مددکاری اجتماعی یک رشته دانشگاهی است و در ایران دانشگاه هایی چون دانشگاه یزد، دانشکده های علمی کاربردی بهزیستی کشور (تا مقطع کارشناسی)، دانشگاه علامه طباطبایی، و دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی این رشته را ارائه می کنند. مادر و مؤسس این رشته خانم سَتّاره فرمان فرماییان ۱۳۰۰ ش. ۱۳۹۱ ش) است در حال حاضر با توجه به تغییر سبک زندگی و افزایش آسیب های اجتماعی، نیاز به مددکاری خصوصا مددکاری اجتماع,ی احساس می شود و زنان در این زمینه نقش به سزایی داشتند به طوری که بیشتر از ۷۰ درصد مشاوران مددکاری اجتماعی را زنان تشکیل می دهند و فعالیت های مختلفی نیز در این زمینه انجام می دهند.
مددکاری اجتماعی زمانی پدید می‌آید که بین افراد و محیط آنها برخوردی بوجود می‌آید که رفع آن مستلزم تغییرات هدفدار باشد.
به طور سنتی مددکاری اجتماعی به سه روش تقسیم شده است. مددکاری فردی یا موردی، مددکاری گروهی و سازماندهی. به تازگی این حرفه با توجه به مشابهت موجود بین سه روش فوق از هر روش به طور کلی به عنوان مددکاری اجتماعی یاد می‌کند. از سوی دیگر مددکاری اجتماعی را به دو روش مستقیم و غیر مستقیم کرده‌اند.
در روش مستقیم مددکاران اجتماعی به افراد کمک می‌رسانند تا از عهده مشکلات روزمره زندگی چون از دست دادن کار، مسائل مربوط به ازدواج، طلاق، مشکلات مربوط به انضباط فرزندان، ترس از شکست، نداشتن عزت نفس، تعارض با همسایگان، با کمبود امکانات بر آینده خدمات مستقیم مددکاری شامل فعالیت‌هایی نظیر درمان، مشاوره آموزش، خدمات حمایتی، گردآوری و ارائه اطلاعات، ارجاع یا توسعه منابع و امکانات است.
هدف مددکاران اجتماعی ارائه خدمات است که به صورت مستقیم به افراد گروه‌ها و خانواده‌ها عرضه می‌گردد تا بتواند با مشکلات غیرقابل تغییر اجتماعی سازگاری پیدا نموده آن دسته از مشکلاتی را که قابل تغییر هستند از میان بردارند یا تقلیل دهند همچنین در مواردی که کارکردهای اجتماعی مدنظر است بتوانند به رشد و کمال دست یابند. علاوه بر این اهمیت فعالیت مددکاران اجتماعی در تأثیرگذاری بر گروه‌ها، سازمان‌ها، جوامع و حتی اجتماع کمتر از ارائه خدمات فوق نیست. به این صورت که تأثیر فعالیت‌های مددکاران بر نهادهای فوق موجب طرح برنامه‌های اجتماعی یاری‌دهنده و نیز ایجاد محیطی می‌گردد که در آن امکان زندگی رضایت‌بخش و بارور برای همه افراد مهیا می‌گردد.
در این رشته در مقطع کارشناسی علاوه بر آموزش دروس عمومی، دروس پایه و تخصصی شامل موارد زیر را می‌آموزند: مبانی مددکاری اجتماعی که دانشجویان را با رشته مددکاری اجتماعی آشنا می‌سازد مبانی و خط مشی‌های رفاه اجتماعی، مبانی روانشناسی جامعه‌شناسی، تغذیه و بهداشت، مبانی مدیریت و امور اداری، ریاضیات پایه و آمار، رشد و آسیب‌پذیری، مبانی و اصول توانبخشی، مبانی مردم‌شناسی، نظریه‌های جامعه‌شناسی، اصول مشاوره و راهنمایی، مددکاری فردی، روانشناسی مرضی، جامعه‌شناسی روستایی، تأمین اجتماعی، مشاوره ژنتیک، زبان تخصصی جامعه‌شناسی شهری و توسعه، روش‌شناسی پژوهشی در مددکاری و… این رشته دارای ۲۴ واحد کارآموزی می‌باشد که از ترم ۵ شروع می‌شود و محل کارآموزی‌ها در مراکز توانبخشی روانی، مراکز تعلیم و تربیت، مدارس، زندان‌ها، مراکز بازپروری و… می‌باشد. ادامه تحصیل در رشته مددکاری اجتماعی ادامه تحصیل در این رشته در مقطع کارشناسی ارشد می‌باشد که پذیرش دانشجو در این مقطع در دانشگاه‌های علوم بهزیستی و توانبخشی تهران و دانشگاه علامه طباطبایی تهران انجام می‌شود.
برخورداری از ۲۴ واحد کارورزی (کار عملی در مددکاری اجتماعی)، این رشته تحصیلی را از سایر رشته های علوم انسانی یاورانه، عملیاتی و متمایز ساخته است
ویدئویی کوتاه از سلسله ویدئوهای مددکاری اجتماعی ایرانیان با موضوع معرفی رشته تحصیلی مددکاری اجتماعی با هدف ارتقاء کمّی و کیفیِ سطح آگاهی های عمومیِ داوطلبین کنکور سراسری به همت خانم پروانه خفتان (کارشناس ارشد مددکار اجتماعی و عضو شورای نویسندگان مددکاری اجتماعی ایرانیان) تهیه شده است منتشر می گردد. امید است مورد توجه مخاطبین مجله اینترنتی مددکاری اجتماعی ایران واقع گردد.
