پمپ آب وسیله‌ای ضروری برای تقویت فشار آب به خصوص در آپارتمان‌ها می‌باشد. امروزه پمپ‌های خانگی در انواع مختلفی و متنوعی تولید و ارائه می‌شوند. برای انتخاب پمپ مناسب باید فاکتورهای مختلفی مانند: تعداد طبقات، متراژ واحد، تعداد شیرها و میزان مصرف را در نظر بگیرید. در ادامه نحوه تعمیر قطعات پمپ آب و عوامل موثر بر هزینه تعمیر آن را مورد بررسی قرار می‌دهیم.
همانطور که می‌دانید، پمپ‌ها بسته به نوع ساختار، از قطعات مختلفی تشکیل می‌شوند. از قطعات اصلی و مهم پمپ آب خانگی می‌توان به محفظه آب بندی پمپ، سیل مکانیکی پمپ، کلید اتوماتیک پمپ، پروانه پمپ، رینگ خنک کاری پمپ، بلبرینگ پمپ اشاره داشت.
گاها در طی زمان بعضی از بخش‌ها و قطعات پمپ آب آسیب می‌بیند که این موضوع باعث بروز اختلالاتی در روند کار کردن پمپ می‌شود. در ادامه به معمول‌ترین خرابی‌ها و نحوه تعمیر قطعات پمپ آب خانگی می‌پردازیم.
کلید اتوماتیک پمپ به نوعی مرکز فرماندهی پمپ آب به حساب می‌آید. این کلید به صورت کلی وظیفه قطع و وصل کردن پمپ را بر عهده دارد. کلید اتوماتیک پمپ در مقایسه با سایر بخش‌ها، بیشتر خراب می‌شود. خرابی آن ممکن است به دو صورت دیجیتالی و مکانیکی باشد. شاید واژه ست کنترل را نیز شنیده باشید. این واژه در حقیقت برای کلید اتومات دیجیتالی به کار برده می‌شود.
داخل کلید پمپ دو پیچ یا مهره وجود دارد که وظیفه یکی از آن‌ها تنظیم فشار استارت و دیگری تنطیم فشار قطع پمپ است. به صورت ساده‌تر می‌توان گفت: این دو مهره بار پمپ را کاهش و یا افزایش می‌دهند. در صورت تمایل به تنظیم فشار آب، ابتدا باید تمام شیرها را ببندید. سپس با باز و بسته کردن یک شیر می‌توانید تنظیم پمپ را انجام دهید.
در بیشتر مواقع مداوم کار کردن پمپ به دلیل عملکرد نامناسب کلید اتومات است. تنظیم نبودن و چسبیدن کنتاکت‌های کلید اتوماتیک روی فعالیت پمپ آب اثرات منفی دارد.
نکته: به وجود آمدن ایراداتی در کلید اتوماتیک یا ست کنترل پمپ آب معمولا به دلیل کیفیت پایین آن و یا خرابی منبع تحت فشار است.
در بعضی مواقع با وجود کار کردن پمپ، آّبی پمپاژ نمی‌شود. این موضوع می‌تواند به دلایل مختلفی نظیر: مکش بیش از حد پمپ، وجود جسم خارجی در بین پره‌ها، هواگیری نشدن پمپ، کیفیت پایین اتومات مکانیکی، وجود مقدار زیادی گاز یا هوا در سیال، پر نشدن کامل پمپ یا لوله مکش از سیال، وجود مقداری تفاوت بین فشار بخار سیال و فشار مکش، عیوب مکانیکی پمپ بروز پیدا کند.
جنس پروانه پمپ‌ها معمولا از برنج و یا نوریل می‌باشد. پروانه‌هایی از جنس نوریل دارای وزن سبک و نیروی مقاومتی کم‌تری هستند. به همین دلیل در مقابل گردش سیال، شفت تاب بر نمی‌دارد. پروانه‌های برنجی در مقایسه با پروانه‌هایی از جنس نوریل به مراتب دارای نیروی مقاومتی بیشتری هستند.
برای استفاده از پروانه‌های نوریلی حتما باید یک مخزن به پمپ دارای این پروانه‌ها نصب شود؛ زیرا در صورت کار کردن پمپ بدون آب، حرارت زیادی تولید شده و پروانه‌ها دچار تغییر شکل می‌شوند.
