تعویض پلاک خودرو، مرحلهای حیاتی در فرآیند خرید و فروش است که پس از توافق بر سر قیمت و تسویه حسابهای مالی انجام میشود. این مرحله که در مراکز تعویض پلاک صورت میگیرد، آخرین و در عین حال مهمترین گام در انتقال مالکیت خودرو است. عدم انجام این فرآیند، میتواند عواقب ناخوشایندی را برای خریدار و فروشنده به همراه داشته باشد. در این مقاله، به بررسی دقیق این عواقب، جریمهها و روشهای پیشگیری از بروز مشکلات ناشی از تعویض نکردن پلاک میپردازیم.
عدم تعویض پلاک خودرو، تنها به تغییر نیافتن مالکیت محدود نمیشود، بلکه طیف وسیعی از مشکلات و مسئولیتها را برای فروشنده و خریدار ایجاد میکند. در واقع، تا زمانی که پلاک خودرو به نام خریدار جدید ثبت نشود، مسئولیت هرگونه اتفاق و مشکل مربوط به خودرو، بر عهده مالک قبلی یا همان فروشنده باقی میماند. در ادامه، برخی از مهمترین عواقب تعویض نکردن پلاک خودرو را بررسی میکنیم:
ثبت جریمههای رانندگی به نام مالک قبلی: هرگونه تخلف رانندگی پس از فروش خودرو، به نام مالک قبلی ثبت خواهد شد.
عدم امکان خرید و فروش خودرو: تا زمانی که پلاک به نام خریدار ثبت نشود، امکان انتقال مالکیت مجدد خودرو وجود نخواهد داشت.
توقیف خودرو و انتقال به پارکینگ: در صورت توقف خودرو توسط پلیس، به دلیل عدم تعویض پلاک، خودرو توقیف و به پارکینگ منتقل میشود.
عدم امکان ترخیص خودرو از پارکینگ: برای ترخیص خودروی توقیف شده، مالک قبلی باید اقدام کند و خریدار باید تعویض پلاک را انجام دهد.
ثبت شکایتهای قضایی و حقوقی بر روی پلاک: هرگونه تخلف و جرم مرتبط با خودرو به نام مالک پلاک ثبت شده و در صورت عدم تعویض پلاک، این مسئولیت بر عهده فروشنده خواهد بود.
پرداخت مالیاتها، عوارض و بدهیهای خودرو توسط فروشنده: تا زمانی که تعویض پلاک انجام نشود، پرداخت تمام بدهیهای مربوط به خودرو بر عهده فروشنده است.
عدم دریافت مدارک خودرو: تا زمانی که پلاک تعویض نشود، مدارک جدید مانند کارت خودرو و برگه سبز به نام خریدار صادر نخواهد شد.
جریمه عدم تعویض پلاک خودرو چه مبلغی است؟
یکی از عواقب تعویض نکردن پلاک خودرو، جریمهای است که توسط پلیس راهنمایی و رانندگی اعمال میشود. این جریمه با کد تخلف 2026 در سامانه ثبت میشود و مبلغ آن بسته به محل وقوع تخلف متفاوت است:
محدوده کلانشهرها و مراکز استانی: 150,000 تومان
جادههای بینشهری، مناطق آزاد تجاری-صنعتی: 150,000 تومان
مناطق روستایی: 150,000 تومان
چه کسانی بیشتر در معرض عواقب تعویض نکردن پلاک هستند؟
معمولاً افرادی که در مراکز تعویض پلاک حاضر نمیشوند و وکالت تعویض پلاک به طرف دیگر معامله (خریدار یا فروشنده) میدهند، بیشتر در معرض مشکلات ناشی از تعویض نکردن پلاک قرار دارند.
چگونه از بروز عواقب تعویض نکردن پلاک خودرو پیشگیری کنیم؟
مهمترین راه برای جلوگیری از عواقب تعویض نکردن پلاک، انجام دقیق و صحیح مراحل تعویض پلاک در زمان خرید و فروش خودرو است. پس از انجام این مراحل، برای اطمینان بیشتر از انجام تعویض پلاک، حتماً استعلام پلاکهای فعال و غیرفعال خود را بگیرید.
نحوه استعلام پلاک به نام: چگونه از تعویض پلاک اطمینان حاصل کنیم؟
برای استعلام پلاکهای فعال و غیرفعال، میتوانید از سامانههای استعلامی مانند قبضینو یا اپلیکیشن پلیس من استفاده کنید:
استعلام پلاک فعال با قبضینو:
از بخش "خدمات خودرو و موتور"، گزینه "پلاکهای فعال" را انتخاب کنید.
کد ملی مالک خودرو و شماره موبایل به نام او را وارد کنید.
دکمه استعلام را بزنید و پس از پرداخت هزینه، اطلاعات پلاکهای فک شده و نشده را مشاهده کنید.
