کیهان فکت
کیهان فکت
خواندن ۶ دقیقه·۴ سال پیش

تولد منظومه شمسی


سحابی منظومه ما!

برای شروع شکل گیری و تولد منـظومه شـمسی فرضـیات زیادی ارائه شده اما قوی ترین آنها که دلیل آن وجود نمونه های مشابهدر کهکشان است، شکل گیری توسط سحابی است!سحابی ها شکل ها و اندازه های متفاوتی دارند، دراقسام بزرگ تر آنها شاید از یک سحابی میلیون ها ستاره و سیاره شکل بـگیرد در کنار تمام این سحابی ها سحابی هایی نیز وجود دارند که بسیار کوچک هستند و در حقیقت توده ای از مـواد در جـهان هسـتی به شمار میرودند!

سحابی منظومه ما بعد از شکل گیری خورشید دیسک بزرگی از ذرات گاز و غبار پراکنده بوده است!
سحابی منظومه ما بعد از شکل گیری خورشید دیسک بزرگی از ذرات گاز و غبار پراکنده بوده است!
سحابی NGC 7027 با قطر حدودی 40 روز نوری ( قطر حدودی اثر منظومه شمسی 1.8 سال نوری درنظر گرفته میشود) این سحابی کوچکترین سحابی شناخته شده است!
سحابی NGC 7027 با قطر حدودی 40 روز نوری ( قطر حدودی اثر منظومه شمسی 1.8 سال نوری درنظر گرفته میشود) این سحابی کوچکترین سحابی شناخته شده است!


سحابی SSA22 Protocluster با قطر حدودی 200 میلیارد سال نوری بزرگترین سحابی شناخته شده! حدود دوهزار برابر قطر کهکشان راه شیری :|
سحابی SSA22 Protocluster با قطر حدودی 200 میلیارد سال نوری بزرگترین سحابی شناخته شده! حدود دوهزار برابر قطر کهکشان راه شیری :|


خورشید چگونه شکل گرفت؟

سحابی ها از مواد مختلفی تشکیل شده اند، سحابی ما مانند اکثر سحابی های شناخته شده از درصد بالایی هیدروژن تشکیل شده بوده! همین هیدروژن ها تحت تاثیر خمیدگی ای که جرم آنها در بافت فضا-زمان ایجاد کرده بود فشرده و فشرده تر شدند و این نیروی گرانشی قوی خورشید ما را که اکثر جرم منظومه را در بر گرفته طی گذر زمانی بین 100 تا 300 میلیون سال شکل داده! عمر خورشید از لحظه تولد تا کنون به 4.6 میلیارد سال میرسد! خورشید ما بعد از تشکیل تحت تاثیر نیروی گرانشی بسیار قوی ای بوده، البته این چیزی است که تمام ستارگان در حال تجربه ی آن هستند. این میدان گرانشی قدرتمند یکی از دلایل اصلی برای این است که در دل خورشید همجوشی هیدروژن و تبدیل آنها به هلیم شکل بگیرد!

تراکم ذرات در مرکز سحابی باعث شده که در فضا-زمان خمیدگی ایجاد بشود و این خمیدگی باعث ایجاد میدان گرانشی قوی و شکل گیری خورشید شده است!
تراکم ذرات در مرکز سحابی باعث شده که در فضا-زمان خمیدگی ایجاد بشود و این خمیدگی باعث ایجاد میدان گرانشی قوی و شکل گیری خورشید شده است!


سیارات چگونه شکل گرفتند؟

بعد از تشکیل خورشید و خمیدگی ایجاد شده کل اجرام اطراف خورشید در خلاف جهت عقربه های ساعت به دور خورشید در چرخش بودند این حرکت و چرخش به این سمت دلیلش حرکت نسبی سحابی بوده که از اول هم سحابی این رفتار را داشته! همواره تمام ذرات موجود در یک سحابی تحت تاثیر گرانش یک دیگرند حال اگر در قسمتی از سحابی گرانش بیشتر باشد ذرات به آن سمت گریز میکنند پس ممکن است که دلیل جهت چرخشی که سیارات دارند از همان روز نخست تشکیل خورشید تعیین شده باشد! حال سوال پیش میاید که چگونه کل این مواد به داخل خورشید ریخته نشدند! جواب دوباره رفتار پوسته فضا-زمان است! درست همانطوری که خورشید گرانش دارد اجرامی که به دور خورشید در چرخش هستند هم گرانش دارند! این درست است که اجرام زیادی در دل خورشید غرق شده اند ولی این اجرام دقیقا آنهایی بودند که جرم کافی برای مقابله با گرانش خورشید و پشتیبانی برای تحت تاثیر قرار دادن پوسته فضا زمان برای خمیدگی آن نداشتند!


به صورت کلی دو رفتار برای غرق نشدن در خورشید وجود دارد!جرم آبی) به حدی جرم داشته باشید و در فاصله ای باشید نسبت به خورشید تا خمیدگی در پوسته به حدی باشد که به جلو نروید!جرم قرمز) خودتان جرم کافی نداشته باشید اما تحت تاثیر میدان گرانشی جرم دیگری قرار بگیرید (رفتار قمر ها)
به صورت کلی دو رفتار برای غرق نشدن در خورشید وجود دارد!جرم آبی) به حدی جرم داشته باشید و در فاصله ای باشید نسبت به خورشید تا خمیدگی در پوسته به حدی باشد که به جلو نروید!جرم قرمز) خودتان جرم کافی نداشته باشید اما تحت تاثیر میدان گرانشی جرم دیگری قرار بگیرید (رفتار قمر ها)


به تعادل رسیدن!