یکی از قطعات حساسی که در مقایسه با سایر بخش‌ها زودتر دچار خرابی شده، سیل مکانیکی پمپ آب است. البته این قطعه در بیشتر مواقع قابل تعمیر بوده و فقط در شرایط خاصی نیاز به تعویض آن است.
از قطعاتی حساس و با استهلاک بالای پمپ آّب می‌توان به بلبرینگ‌ها اشاره داشت. طول عمر مفید بلبرینگ‌ها بستگی به کیفیت و تعداد دور آن‌ها در ساعت دارد. این قطعه‌ها پس از طی کردن عمر مفید خود و بروز خرابی باید تعویض شوند.
علل مختلفی برای گیرپاژ کردن پمپ وجود دارد. از مهم‌ترین دلایل بروز این مشکل می‌توان به خرابی بلبرینگ های موتور، زنگ زدگی قطعات فلزی پمپ (مثل: پروانه پمپ، محفظه)، وجود ذراتی معلق و گیر کردن پروانه باد به محفظه اشاره داشت. در ادامه راهکارهایی برای جلوگیری از این مشکلات را بازگو خواهیم کرد.
● در صورت بروز خرابی در بلبرینگ‌ها، باید هم بلبرینگ‌های جلو و هم بلبرینگ‌های عقب الکتروموتور تعویض شود.
● برای جلوگیری از ورود ذرات معلق و گیر کردن پروانه باد به محفظه باید حتما محفظه و پره‌ها را به موقع تمیز کنید.
● سرویس به موقع پمپ و شست و شو و پاک کردن زنگاب مشکل زنگ زدگی قطعات را رفع می‌کند.
تشکیل حباب‌های بخار و پدیده کاویتاسیون در پمپ آّب، یکی از شایع‌ترین مشکلات در سیستم‌های آّبی ساختمان‌ها به حساب می‌آید. معمولا این پدیده به دو صورت تخلیه و مکش اتفاق می افتد، اما شایع‌ترین حالت آن در زمان مکش پمپ است. در صورت کاهش میزان مکش، ورود مایع به پمپ آب موجب تشکیل حباب‌های بخار آب می‌شود.
برای جلوگیری از بروز کاویتاسیون مکشی اقدامات زیر را انجام دهید:
● حتما تمامی سطوح را بسته و آب بندی کنید.
● از آب بندهای مکانیکی دوبل در پمپ آب استفاده کنید.
● حتما درزها را پوشش داده و از رینگ‌های آب بند و آب بندهای ساقه که صفحه شیر در لوله مکش وصل می‌شوند، استفاده کنید.
● سرعت سیال را روی هشت فوت بر ثانیه نگه داشته و یا قطر لوله‌ها را افزایش دهید.
در صورت افزایش میزان هوای موجود در شبکه پمپ، حتما باید در اولین فرصت به کمک یک سرویسکار متخصص و حرفه‌ای اقدامات لازم را انجام دهید. هوای اضافی مانند یک خلا عمل کرده و مانع پروسه مکش می‌شود.
عوامل و فاکتورهای مختلفی روی هزینه تعمیر پمپ آب تاثیرگذار می‌باشد. به عنوان مثال: تعداد شیرها، متراژ فضا، قابل تعمیر و یا غیرقابل تعمیر بودن قطعه، میزان خرابی، جنس و هزینه قطعات تعویض شده می‌تواند از مهم‌ترین عوامل تعیین‌کننده هزینه تعمیر پمپ آب خانگی باشد.
همچنین خدمات گرفتن از شرکت‌های معتبر و افراد متخصص طبیعتا می‌تواند هزینه‌های تعمیر را کمی افزایش دهد. شاید در ابتدا این موضوع برای شما بی‌اهمیت و بی معنی به نظر برسد و برای صرفه‌جویی بیشتر در هزینه‌ها از افرادی غیر متخصص و غیر حرفه‌ای کمک بگیرید.
اما این را در نظر داشته باشید که تعمیر غیر اصولی و یا عدم توانایی در تشخیص مشکل پمپ آب، می‌تواند منجر به آسیب رسیدن سایر بخش‌ها و بروز مشکلات بیشتری شود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تعمیرات پمپ می‌توانید به این منبع در مورد تعمیر پمپ آب مراجعه کنید.
