پیش از پرداختن به انواع کیف پول در ابتدا باید بدانیم که به دنبال ذخیره ارز دیجیتال هستیم یا رمز ارز، پس ابتدا با تعریف این دو و تفاوتهایشان آشنا میشویم. در ادامه به معرفی انواع کیف پول ها برای ذخیره بیت کوین و دیگر رمز ارزها میپردازیم. همچنین ویژگی های مختلف این کیف پول ها مانند امنیت، کاربری، سهولت دسترسی و غیره را مورد بررسی قرار داده و بهترین برندهای موجود در هر بخش را معرفی و مقایسه خواهیم کرد.
بین کیف پول رمز ارز و ارز دیجیتال چه تفاوتی وجود دارد؟ پیش از پرداختن به انواع کیف پول در ابتدا باید بدانیم که به دنبال ذخیره ارز دیجیتال هستیم یا رمز ارز، پس ابتدا باید با تعریف این دو و تفاوتهایشان آشنا شویم. به تمام داراییهای دیجیتالی که در فضای اینترنت مورد استفاده قرار میگیرند، ارز دیجیتالی گفته میشود. این روزها تب و تاب زیادی بین کشورهای مختلف برای عرضه ارز دیجیتال توسعه داده شده توسط بانک های مرکزی (CBDC ها) به وجود آمده است که کشور چین در این زمینه پیشگام است. کشور ونزوئلا نیز ارز دیجیتال ملی خود به نام پترو را پیش از این عرضه کرده است. در ایران نیز شبکه ققنوس ارز دیجیتال بومی خود به نام پیمان و کیف پول مخصوص آن را در دست توسعه دارد.
رمز ارز نیز یکی از انواع ارز دیجیتال است اما با ارزهای دیجیتالی معمول، تفاوت های اساسی دارد که از جمله این تفاوتها میتوان به ساختار غیرمتمرکز، ناشناس بودن، شفافیت، عدم امکان دستکاری معاملات و نداشتن محدودیتهای قانونی اشاره کرد. بنابراین اگر به دنبال استفاده از کیف پول و پلتفرم های ارز دیجیتال هستیم، میتوانیم به سراغ پلتفرم های متمرکزی مانند وب مانی، پی پال و کیف پول ارز دیجیتال فیسبوک به نام کالیبرا (که البته هنوز راه اندازی نشده است) برویم. اما وقتی صحبت از رمز ارزها میشود، منظور ارزهای غیرمتمرکز و رمزنگاری شده مانند بیت کوین، اتریوم، ریپل و غیره هستند. بنابراین کیف پول رمز ارز با کیف پول ارز دیجیتال تفاوت اساسی دارد و ما در این مطلب قصد داریم به بررسی و معرفی انواع کیف پول های رمز ارز بپردازیم.
کیف پول های رمز ارز را میتوان به دو دسته گرم (Hot Wallets) و سرد (Cold Wallets) تقسیم کرد. منظور از کیف پول های گرم کیف هایی است که به اینترنت متصل میشوند. این کیف پول ها از نظر راه اندازی و دسترسی به سپرده، کاربریِ آسان و راحتی دارند و برای کاربران و تریدرهایی که معاملات روزانه و کوتاه مدت دارند بسیار مناسب هستند.
اما کیف پول سرد، به کیف پول هایی اشاره دارد که آفلاین هستند و از یک مدیوم فیزیکی برای ذخیره رمز ارزها استفاده میکنند. از این نظر، این نوع کیف پول از امنیت بالاتری نسبت به کیف پول سرد برخوردار است چراکه از دسترس هکرهای سایبری دور میماند. کیف پول های سرد برای سرمایه گذاری بلند مدت گزینه بسیار مناسبی خواهد بود.
کیف پول های موبایل بسیار شبیه به کیف پول های دسکتاپ هستند با این تفاوت که برای گوشی های هوشمند طراحی شدهاند. با استفاده از این نوع کیف پول میتوانید با کمک کدهای QR ، رمز ارزها را ارسال و دریافت کنید. کیف پول موبایل گزینه بسیار مناسبی برای تراکنش و پرداخت های روزانه است، اما در برابر ویروسها، هکرها و بدافزارها بسیار آسیب پذیر است. بنابراین بهتر است کیف پول موبایلی تان را با استفاده از پسوورد و تایید هویت چند مرحله ای ایمن کنید و همیشه از کلیدهای خصوصی (یا عبارت Seed) خود بک آپ بگیرید تادر صورت گم شدن یا خراب شدن گوشیتان سرمایه خود را از دست ندهید.
