در زمینه سیستمهای هیدروپونیک، موضوعات بسیار زیادی وجود دارد. انتخاب این که چه روشی میتواند برای باغچه هیدروپونیک شما مناسب باشد، میتواند کار سختی باشد. بسته به گیاهی که میخواهید پرورش دهید و مکانی که برای آن در اختیار دارید، بعضی سیستمهای هیدروپونیک عملکرد بهتری از سایر روش ها دارند. در این مطلب یک مرور مختصر بر روی انواع روشهای هیدروپونیک بیان شده است.
تکنیک باریکهی ماده مغذی (Nutrient Film Technique (NFT
در سیستمهای هیدروپونیک NFT محلول مغذی به داخل کانالهایی که میتوانند تعدادی گیاه را نگهداری کنند پمپ میشود. این کانالها یک شیب کوچک دارند. به این ترتیب ماده مغذی در کانال جریان مییابد و دوباره به مخزن ماده مغذی بازمیگردد. در این روش معمولا ریشهی گیاه در بستر رشد مانند پشمسنگ یا پرلیت قرار نمیگیرد و به جای آن ریشهها در محفظههای نگهدارندهی سوراخدار قرار میگیرند. به خاطر حجم کانالها این سیستم معمولا برای گیاهانی استفاده میشود که ریشههای کوچکی دارند. از بین روشهای متفاوت سیستمهای هیدروپونیک، سیستمهای NFT متداولترین روش محسوب میشوند. ایدهی ساده و راحتی پیادهسازی این سیستم برای کاشت بسیاری از گیاهان باعث شده است که این روش برای پرورش تجاری مورد استفاده قرار گیرد.
کشت آبی عمیق (Deep Water Culture (DWC
با سیستمهای هیدروپونیک DWC ریشههای گیاهان در محلول مادهی مغذی شناور میشوند و هوا به صورت مستقیم با استفاده از سنگ هوا برای ریشههای گیاهان مهیا میشود. گیاهان در محفظههایی که بستر رشد در آنها وجود دارد قرار داده میشوند. به دلیل این که گیاهان در محلول مغذی قرار گرفتهاند و اکسیژن نامحدود نیز دریافت میکنند، با سرعت بالایی رشد میکنند. این روش برای رشد تقریبا اکثر گیاهان مناسب است اما بیشتر برای گیاهان با ریشههای بزرگ مورد استفاده قرار میگیرد. شما هنگامی که سرعت رشد این ریشههای بزرگ را مشاهده میکنید شگفتزده خواهید شد.
هیدروپونیک فتیلهای Wick hydroponics
این روش سادهترین روش هیدروپونیک است. در این روش خبری از برق، پمپ یا دستگاه بخور نیست. در میان روشهای متفاوت هیدروپونیک این سیستم تنها مدلی است که میتواند کاملا پسیو باشد، یعنی اصلا به برق احتیاجی نداشته باشد. در این سیستمها گیاهان در یک بستر رشد جذبکننده مانند پشمسنگ یا پرلیت قرار میگیرند و فتیلههایی از این بستر به مخزن محلول مغذی وارد میشوند. از آن جایی که در این سیستمها مواد مغذی زیادی در اختیار گیاه قرار نمیگیرد، در نتیجه این سیستم تنها میتوان برای گیاهان خانگی و دارویی استفاده نمود. گیاهانی که برای رشد به آب زیادی احتیاج ندارند معمولا در این سیستمها پرورش داده میشوند.
روش جزر و مدی Ebb and Flow
روش جزر و مدی یک روش محبوب برای بسیاری از باغچهداران هیدروپونیک است. در سیستمهای جزر و مدی گیاهان در بسترهای بزرگ رشد قرار داده میشوند. بر روی این بستر تا سطح مشخصی محلول مغذی ریخته میشود. یک آبریز در بستر قرار داده میشود که اجازه نمیدهد محلول تا سطح بستر برسد و بستر را اشباع کند. پمپ با استفاده از یک تایمر کنترل میشود. بعد از مدت زمان محدودی پمپ قطع میشود و بستر به مرور زمان توسط آبریز خالی میشود. این روش برای اکثر گیاهان مورد استفاده قرار میگیرد. اما برای گیاهانی که ریشههای بزرگی دارند توصیه نمیشود. زیرا عمق بستر رشد باید بسیار بزرگ باشد.
هیدروپونیک قطرهای Drip hydroponics
سیستمهای هیدروپونیک قطرهای به راحتی قابل استفاده و قابل تولید هستند و برای کسانی که معمولا در سیستم خود تغییراتی به وجود میآورند مناسب هستند. با استفاده از این سیستمها محلول مغذی توسط شیلنگهایی به پایه گیاهان پمپ میشود. گیاهان در محفظههایی قرار میگیرند و اضافهی ماده مغذی در این محفظه ریخته میشود. در انتهای این محفظه یک آبریز وجود دارد که باقیماندهی محلول مغذی را به مخزن بازمیگرداند. سیستمهای هیدروپونیک قطرهای برای انواع گیاهان قابل استفاده است.
ایروپونیک Aeroponics
این سیستم نسبت به سایر روشهای کشت هیدروپونیک سیستم سادهای نیست اما مفهوم سادهای دارد. در این روش گیاهان در یک محفظه هوا معلق میشوند و محلول مغذی به ریشه گیاهان اسپری میشود. با استفاده از یک پمپ که در مخزن محلول مغذی قرار دارد محلول از طریق لولههایی به مهپاش ها میرسد و به وسیلهی آنها به ریشهها اسپری میشود. با تنظیمات درست سیستمهای ایروپونیک تقریبا برای هر نوع گیاهی قابل استفاده است. سختی کار در این روش این است که مطمئن شویم که مهپاشها بتوانند ماده مغذی را به تمام ریشه ها اسپری کنند. گیاهان با ریشههای بزرگ این کار را مشکل میکنند.
سخن پایانی
انتخاب یک سیستم هیدروپونیک یک انتخاب بسیار مهم است. یادتان باشد که قبل از شروع کار نوع گیاهی که میخواهید پرورش دهید، فضای کشت و شخصیسازیهایی که میخواهید انجام دهید را در نظر بگیرید. تمام انواع سیستمهای هیدروپونیک میتوانند گیاهان فوقالعادهای پرورش دهند. پس فقط مطمئن شوید که قبل از شروع کشت کمی تحقیق کرده باشید و روش مناسب برای کار خود را انتخاب نموده باشید.