اوقات فراغت فقط در تابستان نیست.
بعنوان یک والد که مسؤولیت هدایت هدفمند فرزندم را به عهده دارم و در کنار آن مدیر فرهنگی که گسترهی مسؤلیتم از یک خانواده بزرگتر و دربرگیرندهی خانوادهای به وسعت مخاطبان و مراجعان مرکز تحت مدیریتم است، به روشنی دریافتهام که پر کردن اوقات فراغت، محدود به فصلی خاص نیست. هرچند که متأسفانه خیلی از خانوادهها با این نگاه موافق نیستند و تصویرشان از فصل اوقات فراغت، صرفن به فصل تابستان محدود میشود. دلیلی هم که برای این نگاه وجود دارد این که در باقی فصول بچهها باید فقط و فقط به فکر درس و مدرسه باشند. حالا میخواهم با طرح پرسشی، دیدگاه خودم را تبیین کنم:
اوقات فراغت یعنی چه؟ یا بهتر بپرسم اوقات فراغت یعنی کِیْ؟
فارغ بودن از موضوع یعنی آن زمانهایی که از آن موضوع جدا میشویم. حالا به هر علتی. یا تکرار آن موضوع خستهمان کرده، یا نیاز به فاصلهای کوتاه و برگشت دوباره به موضوع برای تجدید قوا داریم، یا برای پرداخت و پردازش موضوع مورد نظر احتیاج به فراگیری بیشتر داریم. در هرحال پاسخ به تمامی این پرسشها، نیاز به ایجاد فضایی فراموضوعی دارد که اصطلاحن به آن اوقات فراغت میگوییم.
حالا پرسش دوم: آیا موضوعات مرتبط با پرسش و پاسخ بالا، تنها در تابستان رخ میدهد؟ قطعن نه! پس چرا برای ایجاد فضای پاسخگو به آنها، صرفن در تابستان به دنبال کلاس و برنامههای مفید و مؤثر میگردیم؟
کودک و نوجوان امروز با تمام دلمشغولیهای اصلی و فرعی که دارد و در مواجهه با دنیای پر شتاب اطرافش، خیلی بیشتر و زودتر از نسل من احساس خستگی میکند. به این امر اضافه کنید احساسات سرکش و پاسخجوی او را که به سادگی همنسلان من در هیچ موضوعی، قانع نمیشوند و این آشوب درونی در تمام روزهای او وجود دارد.
پس باید به این اندیشه رسید که درسخواندن فقط رفتوآمد به مدرسه و خانه نیست. درسخواندن، نیاز به تجربههایی فراآموزشی دارد که در روحیهی کودک و نوجوان امروز، پرورش قوای مختلفش را شکل داده و هدفمند میکند. او در تمام طول سال-نه فقط تابستان ها- نیاز به تخلیهی انرژی و بازآموزی علمی، فرهنگی، اجتماعی و... در محیطهای گوناگون دارد. کلاسهای هنری، فرهنگی، ورزشی و... باید در طول سال و یا اولویتبندی صحیح، ادامهدار بوده و لحظاتی را که فرزندان ما از فرط خستگی جسمی و ذهنی درخود دارند، اقناع کند.
یادمان بماند که ما فرزندآوران صرف و ماشین تولید پول برای کودکانمان نیستیم. ما در روبرویی با تکتک دقایق آنها مسؤولیم. تربیت مجموعهای از آموزش و پرورش توأمان است.