سیارات منظومه شمسی سالیان سال تحت تاثیر فشار و حرکت های متفاوت بودند تا سرانجام به شکل امروزی در آمده اند سیارات حدود صد میلیون سال بعد از تشکیل خورشید به شکل نهایی خودشان رسیده بودند اما نخستین سیاره، مشتری بود! مشتری اولین سیاره ای بود که به شکل نهایی رسید و بعد از آن به سمت خورشید در حرکت بود تا اینکه زحل متولد شد و مشتری تحت تاثیر نیروی گرانشی زحل جایگاه خودش را پیدا کرد و از حرکت به سمت خورشید متوقف شد و به تعادلی که میبینید رسید، بقیه ی سیارات هم مدام در حال تغییر و تحول و برخورد به یک دیگر بودند تا در نهایت به شکل نهایی امروزی در آمدند!

در طی این صد میلیون سال سیارات زیادی به داخل خورشید غرق شدند و یا تحت تاثیر نیروی گریز از مرکز از منظومه خارج شدند و تبدیل به سیارات سرگردان شدند! اما تنها سیاراتی که امروز می بینید به تعادل رسیده و هنوز هم در تعادلی نسبی هستند!

به شکل کلی همانطوری که در شکل قبل دیدید اجرام موجود در منظومه شمسی سالیان سال طول کشیده تا به شکل امروزی در تعادل قرار بگیرند! این تعادل ها هنوز هم به شکل کامل دارای ثبات نیستند! مثلا سیارهخودمان در مدارش هر سال یک دور یکنواخت نمیزند و گاهی مدار کوچک تر و گاهی مدار بزرگ تری را طی میکند!

ماه، در حال فرار از زمین است و هر سال دور تر میشود. این حرکت حدود 4 سانتی متر در سال است!

مدار بیضی شکل عطارد در حال بزرگ تر شدن است و این حرکت در دراز مدت میتواند حتی حیات در زمین را به خطر بیاندازد!

در کل، دلیل بقای سیارات منظومه شمسی تعادلی است که بین آنها وجود دارد!

استثنای چرخش در منظومه شمسی!

همانطوری که متوجه شدید سیارات در جهت خلاف عقربه های ساعت در حرکتند حتی خورشید هم در خلاف عقربه های ساعت به دور خود و همچنین مرکز منظومه شمسی حرکت میکند!با این وجود سیاره زهره و اورانوس موافق با عقربه های ساعت در حرکت هستند! و چنین چیزی نیاز به توضیح دارد! دلیل چرخش عکس اورانوس برخورد یه تکه ی یخی بزرگ به او بوده که حتی باعث شده این سیاره کامل کج به دور خود بچرخد از حلقه ی موجود در این سیاره میتوانید متوجه این موضوع بشوید!

چیزی که غالبا متوجه آن نیستند این است که میدان گرانشی منظومه شمسی تا هزاران برابر قطر منظومه شمسی دور تر هم قابل لمس است قطر منظومه شمسی تقریبا 8 روز نوری(مسافتی که نور در یک روز طی میکند) است اما تاثیرات گرانشی تا 1.8 سال نوری دور تر هم قابل لمس هستند و همین مساله باعث میشود اجرام از خارج به سمت منظومه شمسی کشیده بشوند!

دلیل حرکت برعکس زهره نیز تا سالهای گذشته همین در نظر گرفته میشد تا این که اخیرا متوجه شدند که این رفتار زهره به دلیل تاثیر نیروی گرانشی خورشید بر روی آن است، درست همانطوری که ماه باعث کند تر شدن چرخش زمین به دور خودش شده ، خورشید هم باعث شده که زهره در طی زمان ابتدا به شکل کامل بایستد و سپس حرکت معکوس انجام بدهد!

در حقیقت این گرانش برای تمام سیارات وجود دارد اما زهره درست در نقطه قرار دارد که در این زمینه نیروی گرانشی هیچ سیاره ای به او کمک نمیکند و این نقطه ی تعادلی برای زهره در این زمینه مناسب نیست و این رفتار زهره نشان میدهد که تاثیرات گرانشی خورشید از همه ی سیارات بیشتر بر روی زهره حس میشود در حالی که هر کسی باید تصور کند که عطارد به خورشید نزدیک تر است پس تحت تاثیر نیروی گرانشی بیشتری است که درست است؛ اما عطارد هم از نظر جرمی و هم از نظر کمک گرفتن از نیروی گرانشی بقیه ی سیارات میتواند تاثیرات گرانشی را بکاهد اما زهره توان چنین کاری را ندارد!

سیاره زهره
سیاره زهره
سیاره اورانوس، کاملا کج و برعکس به دورخودش میچرخد
سیاره اورانوس، کاملا کج و برعکس به دورخودش میچرخد


پیج اینستاگرام: @keyhanfact

تولد منظومه شمسیمنظومه شمسی چگونه شکل گرفت؟نحوه پیدایش منظومه شمسیدلیل رفتار عجیب زهره و اورانوسدلیل کج بودن سیاره زهره
بنده سروش عزیزی هستم و با مطالعات گسترده ی خودم در زمینه ی کیهان شناسی در خدمت شما عزیزان!
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید