گردشگری پزشکی را می توان به عنوان فرایند سفر به خارج از کشور محل اقامت به منظور دریافت خدمات پزشکی تعریف کرد. رشد محبوبیت گردشگری پزشکی توجه سیاست گذاران ، محققان و رسانه ها را به خود جلب کرده است. در ابتدا این اصطلاح به مسافرت بیماران از کشورهای کمتر توسعه یافته به کشورهای توسعه یافته برای پیگیری معالجاتی که در وطن آن ها وجود ندارد، اطلاق می شد.
اما امروزه افراد برای دسترسی به خدمات درمانی از کشورهای ثروتمندتر به کشورهای کمتر توسعه یافته نیز سفر می کنند. چنین تغییراتی عمدتاً ناشی از پایین بودن هزینه درمان در کشورهای کمتر توسعه یافته، دسترسی به پروازهای ارزان و افزایش بازاریابی و اطلاع رسانی مصرف کنندگان آنلاین در مورد در دسترس بودن خدمات پزشکی است.
آنچه واقعاً واژه "جهانگردی" را در مفهوم جهانگردی پزشکی قرار می دهد این است که افراد اغلب پس از طی مراحل پزشکی مدتی زمانی را در کشور خارجی اقامت می کنند و علاوه بر دریافت خدمات پزشکی، در کشور مقصد به گشت و گذار می پردازند و از مراکز گردشگری آن کشور بازدید می نمایند.
هزینه
گردشگری پزشکی نمایانگر یک پدیده جهانی و چند میلیارد دلاری است که پیش بینی می شود طی یک دهه آینده رشد قابل ملاحظه ای داشته باشد. برای فردی که علاقه مند به خدمات درمانی است ، هزینه عامل اصلی در تصمیم گیری برای دریافت مراقبت های پزشکی در خارج از کشور است.
از آنجا که هزینه های مراقبت های بهداشتی در ایالات متحده و سایر مناطق جهان به شدت زیاد است ، بسیاری از کارفرمایان و شرکت های بیمه شروع به مشاهده گردشگری پزشکی به عنوان راهی برای پایین آوردن این هزینه ها نموده اند. تعداد بیشتری از کشورها در سراسر جهان فواید مالی این بازار نوظهور را مشاهده می کنند ، بنابراین خدمات پزشکی عالی را با قیمت های کمتری ارائه می دهند.دلیل اصلی اینکه کلینیک ها و بیمارستان ها در کشورهای در حال توسعه قادر به کاهش قیمت خود هستند ، ارتباط مستقیمی با وضعیت اقتصادی کشور دارد. معمولا قیمت عمل های جراحی در کشورهایی که گردشگری پزشکی را ترویج می دهند نسبت به ایالات متحده 30 تا 70 درصد کمتر می باشد.
کیفیت
کیفیت به دو بخش اصلی تقسیم می شود. یکی بخش کیفیت خدمات پزشکی است و دیگری کیفیت خدمات گردشگری. کیفیت خدمات پزشکی عموما در بیمارستان ها توسط کادر پزشکی، تجهیزات و امکانات بیمارستان ها مشخص می شود. این بخش یکی از علل اصلی تصمیم گیری بیماران برای سفر به یک کشور دیگر برای دریافت خدمات پزشکی می باشد. اما از طرف دیگر تنها در صورتی این کار با موفقیت انجام می شود که در کنار خدمات پزشکی مناسب، خدمات گردشگری مناسب و با کیفیت نیز ارائه شود. این خدمات شامل حمل و نقل، تغذیه، خدمات هتل، پرداخت امن و آسان و بسیاری موارد دیگر می شود که باید با بالاترین کیفیت ممکن ارائه شود.
یکی از موانع اساسی در پذیرش گردشگری پزشکی ، معرفی نمودن خدمات با کیفیت قابل ارائه به بیماران می باشد. نکته اصلی برای غلبه بر این مشکل، استفاده از استراتژی های مناسب بازاریابی و یا اعتبار بخشی از یک موسسه بین المللی شناخته شده است که برای تقویت اعتماد بیماران به کیفیت خدمات ارائه شده بسیار مفید است. این اعتماد همچنین می تواند با وابستگی به بیمارستان های معتبر و یا سیستم های مراقبت های بهداشتی در کشورهای صنعتی بدست آید.
انواع درمان
ارائه خدمات گوناگون پزشکی و در دسترس بودن آن ها یک عامل مهم در تصمیم گیری برای مشارکت در گردشگری پزشکی است. متداول ترین خدماتی که بیماران در سفرهای گردشگری پزشکی دنبال می کنند عبارتند از: جراحی زیبایی، دندانپزشکی، پیوند عضو، جراحی قلب و جراحی ارتوپدی. با این وجود، انواع مختلفی از خدمات، اعم از گستره وسیعی از درمان های اساسی تا درمان های سنتی و جایگزین را می توان از طریق توریسم پزشکی بدست آورد. امروزه گردشگری تولید مثل و برون سپاری تولید مثل نیز در حال افزایش است که به یکی از اهداف گردشگران پزشکی برای سفر به خارج از کشور تبدیل شده است.
علاوه بر هزینه، عامل اصلی دیگر افزایش گردشگری پزشکی، دسترسی به خدمات پزشکی در کشور مبدا می باشد. عدم وجود این خدمات به دلیل عدم دسترسی به فناوری و یا ممنوعیت در کشور مبدا می تواند متعاقباً منجر به گردشگری پزشکی می شود.