به احتمال زیاد، نام درخت پازل میمون، درخت دم میمون، پینیونرو یا کاج شیلی را برای کاج مطبق شنیدهاید. آرائوکاریا یک درخت مخروطی منحصر به فرد، غیر معمول و همیشه سبز است که هم جذاب و هم جالب به نظر می رسد. این گیاه بومی آمریکای جنوبی، غرب آرژانتین و مرکز و جنوب شیلی است. با وجود رشد کند، میتواند تا 1000 سال زندگی کند. اما اخیراً این گونه در زیستگاه بومی خود به دلیل بهرهبرداری بیش از حد، از بین رفتن زیستگاه و آتشسوزیهای مکرر در معرض خطر انقراض اعلام شده است. در اینجا حقایق جالبی در مورد این گیاه نه چندان شناخته شده وجود دارد.
علت نامگذاری کاج مطبق
نام رایج کاج مطبق «پازل میمون» در اواسط دهه 1800، زمانی که چارلز آستین، یک وکیل معروف، پس از دیدن این درخت برای اولین بار، اظهار داشت که بالا رفتن از شاخههای خاردار آن، حتی برای یک میمون هم دشوار است، ابداع شد. جالب است بدانید که میمونی در شیلی وجود ندارد!
اساطیر و سمبولیسم
کاج مطبق در شیلی "پهوئن" نامیده میشود و برای مردم محلی اهمیت مذهبی بالایی دارد. بر اساس یک داستان، اگر در حال عبور از کنار این گیاه حرف بزنید، بدشانسی را به همراه خواهید داشت یا باعث میشود دمی مانند میمون داشته باشید. یکیدیگر از اسطورهها این گونهاند که اگر آرائوکاریا (کاج مطبق) را در نزدیکی گورستان کاشته شود، از ورود شیطان به گور در زمان دفن جلوگیری میکند. حتی بسیاری از مردم باور دارند که شیطان در داخل درخت آرائوکاریا زندگی میکند. گفته میشود این داستان برای جلوگیری از بالا رفتن کودکان از شاخههای تیز آن شکل گرفته است.
کاربرد و فواید
دانههای این گیاه که در نور کم میروید، بسیار مغذی و یکی از غذاهای اصلی مردم شیلی محسوب میشوند. کاج مطبق برای اهداف تزئینی در آمریکای شمالی و اروپا پرورش داده میشوند. در واقع، ساکنین بومی استرالیا از چوب آن، برای ساختن بومرنگها و کولامون (نوعی ظرف غذایی) استفاده میکردند. از شیره کاج مطبق برای ساخت چسب استفاده میشود که در ساخت ابزارهایی مانند تبرها و دستگیرهها به کار میرود. علاوه بر این، این گیاه به صورت گسترده در ساخت نردبان، فضای داخلی پیانو و...استفاده میشود.
زندگی و همزیستی با دایناسورها
معروف است که این درخت همراه با دایناسورها وجود داشته است زیرا هر دوی آنها تقریباً ۲۰۰ میلیون سال پیش یافت میشدند. برگهای شبیه خارشان، آنها را در برابر حیوانات گیاهخوار منقرض شده محافظت میکرد. این درخت در سال ۱۹۷۶ به عنوان "نماد طبیعی" اعلام شد. متأسفانه تعداد این گیاه به علت قطع بیرویه به شدت کاهش یافته است. به همین دلیل قطع آن اکیدا ممنوع است.
امروزه، کاجهای مطبق به صورت درختچههای تزئینی یافت میشوند. شما میتوانید با خرید کاج مطبق سرسبزی و زیبایی را میهمان خانههای خود نمایید.