هوش مصنوعی از دور یک پدیده عجیب و غریب و بعضا ترسناک هست،به بعضیا میگی هوش مصنوعی یاد اون فیلم Skynet میفتن که یسری ترمیناتور میاد که ادمارو بکشن؛
یا اگه از جهت خوب به قضیه نگاه کنیم میشه فیلمInteresttellar و هوش مصنوعی تارث که نولان به ما نشون داد که به کوپر کمک میکنه و باعث نجات بشریت میشه.کلا هم بده و هم خوب و دوتا نظر راجبش وجود داره.
هوش مصنوعی:
ماله چند ساله گذشته نیست از اوایل 1950 افتاد سر زبون ها ،اقای مینزکی و مکاتی که بهشون پدران هوش مصنوعی هم میگن بنیان گزار این هوش مصنوعی بودن ؛توصیف آنها از هوش مصنوعی اینه که : هرچیزی که قبلا توسط هوش انسانی انجام میشد و الان جایگزین شده با ماشین و ابزارالات اون میشود هوش مصنوعی .
اقای مکارتی
اقای مینزکی
البته این توصیف خیلی گسترده است و با دنیای امروز ما جور در نمیاد، توصیف مدرن هوش مصنوعی توسط فرانسواشوله یکی از محققین گوگل :هوش یا هوش مصنوعی سیستمی هست که در محیط های ناآشنا یا جدید بتواند خود را با آن شرایط وفق دهد و بتواند دانش خود را توسعه دهد و از آن در سناریو های جدید استفاده کند.
به عبارت ساده:هوش یعنی شما بتوانید از دانش خود در جایی که هیچ ایده ای ندارید استفاده کنید و کاری را انجام دهید.
مثال:دستیار های هوشمند مثل گوگل اسیستند مثل سیری و الکسا .
اینها همشون یاد گرفتن یکسری کارهایی که از قبل به آنها گفته شده است را انجام بدهند و خیلی خوب هم انجام می دهند. اینها میشود نوعی از هوش مصنوعی که ما با آنها سروکار داریم.
درواقع به چیزی هوش مصنوعی میگویند که بتواند بخشی از هوش انسانی را نشان دهد و کار های آن را انجام دهد یعنی نداند و یاد بگیرد یا آموخته هایی رو ارائه دهد و از خود خلاقیت نشان دهد.
الان دیگه میدونید هوش مصنوعی چیه و چیکار میکنه و چه چیزی میتونه برچسب هوش مصنوعی بگیره.
انواع هوش مصنوعی:
ما چندین مدل هوش مصنوعی داریم ولی دو نوع آن قالب تر هست یعنی بیشتر استفاده میشه یکیشNarrowAI یا-WeakAI- یکش-GeneralAI-هست،که این دوتا خیلی باهم فرق دارن.
هوش مصنوعی محدود یا همونNarrow: به هوش مصنوعی میگن که بهشون یاد داده شده یکسری کارهای مشخص انجام بدن یعنی خودشون نمیتونن یاد بگیرند و یکسری کار هارو هم بلد نیستند برای همین میگن بهش محدود مثال: ماشین های تسلا یا همون گوگل اسیستند.
در مقابل ما هوش مصنوعی جامع یا General:رو داریم که یک چیزی شبیه به هوش تطبیق پذیر انسان هست یعنی خودش میتونه به خودش یاد بده و فقط صرفا محدود به چیزهایی که یاد گرفته نباشه یعنی میتونه از صفر یک پاور درست کنه و بیاد همون و ارائه بده،منتها محققین میگویند که این خیلی ترسناک و عجیب و غریب است.
ما تا سال 2075 احتمالا به یک فرمی از هوش مصنوعی جامع دست پیدا میکنیم و یک 20یا30سال بعدیعنی 2100 یک چیزی به اسم ابر هوش انسانی یا super Intelligenceبه وجود میاد: که اون خیلی ترسناک تر هست و باید از اون ترسید زیرا که هم درک و هم هوش و هرچیزی که بگین از انسان قوی تر هست .
حالا پیش خودتون میگید اوه این عجب چیز خفنیه از این دیگه خفن تر نیست ولی اما خفنه چیه ؟
یک چیزی هست به اسم محاسبات فرگشتی =Evolutionary computation
که براساس نظریه انتخابیت طبیعی داروین میاد الگوریتم های ژنتیکی یک چیزی رو به صورت الگوریتم های ژنتیکی درمیاره و میاد جهش اون رو پیش بینی میکنه ،درست میکنه و تولید سپس با قبلی مقایسه میکنه و در نهایت بهترین نوع این جهش رو پیدا میکنه.
شما هرچیزی رو میتونید ژنتیک آن را درست کنید و مختص DNAنیست حتی مسائل اقتصادی را میاد بهینه ترین جواب رو برای اون مسئله پیدا میکنه و یک چیز خفن تر اونم اینکه این خودش میتونه باعث ساخته شدن یک هوش مصنوعی دیگر بشه یعنی یک هوش مصنوعی یک هوش مصنوعی دیگر را بسازد.
