پمپ دستگاهی است که سیال را از یک ارتفاع پایین تر به یک ارتفاع بالاتر انتقال می دهد. پمپ ها انواع مختلفی دارند بنابراین در هنگام خرید پمپ صنعتی یا هر نوع پمپ دیگری ابتدا باید با تعریف صحیح پمپ آشنا باشیم تا بتوانیم پمپ مناسب را بشناسیم و آن را خریداری نماییم. در این قسمت، چهار مفهوم اساسی پمپ ها گنجانده شده است:
الف) پمپ، دستگاهی است برای انتقال و جابجایی سیال، پس پمپ یک دستگاه می باشد.
ب) پمپ، مخصوص سیالات و مایعات بوده و اغلب برای انتقال گاز، از کمپرسور استفاده می شود.
ج) پمپ ها به سیال انرژی می دهند. این انرژی معمولاً به صورت فشار پمپاژ و یا همان هد پمپ بیان می شود.
د) پمپ ها حجمی از سیال را انتقال می دهند. معمولاً این حجم سیال را در واحد زمان بیان می کنند که همان دبی پمپاژ است.
علاوه بر این چهار مورد برای شناخت و انتخاب صحیح پمپ، باید کاربرد پمپ نیز معلوم شود یعنی چه حجمی از سیال در واحد زمان با چه فشاری و برای چه منظوری باید توسط پمپ پمپاژ شود؟ و معمولاً این اولین سوال تمامی فروشندگان پمپ است که پاسخ این سوال اولین روزنه ایست که رو به دنیای شگفت انگیز پمپ ها باز می شود.
همانطور که در بالا نیز اشاره شد پنج مفهوم اساسی پمپ ها به شرح زیر است:
الف) ساختار و ساختمان پمپ
ب) هد
ج) دبی
د) سیال
ه) انتخاب پمپ
ساختار و ساختمان پمپ
ساختار و ساختمان تمامی پمپ ها را، صرفنظر از نوع آن ها می توان به دو بخش اساسی تقسیم کرد:
الف) ساختار هیدرولیکی
منظور از ساختار هیدرولیکی، کلیه قطعات در تماس با سیال پمپ ها و نحوه چیدمان آنها در کنار یکدیگر می باشد. پمپ هایی که از نظر طبقه بندی پمپ ها در یک طبقه می باشند (مانند تمامی پمچ های سانتریفوژ) معمولاً ساختمان هیدرولیکی مشابهی داشته و تمامی قطعات آن ها در تماس با سیال شرایط مشابهی با یکدیگر دارند. صرفنظر از نوع پمپ هر پمپ از نظر ساختمان هیدرولیکی دارای سه جز اساسی می باشد.
1) قطعه یا قطعاتی که به سیال انرژی داده و باعث حرکت آن می شود (مانند پروانه در پمپ های سانتریفوژ، چرخ دنده در پمپ های دنده ای، دیافراگم در پمپ های دیافراگمی، پیستون در پمپ های جابجایی مثبت پیستونی، اسکرو در پمپ های روتاری اسکرو و مانند آن).
2) قطعه ای که سیال را داخل پمپ نگه می دارد
3) قطعه یا قطعاتی که باعث آب بندی سیال داخل پمپ از محیط خارج می گردد و جلوی نشت سیال به محیط اطراف را می گیرد.
ب) توان مصرفی پمپ
توان مصرفی پمپ یا انرژی، معمولاً با PBHP بیان شده و گاهی نیز به آن توان ترمزی پمپ می گویند. توان ترمزی، توانی است که برای متوقف کردن پمپ مورد نیاز بوده و با توان مصرفی برابر می باشد.
در کنار پمپ اصلی از ابزارهای دیگری همچون بوستر پمپ هم استفاده می شود. که در پست های بعدی به توضیح بیشتری در مورد انواع پمپ و بوستر پمپ خواهیم پرداخت.