از همان 10 سال پیش که با برند درسا آشنا شدم و جایگاه این برند را در ذهن مخاطبانش درک کردم؛ جزو مشتریان پر و پا قرص این برند شدم. از اینکه یک تولید کننده ایرانی برای اولین بار توانسته بود، جایگاه خاصی برای محصولاتش در بازار داخلی دست و پا کند، خوشحال بودم و جالب اینکه من در جایگاه یک مشتری به جای مدیران برند مذکور، احساس غرور، افتخار و رضایت میکردم. آن روزها من به عنوان یک مدیر جوان در حوزه کسب وکار، از اینکه به جای انتخاب برندهای چرم ایتالیایی با افتخار از کیف، کمربند و جای کارت ویزیت با برند درسا استفاده میکردم به خود میبالیدم و از این رو، همکاران و دوستانم را، به انتخاب برند درسا ترغیب میکردم. وقتی دلایل علمی جایگاه برند چرم درسا را بررسی کردم، به فاکتورهای اصلی که در زیر اشاره میگردد، رسیدم:
· کیفیت بالای محصول
· تنوع و خلاقیت در طراحی
· قیمت گذاری مناسب
· انتخاب درست مراکز فروش در سطح شهر
· نحوه برخورد و تعامل پرسنل با مشتریان
· خدمات پس از فروش مناسب
· سادگی، در عین حال جذابیت در طراحی لوگوی درسا
پس از چندسال استفاده و ارتباط نزدیک با برند درسا، به 2 طرح لوگویی که بر روی محصولات قرار میگرفت، عادت کرده بودم. لوگوی اول که به شکل یک مربع که در داخل آن با ترکیب خطوط هم کلمه دال دیده می شد و هم شکل چهار برگ را می توان تجسم کرد که با رنگ طلایی بیشتر مخصوص محصولاتی بود که ویژه بانوان تولید میشدند و لوگوی دیگر که شکل انگلیسی نام برند در آن به چشم میخورد (Dorsa).
تااینکه چندی پیش دوباره و بر طبق روال همیشه، سری به یکی از مراکز فروش این برند دوست داشتنی زدم و در بدو ورود با تغییرات شگرفی که در طراحی لوگوی برند درسا مشاهده کردم، دچار حیرت و تعجب زیادی شدم. در حین بررسی محصولات جدید فروشگاه، به طرحی از یک لوگوی دیگر که حرف (د) به شکل فارسی در آن نمایان بود برخورد کردم. این نمونه جدید مرا بیشتر به یاد کپی بی کیفیتی از برند نیمانی و آن (هـ) معروف انداخت. با کمال تعجب و پس از پرس و جو از فروشندگان، متوجه شدم که این طرح جدید هم به طرحهای قبلی اضافه شده است.
لوگوی جدید برند درسا
بکارگیری یک نشان تجاری قوی و مناسب میتواند تأثیر زیادی در کسب و کار شما داشته باشد. بعضی شرکتها فقط یکبار آن را طراحی میکنند و هرگز مجبور نیستند تا آن طراحی را عوض نمایند. برای مثال لوگوی نایکی در سال 1971 توسط دیویدسون با هزینه 35 دلار طراحی شد و این آرم سالهاست که به عنوان یکی از شناخته شده ترین لوگوهای حوزه ورزشی، در دنیا مطرح است. البته که قرار نیست لوگوی طراحی شده شما در سال 1370 تا سال 1400 هم تغییری نداشته باشد. چراکه سلیقه نسلها و تحولاتی که در محیطهای کسب وکار اتفاق می افتد، ممکن است شما را ناچار به تغییردر طراحی لوگوی برندتان نماید. اما این تغییرات شرایطی دارد که در ادامه به آن میپردازم. کهای کاش قبل از این همه تغییر در طراحی برند درسا، برخی از این نکات به دقت مورد بررسی قرار میگرفت.