مثل فیلم Avengers
که یک آلترون اومد جالویز رو خورد و دوتاشون شدن یک تیم و خلاصه خیلی چیز ترسناکیه.
یک مدل هوش مصنوعی دیگم هست به اسم Super System
یا سامانه های خبر که اونقد ترسناک نیست و کارش اینه که میتونه یکسری داده زیاد رو بگیره و تصمیم گیری هایی بکنه و یک خروجی نهایی بیرون بده و تصمیم گیری هاش و نوع اولویت بندیش و درکش تقریبا مشابه به چیزی هست که انسان در اون شرایط انجام میده.
نمونه ساده ،سیستم های اتوپایلت توی هواپیما
اما سوال اینه که اصلا توی زندگی روزمره خودمان از هوش مصنوعی کجاها استفاده میشه؟یا ما چجوری باید از آنها استفاده کنیم؟یا اصلا ما از آنها استفاده میکنیم یا خیر.
هوش مصنوعی الان دورو بر ما پره تا دلت بخواد از سیستم های دلیوری یا درونت بگیرید تا خودروهای بدون سرنشین اگر هوش مصنوعی توی جهت بد در نظر بگیریم تولید دیپ فیک و اخبار جعلی استفاده خوبشو در نظر بگیریم میشه همین دستیاران صوتی که میتونن تشخیص صدا و لهجه انجام بدن.
مثلا توی دولت ها خیلی برای تشخیص چهره شهروندان ازش استفاده میکنن مثل چین که خیلی هم دوست داره این قضیه رو :)
یا توی سیستم های پزشکی یک هوش مصنوعی میتونه به پزشک کمک کنه توی تصاویر MRI مثلا غده های سرطانی رو بهتر تشخیص بده و توجه دکتر رو هم جلب کنه.
حالا سوال بعدی اینه ایا هوش مصنوعی اونقد پیشرفت میکنه که ادما رو بکشه ؟
بستگی داره از کی بپرسید ؛)
مثلا ایلان ماسک که توی هر زمینه ای یک دستی بر آتش داره میگه که این یک ریسکی هست که باید انجام دهیم زیرا هوش مصنوعی خیلی به بشر کمک میکند و ما باید راه حل هایی رو پیدا کنیم که ازش توی جهت های خوب استفاده کنیم برای همین یک سازمانی به اسمopenAI راه انداخته که افراد میتونن از این بستر هایی که توی سازمان فراهم شده براشون استفاده کنند و هوش مصنوعی خوب درست کنند.
از اون طرف استیون هاوکینگ میگوید که ما به هر حال در یک تاریخی دستیابی پیدا میکنیم به یک هوش مصنوعی بسیار قوی که بعد از اون انقد سریع پیشرفت میکند که از هوش انسانی و درک انسان و همه چیز انسان بهتر میباشد و اونجا احتمالا مارو بکشه .بهشم میگن تکنولوژیکال سینگولاریتی یا تکینگی تکنولوژی که یک چیز عجیب و غریب و ترسناک هست. خب مرحوم استیون هاوکینگ چیزهای عجیب و غریب زیاد دوست داشت و اصن بعید نیست .
و از اون طرف ریسپی شاب یکی از محققین مایکروسافت توی حوضه هوش مصنوعی میگه که این چیز هایی که شما نگرانش هستید اینا اصلا فعلا اتفاق نمیفته شاید 100 یا 200 سال دیگه اتفاق بیفته اون موقع باید بترسین فعلا خیالتون راحت باشه و از هوش مصنوعی استفاده کنید.
اما مهتمل ترین چیزی که برای هوش مصنوعی میتوان در نظر گرفت این است که بعضی از شغل های مارا میگیرند یعنی جایگزین میشوندمثلا امازون که یکی از سایت های پیشرو در زمینه هوش مصنوعی است 27 تا فروشگاه زنجیره ای در امریکا دراد که کلا صندوق دار های آن ربات است.
درواقع انسان وجود ندارد در روند خرید و ارسال و همه توسط هوش مصنوعی صورت میگیرد و این میتونه اون سه میلیون ادم صندوق دار و ارسال کننده پست رو که دارن کار میکنند توی این زمینه شغلشون رو به خطر بندازه. منتها بشر همیشه به جهتی حرکت کرده که وقتی شغلی از بین میره یک شغل دیگر جایگزین میشود.
منتها سوال مهم و اساسی این است که ایا با این سرعتی که هوش مصنوعی داره پیشرفت میکنه و به جلو میره انسان هم میتونه با همون سرعت شغل های جدیدی که قراره جایگزین بشن رو تولید کنه و یاد بگیره یا خیر.
نویسنده:ثریا عطایی
دانشجو استاد:دکتر مریم حاج اسمعیلی،دکترای علوم کامپیوتر از دانشگاه کینگستون لندن
Dr.Maryam Hajiesmaeili PhD of computer science from Kingston university of London
