شاید پرسیدن این سوال که مهم‌ترین صنایع دستی ایران کدام است، در برخورد اول کمی عجیب باشد؛ چرا که ریشه‌ی فرهنگ و ذوق همه‌ي ما ایرانیان در این خاک پر هنر رشد کرده است. ما از کودکی تا به کنون با شنیدن یک غزل از حافظ، با دیدن یکی از زیبایی‌های طبیعت ایران و با مواجهه با زیباترین صنایع دستی ایرانی قد کشیده‌ایم. برای همه‌ي ما واژه‌ی صنایع دستی، یاد‌آور پرشکوه‌ترین آثار و هنر‌هایی است که به دست هم‌وطنان خوش ذوقمان ساخته و پرداخته شده‌اند. از زیباترین قالی‌های دست باف گرفته، تا سطوح و ظروف با ارزش مینا و فیروزه کاری، از سفره‌های قلم‌کار گرفته تا قاب‌های خاتم و مس، ما و هویت‌مان با این اشیاء شکل گرفته‌ایم.
اما در این نوشتار از مجموعه مقالات سایت صنایع دستی سلام به بررسی پاسخ این سوال و بررسی مهم‌ترین و زیباترین صنایع دستی ایران می‌پردازیم و در کنار شما صنایع دستی شهر‌های مختلف ایران را می‌شناسیم. امید است این نوشتار بتواند به شما آگاهی کامل را در شناخت فرهنگ و هنر ایرانی برساند. البته در کنار این معرفی می‌کوشیم بهترین فروشگاه صنایع دستی ایرانی و راه‌ها و نکات خرید این نوع محصولات را نیز معرفی کنیم. همراهی شما مایه‌ی افتخار ماست.
شاید بهتر باشد پیش از شروع این مقاله به یک سوال اساسی دیگر پاسخ دهیم و بدانیم دقیقاً به چه مواردی صنایع دستی می‌گوییم. این محصولات، اشیائی تزئینی، کاربردی و یا تزئینی کاربردی‌ای هستند که توسط هنرمندان بومی یک منطقه و با استفاده از مواد خاص آن جغرافیا و به کمک هنر دست تولید می‌شوند.
شاید بتوانیم مهم‌ترین ویژگی صنایع دستی را دارا بودن مولفه‌های فرهنگی و بومی درونشان بدانیم. برای مثال در یک کوزه‌ی سفالی که نوع نسبتاً ساده‌ای از صنایع دستی ایران به حساب می‌آید، شاهد استفاده از خاک مرغوب ایرانی هستیم که بعد از پرداخت اولیه به وسیله‌ي اشکالی متناسب با فرهنگ و جغرافیای این کشور ( اشکالی هم‌چون بته جقه، نقوش اسلیمی و…) تزئین شده است.
شاید بهتر باشد پیش از بررسی مهم‌ترین صنایع دستی ایران، ابتدا آشنایی کلی‌ای با دسته‌ها و طبقه بندی‌های کلی این آثار هنری در اقصا نقاط ایران به شما بدهیم تا با داشتن یک آگاهی کلی، بتوانید با دقت بیشتری به اطلاعات گرفتن از صنایع دستی ایران بپردازید. به طور کلی می‌توانیم صنایع دستی را در هر نقطه و کشور از جهان با دسته‌های متفاوتی طبقه بندی کنیم: دسته‌هایی بر اساس جغرافیا، متریال به کار رفته، تکنیک ساخت و حتی ابعاد و قدمت‌های تاریخی هر کدام و…
در ادامه و در جدول زیر می‌توانید مهم ترین دسته بندی صنایع دستی ایرانی را بر اساس متریال اصلی و تکنیک ساختشان مشاهده کنید.
