هر سهم (به انگلیسی (Share قطعه‌ای از سرمایه یک شرکت یا کارخانه است است. هر سهم، نشان‌دهنده یا نماینده کوچکترین واحد مالکیتی، در یک شرکت یا کارخانه است. دارنده هر سهم یا سهام‌دارشرکت، به همان نسبتی که سهام در اختیار دارد، در مالکیت شرکت یا بنگاه تولیدی شریک است.
برای مثال، اگر شرکتی به تعداد یک‌میلیون سهم منتشر کرده و شخصی مالک یک هزار سهم در این شرکت باشد، او یک‌هزارم از مالکیت این شرکت را در اختیار دارد.
هر سهامدار عادی در مقابل هر سهم، یک حق رأی دارد و می‌تواند در اداره و کنترل کردن مؤسسه از طریق حق رأی خود، دخالت کنند.
دارنده سهم به نسبت سهم خود از شرکت دارای حق است و به‌موجب آن از منافع شرکت استفاده کرده و در مجمع عمومی رأی می‌دهد و در صورت انحلال از دارایی شرکت سهم خواهد برد.
انواع سهام از نظر حقوقی:
سهام عادی: سهام عادی عموماً بخش عمده‌ای از سهام منتشر شده را تشکیل می‌دهد. دارندگان سهام عادی(سهامداران) صاحبان اصلی مؤسسه هستند. هر سهامدار عادی در مقابل هر سهم، یک حق رأی دارد و می‌تواند در اداره و کنترل کردن مؤسسه از طریق حق رأی خود، دخالت کنند. سهام عادی فاقد سود تضمین شده هستند و درصورتی‌که مؤسسه سود تحصیل کند، در سود مؤسسه سهیم خواهند بود.
سهام ممتاز: سهام ممتاز که معمولاً حق رأی نداشته، اما در دریافت سود سهام، نسبت به سهامداران عادی، در اولویت قرار دارد. سود سهام ممتاز، درصد ثابتی از مبلغ اسمی سهام ممتاز است که میزان آن از قبل مشخص شده و در اختیار مجمع نیست. سود سهام ممتاز، باید قبل از سود سهام عادی پرداخت شود، حتی اگر شرکت به هر دلیل زیان‌ده شود.
سهام انتفاعی: سهمی که صاحب آن، در قبال آن در شرکت سرمایه ندارد، بلکه به دلایلی شرکت آن سهم را به او داده تا اینکه فقط از سود شرکت منتفع شود و در حین تصفیه شرکت صاحب سهم نمی‌تواند ارزش اسمی سهم را مطالبه کند؛ در اغلب موارد از این سهام برای استهلاک سرمایه شرکت استفاده می‌شود.
انواع سهام از نظر شکل:
سهام با نام: سهم‌ها عمدتا با نام هستند. سهام با نام سهمی است که در ورقه راجع به آن نام صاحب‌سهم گفته‌شده باشد یا در دفتر سهام شرکت ثبت شده باشد. سهامی که در بورس‌ها مورد معامله قرار می‌گیرند نیز بانام هستند.
سهام بی‌نام: سهام بی‌نام سهمی است که حقوق صاحبان سهم بی‌نام ناشی از ورقه سهم است که به‌صرف قبض و اقباض قابل‌انتقال به دیگری است و هیچ‌گونه تشریفات دیگری برای اعتبار انتقال آن ضرورت ندارد. از آنجا که این نوع سهم، به صورت سند در وجه حامل تنظیم میگردد ، بنابراین کسی که سند در دست او باشد ، مالک آن شناخته می‌شود، مگر خلاف آن ثابت گردد.
.
انواع سهام از نظر ماهیت آورده:
سهام نقدی: در قانون فرانسه به کسانی که آورده نقدی یعنی پول به شرکت می‌آورند سهم نقدی اختصاص داده می‌شود.این سهام با پرداخت یک چهارم مبلغ آن قابل صدور است.
سهام غیرنقدی: به کسانی که آورده غیرنقدی به شرکت می‌آورند سهم غیرنقدی اختصاص داده می‌شود.این سهم در صورتی صادر می‌شود که آورده راجع به آنها به طور کامل تسلیم شده باشد. لازم به ذکر است آورده غیر نقدی باید تقویم و توسط کارشناس رسمی وزارت دادگستری تعیین ارزش شده باشد و گزارش مربوطه در اختیار مجمع عمومی موسس قرار داده شود.
سایر انواع سهام :
سهام مؤسس: سهام مؤسس سهامی است که در ازای زحمات مؤسسان پس از تصویب مجمع عمومی به آنها داده می‌شود. دارندگان این نوع سهام، در اداره امور شرکت حقی ندارند و فقط پس از پرداخت سهام، بهره‌ای به آنها تعلق می‌گیرد. به‌بیان‌دیگر مزیت قابل‌انتقالی است که صاحب آن، به دلیل ارائه خدمات در تأسیس شرکت سهامی از قسمتی از منافع شرکت یا هنگام تصفیه شرکت از قسمتی از دارایی اضافه بر سرمایه باقی‌مانده شرکت برخوردار می‌شود..
سهام جایزه: سهام جایزه یعنی شرکت بجای پرداخت سود(به صورت وجه نقد) اقدام به توزیع سهام جایزه کند. سهام جایزه، یک نوع افزایش سرمایه است که سهامدار بابت سهام جدیدی که دریافت می کند، وجهی پرداخت نمی‌کند، بلکه وجوه آن از محل سود انباشته یا اندوخته‌ها کسر خواهد شد.
سهام مدیریتی: سهام مدیریتی، میزانی از سهام یک شرکت که دارنده آن طبق اساسنامه اختیار تعیین حداقل یک عضو را در هیئت مدیره شرکت دارد. در واقع حقوق صاحبان سهام مربوط به سهامداران اصلی در یک شرکت سهامی، سهام مدیریتی گفته می‌شود.
سهام ترجیحی: سهام ترجیهی بخشی از سهام شرکت است که در راستای برنامه‌های خصوصی‌سازی به کارکنان شاغل در آن شرکت واگذار شده است.
سهام با حقّ چند رای: سهام با حق چند رای، سهامی است که حق رأی آن بیش از سهام عادی است و در مجامع عمومی شرکت، هر قطعه آن بیش از یک رأی دارد.
ادامه‌ی این موضوع را می‌توانید در این صفحه مشاهده نمایید.
