تهاتر چیست؟
تهاتر یا «Barter» نوعی معامله است که در آن فرد یا شرکت در مقابل کالایی که به دیگری تحویل میدهد، یک کالای دیگر دریافت میکند.
حتماً برای شما هم پیش آمده است که در عین اینکه به شخصی بدهکار هستید از وی طلبی داشته باشید.مثلاً اتومبیل شخصی را خریدهاید و او نیز قبلاً مقداری پول از شما قرض گرفته است. در عالم حقوق به این اتفاق تهاتر میگویند. قانون مدنی، تهاتـر را یکی از اسباب سقوط تعهدات به شمار آورده است که بهموجب آن دو تعهد متقابل که هر یک از طرفین یکی طلبکار و دیگری بدهکار است، ساقط میشوند.
اقتصاددانان نیز از واژهی تخصصی ابزار مبادله (Medium of Exchange ) استفاده میکنند تهاتر را به شکل معاملهای که در آن ابزار مبادله مورداستفاده قرار نگیرد تعریف میکنند. در تهاتر شرط این است که محل پرداخت دو طلب، زمان پرداخت و درنهایت جنس دو طلب یکسان باشد. ممکن است که طلب یکی از طرفین ناشی از خرید ماشینی از طرف مقابل و طلب دیگری ناشی از قرض گرفتن مبلغ معینی باشد.
تهاتر به چند دسته تقسیم میشود:
تهاتـر قهری (قانونی): این تهاتر بهحکم قانون انجام میگیرد و ارادهٔ طرفین آن در انجام این معامله دخالتی ندارد.
تهاتـر قراردادی: در صورتی انجام میگیرد که یکی از شروط تهاتـر قهری موجود نباشد و طرفین با توافق یکدیگر تهاتر کنند.
تهاتـر قضائی: تهاتـری که بارأی قضائی امکان پذیرد.
نکات مثبت تهاتر
· عبور از محدودیتهای ناشی از تحریمها
· رفع مشکل محدودیت شبکه بانکی یکپارچه جهانی
· افزایش فعالیتهای اقتصادی به شکل مبادله پایاپای
· انعطافپذیری و سازگاری با خدمات اینترنتی
· عدم وجود ناظر و شخص سوم
· فعالیت در یک سیستم برنده _ برنده
· فعالیت در میدان اقتصاد خاکستری
· عدم ایفای نقش توسط دلالان در قیمت و عرضه
· امکان افزایش ظرفیت تولید و فروش
· فعالیت در یک شبکه بازار رقابتی
· استفاده از ظرفیت تولید اضافی
· کمک به ارتقای کیفیت کالا و خدمات عرضهشده
· انجام فعالیت بورس و بهکارگیری سرمایه مازاد
· شفافسازی جریان معاملات رایج
موانع پیش روی معاملات تهاتری
مشخص نبودن قیمت اصلی کالاهای مورد تهاتر
اساساً در معاملات تهاتری همه چیز بر اساس توافقی که بین طرفین صورت میگیرد پیش میرود. به این دلیل، ارزش واقعی کالا یا خدمات تقریباً معادل است با ارزش تخمین زده شده آنها.
باوجود اینکه در تهاتر، پول نقش واسطه در مبادله را ندارد ولی همچنان میتواند بهعنوان مبنای ارزشگذاری در نظر گرفته شود.
امنیت معاملههای تعاتری
مسئله امنیت در معاملههای تهاتری مشکلی است که در ایننوع معاملات وجود دارد. مخصوصاً اگر حجم معاملات کم یا زیاد باشد. وقتی معاملهها با استفاده از ابزارهای مبادله ای مثل پول صورت میگیرند، چون تمام شرایط بدون هیچگونه ابهامی در قرارداد ذکر میشود درنتیجه معاملهها در بستری امن انجام میشوند؛ اما در معاملههای تهاتری، بحث اعتماد هر دو طرف مطرح میشود.
تهاتر ملک
در شرایط فعلی و درحالیکه در برخی از مناطق و محلات شهر تهران متقاضیان با کمبود فایل مناسب برای خرید آپارتمان روبهرو شدهاند حجم فایلهای فروش غیر نقد مسکن عرضهشده به بازار معاوضه و تهاتر افزایشیافته است.
همچنین به دلیل کمبود نقدینگی از تهاتر یا معاوضه واحد یا ملک یا زمین استفاده میشود. ملک آماده فروش با کالای باارزشی همچون خودرو مورد مبادله قرار میگیرد. تهاتر ملک درواقع مبادله ملک با هر چیزی غیر از پول نقد است.
ازجمله مواردی که تهاتر ملک با آنها انجام میشود میتوان به موارد زیر اشاره نمود :
· تهاتر ملک با ملک
· تهاتر ملک با خودرو
· تهاتر ملک با کالا
· تهاتر ملک با زمین
· تهاتر ملک با مصالح ساختمانی
تهاتر خودرو و ماشین های سنگین:
ازآنجایی که تهاتر به معنای مبادله است. هر چیزی را میشود در این قالب گنجاند. درنتیجه تهاتر انواع اتومبیل و ماشینهای سنگین با شرایط مربوط به هرکدام امکانپذیر است. بهتر است در تهاتر سود و زیان طرفین بهطور کامل در نظر گرفته شود تا تهاتر با شرایط یکسان برای طرفین انجام شود.