زمینه‌ی کارنام انواع صنعت دستیفلز کاریمسگری، قلم زنی، ملیله سازی، ورشو سازی، ضریح سازی
ساخت زیور آلات و…
شیشه کاریویترای، بلور سازی و…کار روی چوبخاتم کاری، منبت کاری، سوخت نگاری، معرق کاری، نجاری و…کار روی کاغذتذهیب، کاغذ سازی، خوش نویسی، صحافی، نگارگری و…کار با پارچهگبه، زیلو، گلیم، حصیر و…رودوزی سنتیسوزن دوزی، پته دوزی، نوار دوزی، ملیله دوزی، منجوق دوزی و…هنرهای دیگرهنر‌های نگارگری و چاپ سنتی
هنرهای رنگ سازی
هنرهای سفالگری
چنانچه تمایل دارید اطلاعات بیشتر و کامل‌تری از معرفی هر کدام از این صنایع دستی بخوانید، توصیه‌ی ما مطالعه‌ی این بلاگ پست سلام نیز هست: انواع صنایع دستی ایران را به طور تخصصی بشناسید!
همان طور که پیش‌تر هم گفتیم جغرافیا نیز عامل بسیار مهمی در طبقه بندی صنایع دستی محسوب می‌شود. می‌توانیم صنایع دستی مختلف شهر‌های ایران را بسته به موقعیت مکانی آنها نیز طبقه بندی کنیم. یکی از مباحث مهم مورد توجه در تحقیق درباره‌ي صنایع دستی همین موقعیت مکانی زادگاه هر محصول است. برای مثال در یک جست و جوی ساده می‌بینیم که صنایع دستی متعلق به ناحیه‌ی جنوبی ایران تاثیر بسیاری از آب و هوای شرجی آن منطقه و مولفه‌های جغرافیایی هم‌چون درخت نخل گرفته‌اند. در صورتی که در ناحیه‌های مرکزی این تاثیر به مراتب متفاوت است.
در ادامه می‌توانیم دو قطب مهم صنایع دستی را در ایران به شما معرفی کنیم. البته که همه‌ي ما می‌دانیم تمامی شهر‌ها و استان‌های این مرز و بوم دارای فرهنگی غنی و به تبع آن صنایع دستی متفاوت هستند. اما می‌توانیم از اصفهان و تهران و شیراز به عنوان چند مرکز مهم صنایع دستی ایران یاد کنیم. به عنوان مثال صنایع دستی اصفهان یکی از پرفروش ترین صنایع دستی های معروف در سراسر کشور به حساب می‌آید. شما دیگر چه شهر‌هایی را به این مجموعه اضافه می‌کنید؟
شاید بتوانیم صادرات را یکی از مهم‌ترین معیار‌ها برای پیدا کردن مهم‌ترین صنایع دستی ایرانی بدانیم. خوب است بدانید از میان ۴۰۰ نوع صنایع دستی شناخته شده در جهان ایران به تولید بومی ۳۰۰ نوع دست پیدا کرده است و از این رو کشور ما یکی از مهم‌ترین قطب‌های تولید و صادرات صنایع دستی در جهان به شمار می‌آید. در ادامه تعدادی از این صنایع دستی را که به کشور‌های شرقی، غربی و اروپایی مختلف صادر می‌شوند را معرفی می‌کنیم:
شاید یکی از مهم‌ترین صحنه‌ها برای همه‌ي ما وقتی است که می‌بینیم در اجلاس‌های مهم جهانی، یا در صحنه‌هایی از یک کتاب بسیار مشهور خارجی تصویر یا حرفی از قالی‌های اصیل ایرانی به میان آمده است. این انتخاب به هیچ وجه اتفاقی نیست و به خاطر کیفیت فوق العاده‌ی این محصولات و بافت دستی آنها، این صنایع به یکی از پرطرفدار‌ترین کالا‌های صادراتی تبدیل شده‌اند.
زیورآلات همواره یکی از مهم‌ترین بخش‌های پوشش زنان شرقی به خصوص ایرانیان بوده است و از زمان قدیم شاهد استفاده‌ی بانوان ایرانی از انواع گردن آویز، گوش‌واره، دستبند و… بوده‌ایم. رفته رفته و با گذر زمان، غربی‌ها نیز با این زیور آلات آشنا شده و توجه متخصصان حوزه‌ی مد و پوشاک به این محصولات جلب شد. بومی بودن و ساخت با دست این زیورآلات دو مشخصه‌ای است که باعث توجه روز افزون مشتری‌های بین الملل به این نوع صنایع دستی می‌شود.