استعلام پلاک فعال با پلیس من:
وارد اپلیکیشن پلیس من شوید.
گزینه "خدمات راهور" را انتخاب کنید.
از بین خدمات ارائه شده، گزینه "استعلام پلاکها" را انتخاب کنید.
روی گزینه احراز هویت سخا کلیک کرده و ثبت نام یا ورود را انجام دهید.
هزینه استعلام را پرداخت کنید تا جزئیات پلاکها نمایش داده شود.
اگر بعد از استعلام متوجه فعال بودن پلاک شدم، چه کنم؟
اگر بعد از استعلام پلاک متوجه شدید که تعویض پلاک انجام نشده است، باید مراحل الزام به فک پلاک خودرو و تنظیم شکایت تعویض نکردن پلاک را انجام دهید.
الزام به فک پلاک خودرو چه زمانی اتفاق می افتد و چگونه است؟
در شرایطی که فروشنده وکالت تعویض پلاک به خریدار داده و خریدار برای تعویض پلاک اقدام نکرده است، فروشنده باید مراحل الزام به فک پلاک را انجام دهد:
ایجاد حساب کاربری ثنا: وارد درگاه خدمات الکترونیک قضایی شده و یک حساب کاربری ثنا ایجاد کنید.
تنظیم دادخواست: با مشاوره حقوقی، یک دادخواست الزام به تعویض پلاک و درخواست توقیف خودرو تنظیم کنید.
مراجعه به دفاتر خدمات قضایی: به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و مدارک تنظیم شده را ارائه دهید.
پیگیری شکایت: از طریق درگاه خدمات قضایی الکترونیک، وضعیت شکایت خود را پیگیری کنید.
راهنمای خریدار برای تعویض پلاک خودرو
اگر فروشنده به خریدار وکالت تعویض پلاک داده باشد و خریدار قبل از مراجعه به مراکز تعویض پلاک، با اتمام مهلت وکالت مواجه شود، باید مراحل زیر را انجام دهد:
تماس با مالک: ابتدا با مالک خودرو تماس گرفته و از او بخواهید مراحل تعویض پلاک را انجام دهد.
ثبت نام در سامانه ثنا: در صورت عدم همکاری مالک، در سامانه ثنا ثبت نام کنید.
تنظیم دادخواست: با مشاوره حقوقی، یک دادخواست الزام به تعویض پلاک تنظیم کنید.
مراجعه به دفاتر خدمات قضایی: به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و دادخواست خود را تحویل دهید.
نحوه ثبت نام در سامانه ثنا برای شکایت تعویض پلاک خودرو:
در این قسمت، مراحل ثبت نام در سامانه ثنا برای شکایت تعویض پلاک خودرو، به ترتیب اورده شده است.
وارد سامانه ثنا به آدرس sana.adliran.ir شوید.
از بین گزینههای موجود، "ثبتنام برخط" را انتخاب کنید.
اطلاعات مورد نیاز (کد ملی، تاریخ تولد، شماره سریال شناسنامه) را وارد کرده و تایید کنید.
قوانین سامانه را مطالعه و تایید کنید.
اطلاعات تماس و نشانی محل سکونت و اشتغال را وارد کنید.
اطلاعات شغلی و تحصیلی خود را ثبت کنید.
کد ارسالی سامانه را به همراه شماره موبایل وارد کرده و تایید کنید.
یکی از کارگزاریهای نمایش داده شده را انتخاب کرده و هزینه احراز هویت را پرداخت کنید.
در صفحه باز شده روی "احراز هویت غیرحضوری" کلیک کنید.
با رعایت شئونات اسلامی، مقابل دوربین قرار گرفته و عکس بگیرید.
امضای خود را در کادر مشخص شده وارد کنید.
ویدئو را ضبط کرده و عبارت خواسته شده را بخوانید.
نام کاربری و رمز عبور سامانه ثنا به شماره شما ارسال میشود.
مدارک لازم برای شکایت عدم تعویض پلاک:
برای تنظیم شکایت عدم تعویض پلاک، مدارک زیر را به طور کامل ارائه دهید:
کپی برابر اصل کارت ملی طرفین معامله
کپی برابر اصل اظهارنامه فک پلاک خودرو
کپی برابر اصل سند مالکیت
کپی برابر اصل مبایعهنامه
جمعبندی
عدم تعویض پلاک خودرو، علاوه بر جریمه، میتواند منجر به مشکلات حقوقی، مالی و انتظامی شود. با انجام دقیق مراحل تعویض پلاک و در صورت لزوم، پیگیری از طریق مراجع قانونی، میتوانید از بروز این مشکلات جلوگیری کنید. در صورت بروز هرگونه مشکل، میتوانید با مراجعه به مراجع قانونی، اقدام به طرح شکایت و الزام طرف مقابل به انجام تعویض پلاک نمایید.