بعضی ها می گویند مددکاری اجتماعی یک علم است، و بعضی می گویند یک هنر است. ما معتقدیم که هر دو است. با این وجود، هنگامی که شما تبدیل به یک مددکار اجتماعی حرفه ای شدید، به سرعت متوجه می شوید که اکثر مردم تصور نسبتاً کمی دارند از آنچه مددکاران اجتماعی انجام می دهند و انواع شغل هایی که دارند. همچنین افسانه های زیادی مربوط به حرفه ی مددکاری اجتماعی وجود دارد.
اگر میخواهید یک تجربه جالب را امتحان کنید، از افرادی که می شناسید این سوال را بپرسید: «مددکاران اجتماعی چه کار می کنند؟» یکی از پاسخهای زیر بسیار معمول است: مددکاران اجتماعی «به مردم کمک می کنند»؛ آنها “با کودکان و خانواده های دچار مشکل، کار می کنند”؛ آنها “با افراد فقیر که در خیریه هستند کار می کنند”. در حالی که این پاسخ ها از لحاظ فنی درست هستند، این جواب ها به سختی به گزینه های موجود برای کسانی که علاقه مند به حرفه ی مددکاری اجتماعی هستند و دانش و مهارت های مورد نیاز برای انجام این کار، نزدیک هستند.
اکثر مددکاران اجتماعی توسط دولت استخدام می شوند.
واقعیت: اکثر مددکاران اجتماعی در بخش خصوصی کار می کنند؛ در سازمان های غیر انتفاعی، مراکز انتفاعی، سازمان های مذهبی، و بسیاری برای خودشان کار می کنند.
تمام مددکاران اجتماعی حقوق خیلی کمی دارند.
واقعیت: در حالی که درست است برخی از مددکاران اجتماعی حقوقی که دریافت می کنند کمتر از آن است که باید باشد،اما به بسیاری از مددکاران اجتماعی پرداخت خوبی می شود، به خصوص کسانی که سمت اداری یا نظارتی دارند.
تمام مددکاران اجتماعی مشاغل پر استرسی دارند.
واقعیت: اگرچه برخی از مددکاران اجتماعی مانند مددکاران محافظت از کودکان، مشاغل بسیار پراسترسی دارند، بسیاری از مددکاران اجتماعی مشاغلی هستند که تنش کمی دارند. با این حال، یک مهارت مهم برای یک مددکار اجتماعی، مراقبت از خود به منظور اجتناب از فرسودگی است
متن کامل این مقاله را از اینجا دانلود نمایید.
حرفه های مددکاری اجتماعی نیز مانند سایر حرفه ها سهمی از چالش ها را دارند. در واقع، ویژگی هایی که مزایای مددکاری اجتماعی را منعکس می کنند، می تواند بزرگترین چالش های آن باشند. به عنوان مثال، همین ماهیت کار و تعامل با انسانها و سیستم های چندگانه می تواند شغلی در این حرفه را به چالش بکشد. چه یک مددکار اجتماعی با افراد، خانواده ها، گروه ها یا جوامع همکاری کند کمک به افرادی که مشکلات روانی، بهداشتی، اجتماعی یا مالی پیچیده و بغرنج دارند، بخشی از روز اوست. این سرمایه گذاری در کمک به مردم، در عین حال سر و کار داشتن با سیستمی که در آن کار می کنند، می تواند از لحاظ احساسی تحلیل برنده باشد و گاهی منجر به ناامیدی از خود و / یا از مددجویان شود. ماهیت استرس زای این شغل بر اهمیت مطلق مراقبت از خود و زندگی شخصی و حرفه ای متعادل تأکید دارد. به همین ترتیب، کار با افرادی که دچار مشکل یا ناپایداری هستند، همچنین به ایمنی بعنوان یک مسئله حیاتی اشاره دارد که باید به طور جدی مورد توجه قرار گیرد. سر و کار داشتن با مشکلات اخلاقی مرتبط با کمک به افراد نیز ممکن است بویژه دشوار باشد.
علاوه بر این، طبیعت همیشه در حال تغییر مددکاری اجتماعی نیازمند آن است که یک مددکار اجتماعی بتواند با ادبیات موجود در رابطه با دانش، مهارت ها، سیاست ها و برنامه های حاضر به روز باشد تا بتواند موثر باشد.
این نیاز به زمان و تلاش بیشتری در تحصیل، آموزش، و دیگر تلاش های توسعه حرفه ای دارد. با این حال، باید مراقب باشید که دچار سندرم مددکار اجتماعی کامل نشوید. هیچ مددکار اجتماعی کامل وجود ندارد – همه ما اشتباهاتی انجام می دهیم که از آنها یاد می گیریم که بهتر شویم. به همین ترتیب، هنگامی که یک مددکار اجتماعی مجبور است در یک حوزه خاص تخصص داشته باشد، می تواند چالش برانگیز باشد، با دانستن اینکه مردم مشکلات همزمانی را تجربه می کنند.
همانند سایر حرفه های یاری دهنده مانند تدریس و پرستاری، مددکاری اجتماعی به حمایت از احترام به عنوان یک حرفه و عدالت در جبران خسارت ادامه می دهد. از آنجا که چنین تغییراتی گاهی آهسته است، ضروری است که صبور باشیم و همچنان به جلو حرکت کنیم.
متن کامل این مقاله را از اینجا دانلود نمایید.
ادامه و متن کامل این مقاله در مجله اینترنتی مددکاری اجتماعی ایران
