" «قرارداد را نبند!» این واکنش من بود زمانی که در سال 2008 محاسبات مربوط به تقسیم سهام با توماس هلمن را دیدم. به شخصه مشکلاتی را در راهاندازی تیمها احساس کرده بودم اما الان مدارک و مستنداتی از هزاران استارتاپ آمریکایی در دست دارم: متداولترین راه تقسیم سهام در یک شرکت، در واقع خطرناکترین راه ممکن است.
به صورت دقیقتر، متوجه شدیم که 73 درصد از استارتاپها در ماه اول، سهام خود را تقسیم میکنند و منجر به بروز عدم قطعیت زیادی در مجموعه، استراتژیها و مدل کسبوکار خود، نقشها و حد مسئولیت افراد میشوند. اکثر تیمها زمان اندکی را صرف مذاکره در خصوص سهم میکنند با این هدف که از مذاکرات تنشزای مربوط به تقسیم سهام اجتناب کنند. در نتیجه سهام را به صورت کاملا ثابت و استاتیک تقسیم میکنند؛ که در واقع هرگونه امکانی برای به تعادلرسیدن را نیز از بین میبرد " .
آنچه خواندید قسمتی از مقدمه کتاب "slicingpie" نوشته "مایک مویر" بود؛ که با عنوان "تقسیم سهام داینامیک" در ایران به چاپ رسیدهاست.
یکی از اولین چالشهای کسبوکارهای در حال شکلگیری، تقسیم سهام بر اساس ارزش حضور هریک از افراد و آوردههایشان است و تا زمانیکه افراد همچنان تلاش میکنند مدلهای قدیمی را به کار ببرند، به نتیجهای منصفانه نمیرسند.
روش معمول به دلیل فقدان یک الگوی مشخص، اغلب یا در همان روزهای اول با عدم توافق میان مؤسسان مانع شکلگیری تیم و کسبوکار میشود یا در صورت توافق غیراصولی و ناعادلانه بعدها بحرانساز خواهدشد.
در کتاب تقسیم سهام داینامیک به سؤالاتی از این قبیل پاسخ دادهشده و همچنین ابزارهای اجرایی پیادهسازی آنها نیز ارائه شدهاست.
· آيا افراد با داشتن سرمايهاى ناچيز، قادر به راهاندازى كسبوكار هستند؟
· هركدام از مؤسسان شركت بايد صاحب چه ميزان از سهام شوند؟
· حق شما بابت ميزان مشاركتتان، چند درصد از سهام است؟
· آيا صاحب ايده بايستى صاحب بيشترين بخش از سهام باشد؟
· آيا مديرعامل بايد همان صاحب ايده باشد؟
· اگر فردى در حين كار، تيم را ترك گفت، تكليف سهامش چه مىشود؟
· آيا ميزان مشاركت ما در ماه اول با ماههاى بعدى يكسان و همانند است؟
· ضمانت اجرایی توافقات و تقسیم سهام بین افراد چه خواهدبود؟
· بر اساس چه قراردادى بايستى به سرمايهگذار سهام واگذار نمود؟
خواندن این کتاب در جهت موفقیت هرگونه استارتاپ و کسبوکار و پیشگیری از مشکلات جبرانناپذیر آنها، به همه بنیانگذاران توصیه میشود. این متدولوژی برای اجتناب از تقسیم سهامی هیجانی، بسیار مناسب بوده و در این راستا چارچوبی عادلانه و شفاف را پیشنهاد میدهد.
تقسیم سهام داینامیک، روشی جدید برای تفکر عادلانه در شراکت ارائه میکند. این روش، شیوههای قدیمی تفکر درباره تقسیم عادلانه را به چالش میکشد، زیرا در کسبوکارهای نوپا و استارتاپها روشهای سنتی کارآیی ندارند.
تقسیم سهام داینامیک یک راهحل است؛ راهحلی جامع. این راهحل روشی برای اجرای تقسیم سهام منصفانه و پویا است.
این مدل از تقسیم سهام پویا است؛ بدین معنا که در طول زمان تغییر میکند تا عادلانه باقی بماند، و اینکه دو جزء اصلی دارد:
§ تخصیص چارچوبی که مشخص میکند؛ هر فرد بایستی چه میزان سهم بگیرد.
§ چارچوبی جایگزین برای مواقعی که فردی شرکت را ترک میگوید.