چند نمونه از کیف پول های موبایل:
"ارزیابی متمرکز" به معنای آن است که یک سازمان متمرکز تمامی تراکنش های صحیح منتشر شده در شبکه را نظارت و بررسی می کند
همانطور که از اسمش پیداست، کیف پول دسکتاپ یک نرم افزار است که روی سیستم خود نصب میکنید. برخلاف برخی از کیف پول های تحت وب، در این نوع کیف پول اختیار کامل کلیدها و سپرده خود را در اختیار دارید. زمانیکه نرم افزار یک کیف پول را روی سیستم خود نصب میکنید، فایلی به نام "wallet.dat" روی سیستمتان ذخیره میشود که حاوی اطلاعات مربوط به کلید خصوصی شما است. بنابراین باید این فایل را رمزگذاری کرده، از آن بک آپ بگیرید و این فایل را در جایی امن و مطمئن ذخیره کنید. در این صورت میتوانید در صورت خراب شدن سیستم، با کمک کلید خصوصی خود، از طریق دستگاه های دیگر نیز به کیف پولتان دسترسی داشته باشید.
کیف پول های دسکتاپ در مجموع نسبت به دیگر کیف پول های آنلاین، امنیت بیشتری دارند. اما پیش از نصب هرگونه کیف پول رمز ارز، مطمئن شوید که سیستم شما به هیچگونه ویروس یا بدافزاری آلوده نیست.
چمد نمونه از کیف پول های دسکتاپ:
با استفاده از کیف پول های تحت وب میتوانید بدون دانلود و نصب نرم افزار، از طریق رابط کاربری یک مرورگر به بلاک چین رمز ارزها دسترسی داشته باشید. این نوع کیف پول شامل کیف پول صرافی ها (مانند بایننس) و کیف پول وب سایت های سرویس دهنده (مانند مای اتر ولت) میشود. برخی از این کیف پول ها، سپرده و کلیدهای شما را برایتان نگهداری و مدیریت میکنند. اما این کار ریسک بسیار بالایی دارد چون شما باید به یک واسطه برای حفظ سرمایه خود اعتماد کنید. در همین راستا برخی از کیف پول های تحت وب به شما این اجازه را میدهند که کلیدها را به طور کامل یا از طریق مدیریت مشترک (حساب چند امضایی)، کنترل کنید. بنابراین پیش از اینکه کیف پول مناسب خود را انتخاب کنید، حتما درمورد ویژگی های مدیریتی و امنیتی کیف پول ها تحقیق کنید.
کیف پول صرافی ها
وب سایت های سرویس دهنده
کیف پول های سخت افزاری، کیف پول های الکترونیکی و فیزیکی هستند که کلیدهای خصوصی و عمومی شما را در خود ذخیره میکنند. شما برای استفاده از این کیف پول ها نیازی به اتصال به اینترنت ندارید، مگر اینکه بخواهید وجوه خود را منتقل کنید. از این نظر کیف پول های سخت افزاری بهترین گزینه از لحاظ امنیت هستند، اما از نظر دسترسی آسان و کاربرپسند بودن به خوبی کیف پول های گرم نیستند.
اگر سرمایه زیادی دارید و میخواهید به مدت طولانی آنها را ذخیره کنید، کیف پول های سخت افزاری مناسب ترین گزینه برای شما محسوب میشوند.
چند نمونه از کیف پول های سخت افزاری:
کیف پولهای کاغذی، یکی از ساده ترین کیف پولهای موجود در دنیای رمز ارزها هستند. تنها کافی است کلیدهای خصوصی و عمومی خود را در یک تکه کاغذ چاپ کنید و از آنجایی که کلیدها به هیچ سروری متصل نیستند، کوینهای شما از حملات سایبری و هکرها در امان خواهند بود. به این معنی که تنها راه دسترسی یک شخص به این کلیدها، داشتن آن کاغذ فیزیکی است! هنگامی که لازم است وجوه را انتقال دهید، میتوانید به سادگی کلیدها را در یک کیف پول اینترنتی یا نرمافزاری وارد کنید یا حتی به صورت سادهتر، تنها کد QR چاپ شده را اسکن کنید. برای این کار شما میتوانید از ژنراتورهای کیف پول اپن سورس مانند BitAddress.org ، BitCoinpaperwallet.com و walletGenerator.net استفاده کنید. همانطور که گفته شد تنها کافی است یک آدرس ایجاد کرده و با اسکن و چاپ کد QR مربوط به کلید عمومی (Public Key) و خصوصی (Private Key)، یک کیف پول کاغذی برای رمز ارزهای خود ایجاد کنید.
کیف پول کاغذی برای کسانی که قصد دارند بیت کوین و رمز ارزهای خود را برای مدت طولانی ذخیره کنند و به دنبال ترید کردن نیستند، گزینه بسیار مناسبی خواهد بود. اما فراموش نکنید که احتمال گم شدن، به سرقت رفتن، خراب شدن و از بین رفتن کیف پول های کاغذی نیز وجود دارد پس باید مراقب باشید و سعی کنید کیف پول خود را در جای بسیار امن و مطمئن نگهداری کنید.
با توجه به شیوه سپرده گذاری شما (بلند مدت یا کوتاه مدت) و اولویت هایتان (امنیت، رابط کاربری، دسترسی راحت و غیره) گزینه های مختلفی در بین کیف پول های رمز ارز به شما توصیه میشود. بنابراین پیش از انتخاب کیف پول خود ابتدا اولویت هایتان را مشخص کنید و به خوبی درمورد گزینه های مد نظرتان تحقیق کنید.
