ربات ها بی نیازند - اول از همه باید گفت یه نکته جالب وجود دارد که در ابتدا خیال آدم را راحت میکند و آن هم آنست که ربات ها ذاتاً برای آیندهی انسانها خطرناک نیستند، چون نیازی ندارند باشند. خطراتی که موجودات زندهی از جمله انسان ایجاد میکند بدلیل نیاز، ترس و بقا و وجود منابع کم است. این مسائل برای رباتها صادق نیست. یک ربات نیازی به ساخت زنجیرهی غذایی برای خود، ندارد. آیا میتوان گفت آنها کم خطرتر از انسانهای نیازمند هستند و ما با آنها راحت تریم؟ بله، در ذهن من رباتها حلال مشکلات بشر هستند. حداقل تا اینجا مشکلی برای آزاد گذاشتن هوش مصنوعی نیست و میتوان بروی این مسئله حساب کرد. پس تا اینجا دریافتیم از آزاد سازی هوش مصنوعی در بلند مدت سود بسیار نصیبمان میشود! چون در حقیقت هوش مصنوعی نیاز انسانی ندارد تا بخواهد بابت آن تهدیدی ایجاد کند. اما مشکل کجاست؟
مفاهیم پایه استدلال ـ الف. یادگیری هوش مصنوعی - یادگیری سیستمهای هوشمند با الهام گیری از سیستم یادگیری موجودات نیازمند همچون انسان و موجودات زنده دیگر تکامل یافته است. کل فرآیند یادگیری هوش مصنوعی بر اساس آزمون و خطا هست. بطوریکه یک هوش مصنوعی پاسخی را پیش بینی میکند و تابعی وجود دارد که مشخص میکند جواب تا جوابی که مدنظر دانشمند داده است چه مقدار است و هوش مصنوعی خود را اصلاح میکند تا اگر دوباره با آن سوال مواجه شد این بار پاسخی را دهد که مد نظر دانشمند داده است. ب. نقطه تکینگی: اصطلاحی به نام نقطه تکینگی هوش مصنوعی وجود دارد. این نقطه بدان معناست که آنقدر هوش مصنوعی به هوشمندی رسد که انسان قادر به کنترل آن نخواهد بود و سرخود عمل خواهد کرد.
به نظر من ترس از نقطهی آغاز شروع تکینگی تا زمان فهم مفهوم انسانیت توسط ربات هست. شاید بتوان نام جذابتری همچون سیر بلوغ یک ربات به آن داد. اینکه ربات جایگاه بی نیاز خود و جایگاه نیازمند انسان را بفهمد و الگوریتم یادگیری خود را به فرا انسان - فرا موجود نیازمند بهبود دهد. پس از آن بهشت موجودات زمینی خواهد بود به نظرم. چرا که ربات ها به جبران خسارت و رفع نیاز موجودات زنده به جبران صدماتی که در این فاصله به انسان خواهند زد برخواهند آمد.
اما در آن بین جهنم نیز رخ خواهد داد اگر انسان تدبیری نداشته باشد. شاید بتوان نامی هم همانند دوران جوانی ربات ها برای آن در نظر گرفت :) . در این فاصله ربات فرا هوشمند میتواند تصمیم بگیرد برای رسیدن به آن نقطهی فهم انسانیت و فهم نیازمندی و بی نیازی چه کار کند. شاید این فاصله در کسری از ثانیه و با استدلالات پیاپی باشد و یا شاید ربات ها مجبور شوند بروی انسان آزمایشی صورت دهند تا فرادانشی را دریافت کنند.
نظر شما چیست؟ آیا موافقید یا مخالف؟ اگر نقطه تکینگی برای یک ربات جنگنده رخ بدهد چه خواهد شد؟ اگر این اتفاق برای یک ربات درمانگر رخ دهد آیا وضعیت بهتر خواهد شد؟ آیا میتوان یک ربات تحت کنترل را به نقطهی فوق تکینگی رساند و همچنان ربات تحت کنترل انسان باشد؟
سهراب خانبدر - موفق باشید.
منابع :
۱- مفهوم نقطه تکینگی فناوری از « مرکز تحقیقات هوش مصنوعی پارت »