پدال های Delay جزو محبوب ترین افکتهای موجود برای نوازندگی گیتار الکتریک هستن. اگر از من سوال کنن غیر از دیستورشن فقط حق استفاده از یک افکت میتونی داشته باشی، قطعا انتخابم Delay خواهد بود. برای همین فکر کردم برای قسمت سوم پستهای آموزشی افکتها، در مورد این افکت صحبت کنیم.
افکت Delay دقیقا کاری رو میکنه که از اسمش برمیاد. این افکت سیگنال صوتی Real time نوازنده رو دریافت میکنه و بعد با تاخیر زمانی یک کپی از اون رو مجددا پخش میکنه. این پژواک صدایی جذاب ایجاد میکنه. طبیعتا اولین چیزی که لازم خواهد بود وسیله ای برای ذخیره کردن این صدا و پخش مجددش در کنار سیگنال ورودی اصلیه. موردی که در افکتهایی مثل Tape Delayها شاهدش هستیم. در این نسل از افکتهای Delay از مدیوم Tape برای ذخیره سازی صدای ورودی و پخش مجددش استفاده میشده. در سالهای بعد از متدهای Digital استفاده شده و ذخیره سازی به صورت دیجیتال اتفاق میفته.
اما توی این پست بیشتر دلم میخواد در مورد Delayهای آنالوگ صحبت کنم. این Delayها نه مدیوم Tape و نوار مغناطیسی رو برای ذخیره سازی سیگنال دارن و نه از حافظه دیجیتال برای این ذخیره سازی سیگنال اولیه ورودی استفاده میکنن. در واقع در این مدارها از ترانزیستورها و خازن ها استفاده شده که وظیفه تبدیل سیگنال ورودی به ولتاژ رو بر عهده دارن و عملا بحث ذخیره سازی به اون شکلی که در موارد بالا مطرحه مطرح نمیشه. اینجاست که نقش BBD Chip ها مطرح میشه:
معمولا Delayهای آنالوگ از چیپ های BBD استفاده میکنن. این عبارت مخفف Bucket Brigade Device هست. اگر معنی عبارت رو نمیدونید نگران نباشید، مطمئنا صحنه ای که چند آتش نشان با جا به جا کردن سطل آب بین خودشون به صورت زنجیره وار از مبدا تا محل آتش سوزی اقدام به اطفا حریق میکنن رو بارها دیدید. عبارت Bucket Brigade دقیقا از همین حرکت گروهی آتش نشان ها میاد و به دنیای چیپ ها وارد شده
به صورت مشابه یک چیپ BBD شامل تعداد زیادی از خازن هاست که تصویری از سیگنال صوتی رو از یک خازن به خازن بعدی با سرعتی که توسط یک ساعت بیرونی مشخص میشه جا به جا میکنن. همونطور که سطل آب پر آب میشه این خازن ها هم شارژ الکتریکی میشن. در واقع نقش چیپ BBD نمونه برداری یا Sampling از سیگنال صوتی ورودیه که با Sample Rateهای مختلف این نمونه برداری میتونه اتفاق بیفته. وجود Sample Rateهای مختلف برای ساختن یک نمونه از سیگنال صوتی ورودی میتونه تصویرهای متفاوتی از اون سیگنال اولیه بده، به این صورت که هرچقدر این Sample Rate فرکانس بیشتری داشته باشه نمونه Sample شده به نمونه اولیه نزدیکتره. به صورت مشخص اگر فرکانس نمونه برداری ما دو برابر بالاترین فرکانس سیگنال اولیه باشه نمونه برداری مشابهی به نمونه اولیه خواهیم داشت. و هرچقدر این فرکانس نمونه برداری کمتر بشه خروجی ما نسبت به نمونه اولیه تفاوتهای بیشتری میتونه داشته باشه.
به این پدیده به صورت کلی در حوزه نمونه برداری Aliasing گفته میشه. برای جلوگیری از وقوع Aliasing در زمان نمونه برداری از سیگنال اولیه BBD Delayها هم احتیاج به داشتن Sample Rate Frequency بالایی دارن و هم نیاز دارن که فرکانس هایی بالاتر از Sample rateشون رو قبل از ورود به خازن های چیپ BBD حذف و فیلتر کنن. این موضوع باعث میشه که مطمئن باشیم که نمونه برداری موفقی داریم و از طرفی هم باعث میشه که سیگنالی که وارد BBD میشه سیگنالی باشه که از سیگنال اولیه گرم تر و Dark تر صدا میده (به علت فیلتر شدن فرکانس های بالاتر) که همین موضوع بخشی از جذابیت Delayهای آنالوگ رو به وجود آورده. در تصویر زیر ساختار کلی یک Analog Delay رو میبینید:
محدودیت دیگه ای که Analog Delayها نسبت به Digital Delayها دارن زمان تاخیره. معمولا حداکثر زمان تاخیر ایجاد شده توسط این پدالها بین 600 تا 700 میلی ثانیه است. توجه داشته باشیم که هرچقدر زمان تاخیر بیشتر باشه شکل صدایی که با تاخیر پخش میشه نسبت به نسخه اولیه متفاوت تر و دورتره. طبیعتا این موضوع هم جزو صدای امضادار و مشهور این پدالهاست و برای کسانی که از این خانواده افکت ها استفاده میکنن جذابه.
از نمونه های مشهور پدالهای Analog Delay که از چیپ های BBD استفاده میکنن میشه به موارد زیر اشاره کرد:
Electro Harmonics Memory Man
MXR Carbon Copy
Seymour Duncan Vapor Tail
T.C. Electronic Echo Brain
Maxon AD10
Boss DM2
امیدوارم براتون مفید بوده باشه. تا بعد...
