گروهی از توسعهدهندگان در حال آزمایش و بررسی این ایده هستند كه تركيب بیت کوین و ارتباطات اوربيتال ميتواند در روند جلوگيري از سانسور خبرهايي كه مورد پسند دولتها و سازمانها نيستند، موثر واقع شود.
مشكل سانسور يك مشكل جهانيست و از نمونههاي اخير آن ميتوان به افزايش كنترل دولت روسيه بر اينترنت اشاره كرد؛ نگراني كارشناسان اين است كه از اين قانون در جهت سانسور اطلاعات استفاده شود. به همين ترتيب، افراد حاضر در حوزه فناوري مدتهاست تلاش ميكنند تا اين مشكل را به وسيله تكنولوژي از بين ببرند؛ راههايي همچون استفاده از مرورگر محرمانه Tor يا برنامهي پيامرسان Zello. مردم ونزوئلا در سالهاي گذشته از Zello براي سازماندهي اعتراضات و اكنون براي خواندن اطلاعاتي كه تحت كنترل دولت قرار ندارند، استفاده ميكنند.
يكي از تلاشهاي اخير در اين جهت توسط گروهي از توسعهدهندگان جهاني انجام گرفته كه از طريق ماهوارههاي متصل (يا مجهز) به نرمافزار استارتآپ بلاكاستريم (Blockstream) به ارسال پیام ميپردازند. هدف اصلي آنها از اين كار ايجاد امكان دسترسي افراد به بیت کوین از سراسر دنياست، حتي اگر به اينترنت دسترسي نداشته باشند.
بسياري از علاقهمندان از سراسر دنيا پيشنهاد دادهاند كه ميتوان از اين فناوري براي ارسال خبرهايي استفاده كرد كه سازمانها و دولتها قادر به سانسور آنها نيستند.
بیت کوین در اين ميان نقش بسيار مهمي را بر عهده دارد، زيرا براي ارسال پيامها نيز بايد هزينهاي پرداخت شود؛ به اين دليل كه با توجه به محدوديت فضا براي چنين مطالبي، كاربران نميتوانند هر تعداد پيامي كه ميخواهند ارسال كنند. استفاده از بیت کوین نسبت به ديگر سيستمهاي پرداخت ديجيتال منطقيتر به نظر ميرسد، زيرا طراحي خود بیت کوین سانسورناپذير است و از طرفي، همان گروههايي كه پيامها را سانسور ميكنند ميتوانند ديگر سيستمهاي پرداخت ديجيتال را نيز از كار بياندازند.
يكي از دارندگان بیت کوین با نام مستعار SafetyFirst خبرهاي بسيار زيادي را با عنوان "BlockSat" منتشر كرده است. نام اين كار را آزموني براي "اثبات خبر" قرار دادهاند كه از عبارت "اثبات كار" گرفته شده است.
ايدهي اين برنامه آن است كه پيامها پس از انتشار، در سراسر جهان پخش شده و هر كسي كه دستگاه گيرندهي ماهواره داشته باشد ميتواند اين پيامها را دريافت كند (هزينهي اين دستگاه گيرنده تقريبا 100 دلار است).
همانطور كه SafetyFirst در يكي از توييتهاي خود نوشت:
آيندهي دسترسي آزاد به اطلاعات درست در مقابل چشمانمان در حال رخ دادن است.
او در پيامي به CoinDesk در مورد ايدهي خود بيشتر توضيح داد:
به نظر ميرسد كه دسترسي به اطلاعات، آن هم بدون وجود گروه واسطه، از ارزش بسيار زيادي برخوردار باشد؛ به خصوص براي مناطق و كشورهايي كه دولت آن تلاش ميكند تا مانع از دسترسي افراد به اخبار و اطلاعات شود.
استفاده از ماهواره براي جلوگيري از سانسور ايدهي جديدي نيست. براي مثال، در سال 2012 هكري به نام نيك فار (Nick Farr) فراخواني داد كه منجر به ايجاد گريد جهاني فضاي هك (Hackerspace Global Grid) شد؛ HGG در واقع اقدامي براي انجام تحقيقات بيشتر در خصوص ارتباطات غير قابل سانسور ماهوارهاي است. سپس علاقهمندان اين حوزه از ماهوارههاي كوچكي، مثل CubeSats، براي ارسال به فضا استفاده كردند.