در ادامه با توجه به هر کدام از این فاکتورها بهترین گزینه های موجود را به شما معرفی خواهیم کرد.
امنیت : همانطور که پیشتر هم گفته شد، اگر به دنبال سپرده گذاری بلند مدت هستید و امنیت مهم ترین فاکتور مورد توجه شماست، کیف پول های سخت افزاری میتواند بهترین گزینه باشد. در میان بهترین کیف پول های سخت افزاری موجود در بازار میتوان به کول والت (CoolWallet) و لجر نانو اس (Ledger Nano S) اشاره کرد.
در دسترس بودن : اگر به طور مداوم در حال انجام معامله و تراکنش در بازار رمز ارزها هستید و راحتی کاربری و دسترسی برایتان اولویت است، کیف پول های نرم افزاری که از نسخه های موبایلی و ویندوز پشتیبانی میکنند، بهترین گزینه برای شما خواهد بود. در این دسته از کیف پول ها، میتوان از جکس (Jaxx) و اگزودوس (Exodus) به عنوان دو کیف پول شناخته شده و محبوب نام برد.
رابط کاربری: برخی کیف پولها با ارائه یک رابط کاربری ساده و کاربرپسند، کار انجام تراکنش ها و ارسال و دریافت رمز ارزها را آسان کرده و شما را با فیچرها و قابلیت های اضافی و پیچیده سردرگم نمیکنند. اگزودوس (Exodus) با رابط کاربری فوق العاده و استفاده آسان، از محبوبیت زیادی بین کاربران برخوردار است.
ناشناس بودن: برخی از کیف پول های رمز ارز از مکانیزم ها و قابلیت های خاصی برای ناشناس ماندن تراکنش ها استفاده میکنند (مانند روش پرداخت مخفی و ترکیبی CoinJoin در دارک والت و کیف پول سامورایی). اگر ناشناس ماندن در فضای مجازی و حریم خصوصی از اولویت های شما نیست و تفاوتی در فعالیت های شما در بازار رمز ارزها ایجاد نمیکند، پس بهتر است فکرتان را درگیر این نوع کیف پول ها نکنید. اما به کسانی که به دنبال مخفی کردن هویت خود یا تراکنش های رمز ارز خود از چشم عموم هستند (حالا به هر دلیلی!) ما کیف پول سامورایی (Samourai Wallet) را پیشنهاد میکنیم.
امکانات بیشتر: برخی از کیف پول ها گزینه ها و قابلیت های دیگری نیز مانند مبادلات اتمی یا اتمیک سواپ (Atomic Swap)، تراکنش های بین زنجیره ای و قابلیت تعیین کردن مستقیم کارمزد توسط خود کاربر ارائه میکنند. برای مثال، اتمیک والت (Atomic Wallet) قابلیت انجام مبادلات اتمی بین زنجیره ای را برای کاربران خود فراهم میکند.
نحوه مدیریت حساب: به یاد داشته باشید که مهمترین عامل برای حفظ و نگهداری داراییهای رمز ارز ، در اختیار داشتن کلیدهای خصوصی است. همانطور که در جداول مقایسه ای مشاهده میکنید، بعضی از سرویس دهندگان (مانند اگزودوس)، کلیدهای خصوصی کیف پول را به کاربران واگذار کرده و خود هیچ گونه کنترلی بر داراییها ندارند. اما برخی از کیف پول ها (اغلب کیف پول های صرافی)، کلیدهای خصوصی کاربران را نزد خود نگهداری میکنند که این به معنای کنترل و نظارت بر دارایی های شماست. بنابراین در انتخاب کیف پول رمز ارز حتماً به این نکته توجه داشته باشید که اگر کلیدهای خصوصی خود را در اختیار ندارید، همیشه با خطر مسدود شدن حساب کاربری یا فریز شدن دارایی هایتان مواجه هستید.
یکی دیگر از نکات مهم در استفاده از کیف پول ها (به ویژه کیف پول های گرم)، سرویس دهی به کاربران ایرانی است. متاسفانه به دلیل مسائل مربوط به تحریم ها، بسیاری از کیف پول های موجود، از سرویس دهی به IP های ایرانی امتناع کرده و چنانچه از VPNها استفاده کنید، در صورت طی مراحل احراز هویت و شناسایی هویت ایرانی شما، از ارائه سرویس به شما خودداری میکنند. گاهی برعکس این موضوع اتفاق میافتد؛ مثلاً ممکن است نودهای سرویس دهنده یک کیف پول (برای یک کوین خاص) توسط فیلترینگ ایران از دسترس خارج شده باشد. بنابراین برای استفاده ایمن از کیف پول های رمز ارز، لازم است همیشه از VPN مورد اعتماد استفاده کنیم. اما برای حصول اطمینان از مسدود نشدن دارایی هایتان، کافیست دقت داشته باشید که کیف پول مورد نظر، اختیار کلیدهای خصوصی را به خودتان واگذار کند. در این حالت دیگر هیچ کنترلی از سوی سرویس دهنده، بر روی دارایی های شما وجود نخواهد داشت.