سفالگری، هنر باستانی که در زمان‌های بسیار دور جهت رفع نیازهای روزمره زندگی بشری اختراع شد و به مرور زمان تغییرات چشمگیری در آن اتفاق افتاد.
سنتی‌ترین شیوه ساخت سازه سفالی، سفالگری با دست است که به کمک تکنیک‌هایی مانند فشاری یا همان پینچ، فتیله ای یا کویل، ورقه ای یا همان اسلب، گهواره ای و محدب می باشد. در ادامه شیوه ساخت هر کدام از آن‌ها شرح داده می‌شود.
فرایند ساخت با استفاده از این تکنیک به این صورت است که ابتدا گلوله گلی را با توجه به ابعاد سازه در کف دست خود می‌غلتانید.
سپس با کمک انگشت در نقطه مرکزی گلوله حفره‌ای ایجاد می‌کنید و سعی می‌کنید تا با کمک دستانتان شروع به فرم دادن دیواره کرده و به تداول آن را بالا بیاورید و فرم دهید.
سفالگری با دست به روش فتیله ای یکی از دشوارترین تکنیک‌های شکل‌دهی است. چرا که پیش از هر کاری سازنده باید با در نظر گرفتن ابعاد سازه میزان گل را مشخص سپس آن میزان را به مقدارهای مساوی تقسیم کند و با کمک کف دست هر کدام را به شکل فتیله‌های گلی درآورد.
پس از اتمام ساخت فتیله‌ها، حال نوبت آن است که هر کدام را روی یکدیگر قرار داده و درزهای بین هر فتیله را به صورت دقیق با کمک دوغاب پر کنید.
نکته‌ای وجود دارد این است که اگر لبه فتیله‌های گلی بالایی در قسمت خارجی فتیله گلی قبلی قرار بگیرد شکل ظرف به سمت خارج جهت پیدا می‌کند. در صورتی که فتیله بالایی بر روی قسمت داخلی فتیله پایینی قرار بگیرد شکل ظرف به سمت داخل جهت پیدا می‌کند.
عموما سازندگان از این تکنیک برای ساخت سازه‌های زاویه‌دار مانند مربع، مثلث و یا اشکالی با لبه‌های تیز استفاده می‌کنند. البته باید خاطر نشان کرد که ساخت سازه‌های منحنی نیز با کمک این تکنیک عملی خواهد شد.
بر اساس ابعاد سازه و ضخامت و اندازه ورقه‌ها، یک ورقه می‌تواند به عنوان دیواره انتخاب شود و یا چند ورق به عنوان دیواره مانند تکنیک فتیله ای روی هم قرار بگیرند.
تکنیک گهواره ای یکی از شیوه‌های ابداعی سفالگری با دست است. طبق این تکنیک شما باید داخل یک جعبه مقوایی را با کمک پارچه‌ای بپوشانید. سپس داخل آن را با متریال پر کرده و با کمک قلاب، سازه را از داخلش خارج کنید.
سفالگری با دست به روش محدب نیازمند نوعی قالب است. منظور از قالب اشیائی مانند بادکنک، سنگ یا گلدان به‌صورتی که بتوانید متریال را بر روی آن قرار داده و سطح خارجی آن را فرم‌دهی کنید. عموم ظروف پایه‌دار با استفاده از این تکنیک ساخته می‌شوند.
ساخت سازه با تکنیک‌های گوناگون دستی یکی از متنوع‌ترین و و کارآمدترین تکنیک‌های ساخت سازه آن هم به صورت سنتی است که ساخت سازه را در هر ابعاد و اندازه‌ای میسر می‌کند.
تنها محدودیت آن اندازه کوره برای مرحله‌های بعدی فرایند ساخت می‌باشد که این نکته برای دیگر تکنیک‌های ساخت نیز صدق می‌کند. هنگامی که گل حالت چرمینگی به خود گرفته باشد بهترین موقعیت برای جداسازی اجزاء گوناگون را دارد.
سفالگری با دست اولین شیوه ساخت سازه اختراع شده توسط پیشنیان بوده که هنوز که هم با توجه به کارآمدی و اصالتی که دارد بر قدرت خود استوار و پایدار مانده و با تمامی این تفاسیر که به مرور زمان دستخوش تغیرات گوناگون شده هنوز هم همان ساختارهای ابتدایی را دارد.
در صورتی که علاقمند به یادگیری سفالگری با دست هستید بهترین پیشنهاد برای شما کسب تجربه عملی و شرکت در کلاس‌هایی است که امکان ساخت سازه به صورت تجربی را برای شما فراهم می‌کنند.
درست است که دانستن نکاتی در مورد ساخت سازه به سازنده کمک خواهد کرد اما هیچ چیز جای کسب تجربه عملی را نمی‌گیرد.
برای یادگیری این تکنیک در دوره سفالگری با دست و بدون چرخ ثبت نام کنید.