فراخوان مذكور به شرح زير بود:
از زمان تاسيس باشگاه رايانهايChaos ، ما از حق مردم براي برخورداري از ارتباطات آزاد جهاني دفاع كردهايم. فيبرهاي شيشهاي موجود در مناطق فدرال ممكن است به مشكلي بزرگ براي ارتباطات بدون اختلال تبديل شود. مسئولان اين مناطق ميتوانند آنها را از كار بياندازند تا اين اختلال را ايجاد كنند. وظيفهي فضاي هك ايجاد راههاي ارتباطي است كه منحصر و محدود به مرزها نباشند. تشكيل برنامهي زمين در نزديكي شبكهها، يعني مناطقي كه دولتها در آن نميتوانند با يكديگر ارتباط برقرار كنند، نقش بسيار مهمي در ارتباط آزاد دارد.
بياييد به نحوهي عملكرد آنها بپردازيم. كاربران از وبسايت spacebit.live استفاده ميكنند تا پيامهاي خود را به وسيلهي ماهواره و با پرداخت كارمزد كمي (به صورت بیت کوین) ارسال كنند.
كاربر SafetyFirst گفت:
اخبار تغييرناپذير هستند، زيرا هر فردي، در هر جايي از دنيا، با داشتن ماهواره، نرمافزار مخصوص و اندكي دانش ميتواند آن را دريافت كند؛ كنترلهاي موجود بر اينترنت، سيمكارت يا كنترل منطقه نيز هيچ يك نميتواند مانع از آن شوند. كشورهاي سركوبكنندهي بسياري وجود دارند كه با استفاده از كليدواژهها همهي مطالب را در تمامي وبسايتها سانسور ميكنند. در دنيايي كه شركتها به اين تقاضاها تن ميدهند، بايد تمامي اطلاعات موجود را در اختيار افراد قرار داد.
با وجود آنچه گفته شد، احتمالا Blockstream و شركتهايي كه از آنها ماهواره اجاره ميكند نيز تا حدودي تحت كنترل هستند، زيرا خود Blockstream تحت كنترل ماهوارهها قرار دارد. اما به نظر SafetyFirst ماهوارهها جايگزين جهاني مناسبي هستند.
كشورها اغلب در مواقع آشوب دسترسي به اينترنت را قطع ميكنند (ديكتاتور كشور چاد دسترسي به اينترنت را براي بيش از يك سال متوقف ساخت). در چنين شرايطي، افراد همچنان به ماهواره دسترسي دارند و ميتوانند اطلاعاتي كه دولت سعي در پنهان كردن آنها دارد را از طريق ماهوراه دريافت كنند.
در همين جهت SafetyFirst نيز سعي دارد تا به افراد در ارسال پيام به صورت ناشناس كمك كند. او ميگويد: "به همين دليل است كه سرويس پنهان (onion (darkweb را ايجاد كردم تا افراد بتوانند بدون هيچ گونه ترسي اطلاعات و اخبار خود را از طريق ماهواره منتشر كنند." اين وبسايت تنها از طريق مرورگرهاي خاص و مبتني بر حريم خصوصي، مثل Tor يا Brave قابلدسترسي است.
گرابلز (Grubles)، مدير اجتماع Blockstream ميگويد: بیت کوین نيز در اين روند نقش مهمي بر عهده دارد، زيرا براي ارسال پيام بايد هزينهاي پرداخت شود.
او گفته است كه تعداد پيامهايي كه ميتوان ارسال كرد بر اساس پهناي باند تعيين ميشود.
ميزان كارمزدها تا به امروز بسيار پايين بوده است. در حال حاضر ارسال پيام به فضا تنها چند سنت هزينه ميبرد، زيرا سيستم موجود هنوز با هيچ محدوديتي مواجه نشده است. اما اگر تعداد زيادي از افراد به صورت همزمان بخواهند پيامهاي خود را منتشر كنند، امكان مزايده به وجود خواهد آمد و فردي كه بيشترين بیت کوین را بپردازد برندهي اين مزايده خواهد بود.
گرابلز گفت:
پهناي باند محدود است و به همين دليل به كاربران اجازه ميدهيم تا در مواقعي كه تقاضا از پهناي باند موجود بيشتر است، ارسال دادههاي خود را تسريع ببخشند.
براي پرداخت هزينه ارسال پيامهاي حاوي مطالب سياسي و بحثبرانگيز نيز بیت کوین نسبت به پيپال گزينهي مناسبتري است، زيرا هويت مستقل و مستحكمي دارد و توان مقابله با تحريمها يا توقيف وجوه را نيز دارد.