تحقیقات نشان میدهند که شرکتهایی که از مدلی پویا بهره میبرند بهتر از آنهایی هستند که از مدلی ثابت استفاده میکنند ( همانطور که نوام واسرمن در مقدمه این کتاب به آن اشاره کرده است( .
بعضی گمان میکنند که مدل ثابت اطمینان بیشتری به شرکا میبخشد. اما تنها اطمینانی که وجود دارد این است که نهایتاً به چالش و درگیری و نارضایتی خواهیدرسید!
این کتاب برای همه افرادی که میخواهند در مسیر کارآفرینی قدم بگذارند و استارتاپ یا کسبوکار خودشان را آغاز کنند، به شدت توصیه میشود.
در کتاب تقسیم سهام داینامیک چه چیزهایی یاد میگیریم؟
· وزندهی آوردههای هر یک از مؤسسان
· روش عادلانه تقسیم سهام
· ابزار تقسیم سهام
· قراردادهای مرتبط با ثبت توافقات پیرامون سهام بر اساس قوانین ایران
· قرارداد جذب سرمایه بر اساس قوانین ایران
· قرارداد عدم افشا و صیانت از ایده شما بر اساس قوانین ایران
تیم اسلاسینگپای ایران در واقع همان توسعهدهنگان روش تقسیم سهام داینامیک در کشور هستند. آنها در راستای حل یکی از اصلیترین مشکلات استارتاپها و کسبوکارهای نوپا در تلاشند و میخواهند با راهحلی کاربردی افراد را از این مسأله بحرانی رها سازند.
این مهم با ترجمه کتاب “اسلایسینگپای” تألیفشده توسط کارآفرین جهانی؛ “مایک مویر” آغازشده و با انجام خدمات دیگر ادامه مییابد.
باید بدانید که این تیم پس از بررسی کتابهای متعدد تصمیم به ترجمه کتابی گرفت که افراد از خواندن آن لذت ببرند. کتابی که علاوه بر جذابیت نوشتاری، به حل مشکلات کسبوکارها کمک کند. در نهایت انتخاب آنها کتابی شد که بیش از داشتن نظریههای صرف، همراه خوب کاربردی برای صاحبان کسبوکار، همتیمیها و سرمایهگذاران شود.
در پایان کتاب نیز قراردادهای مرتبط با ثبت توافقات پیرامون سهام، جذب سرمایه، عدم افشا و صیانت از ایدهها بر اساس قوانین ایران نیز ضمیمه شدهاست که با مشارکت گروه حقوقی دادبانان با مدیریت دکتر فرهاد بیات آمادهسازی شدهاند.
این کتاب توسط کیارش عباسزاده، مهیار احمدپور، زهره لورک و محمد جلیلی با اجازهنامه کتبی از نویسنده ترجمه شدهاست. برای عرضه دیگر خدمات مرتبط از جمله نرمافزار و محتواهای منسجم، وبسایت آن به نشانی slicingpie.irتوسط عضو دیگر این تیم؛ نوید افراز آمادهسازی شدهاست.
کتاب راهنمای تقسیم سهام داینامیک را نشر نوین منتشر کرده و اولین تیراژ آن با حمایت اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی کرمان، پارک علموفناوری دانشگاه صنعتی شریف و پارک علموفناوری ایرانیان انتشار یافتهاست.
هماکنون امکان خرید نسخه چاپی و پیدیاف آن از طریق سایت slicingpie.irامکانپذیر است. همچنین دیگر سازمانهایی که قصد مشارکت در این مسئولیت اجتماعی را دارند، میتوانند با مراجعه به بخش مشارکت سازمانی وبسایت اقدام نمایند.
ارگانهای حمایتی در واقع با این کار خود:
· به تعداد زیادی از افرادی که دغدغه کسبوکار و ایجاد درآمد دارند، قدرت میبخشند تا این کتاب را مطالعه نمایند.
· به تیم تولیدکننده قدرت میبخشند تا با امیدی مضاعف در غنای محتوای خود بکوشند و محصولات حرفهای را در دستان افراد قرار دهند.
· و در رأس همه اینها؛ حسی از تشکیل اجتماع را در اکوسیستم پراکنده میکنند.
در ابتدای این کتاب نویسنده با تعهد خود اینگونه میگوید: "اگر بعد از مطالعه این کتاب احساس کردید که توصیههای خوبی در بر ندارد، حاضرم پولتان را به شما برگردانم و بابت اتلاف وقتتان هم عذرخواهی کنم".