یکی دیگر از نقاط توجه در تولید صنایع دستی در ایران همواره به ظروف مختلف بوده است. ایرانیان در طول تاریخ و به مرور زمان کوشیده‌اند اشیاء و ظروفی که در اختیار دارند را از حیطه‌ي «کاربرد صرف» خارج کنند و ظاهر آنها را با استفاده از هنرهای متفاوت زینت ببخشند. اگر بستر اولیه‌ی این ظروف از سفال و گل بود به سراغ پرداخت با لعاب و نقوش می‌رفتند و اگر ظرف از فلزاتی هم‌چون مس و نقره ساخته می‌شد، به سراغ پرداخت آنان با هنر‌هایی هم‌چون حکاکی، میناکاری و فیروزه کوبی می‌رفتند. نمونه‌های خاتم کاری ایرانی یکی از مرغوب‌ترین و پرشکوه‌ترین مدل‌هایی است که در دنیای صنایع دستی امروزه وجود دارد.
جالب است بدانید استقبال هم‌وطنان هنر دوست ایرانی از تمامی این صنایع دستی نیز به صورت روز افزون در حال افزایش است. امروزه شاهد استفاده‌ی دکوری- کاربردی از انواع صنایع دستی در خانه و محل کار خود هستیم و تابلو‌های فیروزه و مینا بخش مهمی از دکوراسیون خانه‌های ما را تشکیل می‌دهند. شما نیز می‌توانید این انواع متنوع را در فروشگاه و سایت صنایع دستی سلام مشاهده کنید.
یکی از برترین مرکز‌ها و فروشگاه صنایع دستی در ایران، فروشگاه گروه تولیدات هنری سلام است. این مرکز همواره می‌کوشد تا برای شما بهترین صنایع دستی موجود در بازار ایران را با کیفیت مناسب و قیمت بسیار عالی مهیا کند تا شما بتوانید آنها را به راحتی خرید کنید. این سایت گواهی فروش محصول اصل را دارد و یکی از معتبر‌ترین نمونه‌ها در ایران است.
برای خرید انواع صنایع دستی ایرانی و آشنایی و قیمت و خصوصیات آنها شما می‌توانید سری به سایت سلام بزنید و با همکاران ما در بخش فروش در ارتباط باشید.
در این نوشتار کوتاه کوشیدیم در کنار شما مولفه‌های طبقه بندی صنایع دستی ایران را بررسی کنیم تا بتوانیم به پاسخ این سوال نزدیک شویم که در آخر و بالاخره مهم‌ترین صنایع دستی ایران کدام است؟ به نظر ما و همان طور که دیدیم هر کدام از این هنرهای دستی در ایران می‌تواند مهم‌ترین و با ارزش‌ترین آنها خوانده شود و پاسخ به این سوال بسیار بستگی دارد به مولفه‌هایی که مد نظر شما در طرح آن است.
شاید انتخاب یک صنعت دستی بر اساس محبوبیت و میزان فروش در ایران، با این انتخاب بر اساس میزان صادرات برای کشور‌های دیگر متفاوت باشد و از این رو ما نمی‌توانیم به طور قطعی بگوییم کدام یک از دسته‌های صنایع دستی ایرانی، مهم‌ترینِ آنها محسوب می‌شوند. به بیان دیگر و به نظر ما، تمامی محصولات صنایع دستی ایرانی مهم‌ترینِ آنها و لایق صرف توجه و هزینه و برای همه‌ی ما ارزشمندند. اکنون بسیار خوشنود می‌شویم دیدگاه شما را در تعیین مهم‌ترین صنایع دستی ایران و دلیلتان از این انتخاب را نیز بدانیم. از همراهی شما بسیار خوشنود هستیم.