پول آنلاين بدون نظارت نهادهاي دولتي گزينهي مناسبي به نظر ميرسد، زيرا ارزي جهاني به حساب ميآيد و محدود به يك كشور نيست؛ همچنين هيچ شركتي نميتواند آن را سانسور كند.
فار اشاره كرد:
فكر ميكنم بهرهگيري از بیت کوین به اين شكل يكي از بهترين كاربردهاييست كه با هدف اصلي آن مطابقت دارد: راهي براي متحد ساختن اقدامات جهاني.
لازم به ذكر است كه سيستم ماهوارهاي بر اساس نوع جديدي از شبکه بیت کوین عمل ميكند: لايتنينگ.
افراد با استفاده از شبکه لايتنينگ ميتوانند ريزپرداختهايي را ارسال كنند كه برنامههاي مالي فعلي به دليل كارمزهاي بسيار بالا قادر به انجام آن نيستند.
گرابلز افزود:
در اين مورد به خصوص لايتنينگ گزينه بسيار مناسبي است، زيرا با استفاده از آن در صورت لزوم ميتوانيد سريعا هزينه را پرداخت و پيام خود را منتشر كنيد؛ همچنين اگر داده يا پيام شما حجم كمي داشته باشد، بیت کوین بسيار كمي پرداخت ميكنيد.
با اينكه امكان همكاري بیت کوین و ماهوارهها براي ارسال پيامهايي كه سانسور كردنشان دشوار است وجود دارد، اما این موضوع به اين معنا نيست كه مانعی وجود ندارد و مردم از آن استفاده ميكنند.
فار به اين موضوع نيز اشاره كرد. او شبكه غيرمتمركز ماهوارهها را "جام مقدس مقاوم در برابر سانسور" ناميد و تاكيد كرد:
درست مثل جستجو براي يافتن جام مقدس، علي رغم تلاشهاي فراوان علاقهمندان، هنوز هم مشكلات پيچيدهي بسياري وجود دارند كه بايد برطرف گردند.
وي گفت:
اگرچه اين موضوع از نظر فني امكانپذير است، اما مشكلات ديگري نيز وجود دارند.
فار به CoinDesk گفت:
به نظرم در نقطهاي قرار داريم كه مانع پيش رويمان همكاري و تعامل است. بايد براي رسيدن به مقصد اين مانع را پشت سر بگذاريم.
وی همچنين اشاره كرد كه اين نوع ماهواره حدود يك دهه است كه تحت بررسي و آزمايش قرار دارد.
او همچنين به اين نکته اشاره كرد كه سيستم عامل متنباز لينوكس در ابتدا تلاش غيرواقعبينانهاي به نظر ميرسيد.
فار افزود:
پيش از اينكه لينوكس خود را ثابت كند، به هيچ عنوان تصور نميكرديم كه اقدامات جهاني افراد با يكديگر یکپارچه شده و سيستم عامل رايگاني ايجاد كند. اكنون اين سيستم عامل در سراسر جهان در حال اجرا است. زماني كه گروههاي مختلف با يكديگر متحد و هماهنگ شوند و ماهوارهها در يك مدار قرار گيرند، استانداردهاي همكاري شكل خواهد گرفت و زماني كه عرضهي قابليتها دشوارتر از كنار هم قرار دادن پايگاههاي داده نباشد، اين طرح به وقوع خواهد پيوست.
اكنون لينوكس مشهورترين سيستم عامل دنياست. دليل اميد بیت کوینرها نسبت به تكنولوژي نيز همين نوع موفقيتهاست.
كاربر SafetyFirst با اشاره به مقالهاي که توسط ماهواره Blockstream منتشر شده، كه در آن فردی به مشكلات سياسي در مجارستان میپردازد، بيان كرد:
من به طور كلي معتقدم كه ماهوارهها ميتوانند عصر جديدي در اشتراكگذاري اطلاعات باشند. به اين فرد كه نگرانيهاي خود در مورد مجارستان را شرح داده است دقت كنيد. نميدانم كه نگرانيهاي او حقيقي هستند يا نه، اما همين كه در جايي اين نگرانيها را بروز ميدهد كه همه ميتوانند آن را ببينند و بشنوند خود مسئلهي بسيار ارزشمنديست.