طراحی مجدد لوگو یا دستی بر سروگوش لوگو کشیدن؟ مساله این است.
قبل از پاسخ به سؤال مذکور بهتر است، این مساله را بررسی کنیم که برای تغییر در لوگو، چه زمانی مناسب است. از مهمترین عواملی که میتواند شما را به چنین تغییری ترغیب نماید، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
1-لوگوی شما قدیمی شده است
شما سالهاست که از یک لوگو استفاده میکنید و تغییر در سلیقه مشتریان، شما را به سمت تغییر درآن لوگو سوق میدهد.
2-شما محصولات و خدمات جدیدی را به مرور زمان به کسب و کار خود اضافه کردهاید
ممکن است شما به تدریج تصمیم بگیرید که کسب و کار خود را در حوزههای دیگری نیز توسعه بدهید. خواه حوزههای مرتبط با کسب و کار اول باشد و یا کسب و کارهایی که کاملاً با موضوع اولی متفاوت هستند.
3-رقبای جدیدی در بازار ظهور کردهاند
در هر بخش از چرخه حیات محصول که باشید، همیشه رقبای جدید با مدلهای کسب و کار نو، عرصه را بر شما تنگ میکنند. گاهی اوقات تغییر لوگو به نوعی باعث آگاهی بخشی (Awareness) در مشتریان شما میشود و توجه مشتریان وفادار قدیمی را دوباره به سمت شما منعطف مینماید.
4-شما قصد دارید تا برندتان را به مخاطبین جدیدی معرفی نمایید
اگرچه انتخاب مخاطبین جدید برای برند شما مستلزم بررسیهای عمیق جمعیت شناختی، روانشناختی، رفتارشناسی و محیطی است و در این بررسیها عموماً میزان درآمد، جنسیت، موقعیت جغرافیایی، سبک زندگی، ترجیحات برند، حساسیت به برند و ... به دقت مورد واکاوی قرار میگیرد؛ ولی گاهی اوقات تضاد بین هویت شخصیتی مخاطبین، ممکن است باعث از دست دادن مشتریان وفادار و قدیمی شما شود.
5-ارزش برند و یا مأموریت برند شما تغییر کرده است
با رشد کسب و کاردر طول سالیان متوالی، قطعاً شخصیتی که شرکت شما در روز اول تأسیس با آن شناخته میشد، نیز تغییر میکند و فضا را برای تغییر در نشان تجاری شما، فراهم مینماید.
صحبت پایانی
اگر به یک یا چند مورد از سؤالات بالا پاسخ مثبت دادید شاید زمان آن رسیده باشد تا به استراتژی تغییر در نشان و لوگوی تجاری خود بیاندیشید. اما نکته حایز اهمیت این است که به جای تغییر اساسی و طراحی مجدد نشان تجاریتان، شاید تغییر ناچیز در طراحی یا به اصطلاح دستی بر سر و گوش نشان تجاری کشیدن، راه کم خطر و منطقیتری به نظر برسد. باید به خاطر داشته باشید که لوگوی شما در طول سالیان سال برای مشتریان وفادار شما، جایگاه مطلوب و آشنایی پیدا کرده و بهتر است به جای تغییر اساسی در طراحی لوگو، المانهای قبلی را حفظ نمایید تا در منظر مشتریان قبلی، غریبه و نامانوس جلوه نکنید. دابرلی و کانر در تحقیقات خود به عدم علاقه مصرف کنندگان درارتباط با انجام تغییرات اساسی در نشان تجاری اشاره کردهاند. عواملی همچون مقاومت در برابر تغییر، تعهد برند و درگیر کردن مخاطبان از جمله فاکتورهای اساسی برای تصمیم به انجام تغییرات کلی در نشان تجاری محسوب میشود، که متاسفانه رعایت و توجه به موارد مطرح شده در بالا، در طراحی مجدد نشان تجاری درسا دیده نشده است.
پایان پرده اول