sobhan soleimani
sobhan soleimani
خواندن ۳ دقیقه·۲ سال پیش

شاه کلید آزمایشات کروماتوگرافی در آزمایشات دارویی

کروماتوگرافی یک روش جدا سازی و غربالگری برای جدا سازی مواد و مولکول های شیمیایی میباشد.

کروماتوگرافی انواع مختلفی دارد که بسته به نوع مولکول ها و حساسیت آزمایش یکی از انواع آن را انتخاب میکنیم. قبل از معرفی انواع کروماتوگرافی بهتر است شیوه افتراق روش های کروماتوگرافی را توضیح دهیم.

کروماتوگرافی از دو جز فاز ساکن و متحرک تشکیل شده است که بسته به این که این فاز ها در چه فازی از ماده باشند(جامد، مایع، گاز) به انواع مختلف آن تبدیل میشود.

به انواع کروماتوگرافی بر اساس حالت فیزیکی فازها:

  1. فاز متحرک گاز: 1 فاز ساکن مکن مایع ( کروماتوگرافی کاغذی، کروماتوگرافی تقسیمی) 2. فاز ساکن جامد(کروماتوگرافی تعویض یونی، کروماتوگرافی لایه نازک)
  2. فاز متحرک گاز: 1 فاز ساکن مایع( کروماتوگرافی گاز-مایع) 2. فاز ساکن جامد (کروماتوگرافی گاز-جامد)

شیوه دیگر تقسیم انواع کروماتوگرافی براساس مکانسیم جداسازی آنها نیز میتواند باشد که به آنها میپردازیم.

  1. کروماتوگرافی جذب سطحی: نمونه ای از کروماتوگرافی جامد-مایع، که مکانیسم جدا سازی مواد به دلیل تفاوت جذب سطحی اجز مختلف مخلوط و فاز ساکن انجام میگرد. سرعت حرکت هر جز بسته به میزان جذب سطحی آن با ماده داخل ستون بستگی دارد.
  2. کروماتوگرفای تعویض یون:فاز متحرک مایع و فاز ساکن معمولا یک رزین میباشد که خاصیت تبادل یون دارد. نوع تعادل، تعویض یون های آنالیت با یون های رزین است. بنابراین این نوع کروماتوگرافی برای مخلوطی از مواد بار دار مناسب است.
  3. کروماتوگرافی غربالی: در روش فاز ساکن، مایع است که در میان حفرات یک بستر پلیمری محبوس شده است. نوع تعادل بر اساس اندازه مولکول های میباشد. در واقع به طور ساده تری میتوان گفت برای جدا سازی حلال از حل شونده استفاده میشود.
  4. کروماتوگرافی با استفاده از ژل سفادکس: این نوع کروماتوگرفی که ترکیبی از جذب سطحی و غربالی است برای ترکیبات آبگریز بسیار مناسب است.



اما حال میرسیم به کروماتوگرافی که به گفته بنده میتوان شاه کلید ازمایشات مربوط به دارو باشد.

کروماتوگرافی لایه نازک، بله یک نوع تقریبا ساده کروماتوگرافی که نیاز به دستگاه های خاص و پیچیده ندارد و صرفا نیاز به پلیت مخصوص آن دارد و وسایل دیگر مانند تانک، لامپ یو وی و حلال ها مورد نظر و هات پلیت یا سشوار کافیست. کروماتوگرافی لایه نازک یا TLC تکنیک ساده اما پر کاربرد و حتی حیاتی برای دریافت برخی از مجوز های دارویی.

از مزیت های این نوع کروماتوگرافی میتوان به:

سرعت بالا تر نسبت به روش های دیگر، قیمت ارزان تر، در دسترس بودن، سادگی آن در اجرا اشاره کرد.

البته این نوع کروماتوگرافی حساسیت پایین تری نسبت به کروماتوگرافی گازی و HPLC دارد. که البته روش ها و سبک های دیگری از کروماتوگرافی لایه نازک هستند که حساسیت بالاتری دارند و متیوانند به جای HPLC نیز از آن استفاده کرد.

حتی پلیت های کروماتوگرافی لایه نازک را میتوان با حلال های آلی نظیر متانول، اتانول و استون شست و دوباره استفاده کرد، هرچند این کار پیشنهاد نمیشود.

پلیت ها کروماتوگرافی لایه نازک به سه دسته تقسیم میشوند. این سه دسته فرقشان در بکینگ شان است. بکینگ همان متریالی است که سلیکاژل این پلیت ها روی آن تثبیت میشوند. که از الومینیوم، شیشه و پلاستیک میباشد. که از این سه دسته باور عام بر این است که شیشه بهتر که در برخی مواضع به دلیل ضخامت بیشتر سلیکاژل روی پلیت شیشه ای برای کروماتوگرافی غربالی کاملا درست است.

اما پلیت آلومینیومی به دلیل سهولت در حمل، سهولت در انتقال گرما و مقاومت به بسیاری از مواد آلی مناسب تر میباشد.


تا همین چند وقت پیش تمام پلیت های کروماتوگرافی وارداتی بودند، تا دانشمندان و صنعتگران ایرانی موفق به تولید پلیت کروماتوگرافی لایه نازک با بکینگ آلومینیومی شدند. این پلیت هم اکنون در بازار با نام پلیت کروماتوگرافی بهار زیست موجود است. این محصول دارای استاندارد تولید نیز میباشد.

شما برای تهیه نمونه یا خرید این پلیت میتوانید به سایت بهار زیست آزما پژوه یا ارسال ایمیل به s.soleimani.baharzist@gmail.com جهت تهیه نمونه و خرید مستقیم و یا از طریق فروشنده گان مواد آزمایشگاهی این پلیت ها را تهیه فرمایید.

کروماتوگرافیمواد ازمایشگاهیداروسازیشیمی آلیخرید مواد شیمیایی
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید