سروش اصفهانی
سروش اصفهانی
خواندن ۴ دقیقه·۵ سال پیش

تجربه کاربری (UX) چیست و چه مراحلی دارد؟

تجربه کاربری UX به معنای تجربیات کاربر در مورد استفاده از یک محصول یا سرویس خاص است. به بیانی دیگر، UX همان اثری است که در ذهن کاربران باقی می ماند. نخستین بار در تاریخ، فردریک وینسلو تیلور اولین پژوهش تجربه کاربری را انجام داد که در مورد تعامل کاربران با ابزارهایشان بود. طراحی تجربه کاربری (UX) فرآیند ایجاد محصولی است که تجربیاتی قابل درک و مرتبط با محصول را برای کاربران ایجاد می کند.

تجربه کاربری (UX)
تجربه کاربری (UX)

“طراحی تجربه کاربری” اغلب به جای اصطلاحاتی مانند “طراحی رابط کاربری” و “طراحی کاربردپذیری” استفاده می شود. علاوه بر اینکه کاربردپذیری و رابط کاربری جنبه های مهمی از طراحی UX هستند، زیر مجموعه آن هم به حساب می آیند. به طور کلی طراحی UX شامل مجموعه ای گسترده از مباحث دیگر نیز می شود. در واقع تجربه کاربری علاوه بر رابط کاربری و کاربردپذیری، بخش های بسیار دیگری را نیز مانند برندینگ، طراحی و… را شامل می شود.

طراح تجربه‌ کاربری فردی است که تجربه‌های خوب و بد کاربران را ارزیابی می کند و دقیقا نیاز‌های آنها را شناسایی می کند و برای حل مسائل آنها راهکار پیدا می کند. وظیفه این اشخاص، ارائه خدمات یا محصولات مورد پسند، ارزشمند، کارآمد، قابل استفاده، در دسترس و معتبر است.

در طراحی تجربه کاربری حالت‌های مختلف فعالیت های کاربران یک وبسایت یا اپلیکیشن در قالب سناریوهای مختلف در نظر گرفته می‌شود و بهترین و راحت ترین راهکار برای آن تعریف می‌شود. در تعریف این راهکارها غالبا کاربر در مرکز توجه قرار گرفته (User Centered Design) و حتی به احساسات، عادات رفتاری و شخصیت او نیز توجه می‌شود.

از مسائلی که در طراحی تجربه کاربری به آنها توجه می شود می توان به نقشه سایت، طراحی رابط کاربری (رنگ‌های معنادار، چیدمان کاربردی، ترتیب و شکل گزینه‌ها،…)، برنامه‌نویسی (روند ثبت نام، شیوه ذخیره‌سازی اطلاعات کاربر، مراحل خریدو…)، محتوای متنی و تصویری (عناوین بخش ها، وضوح نوشته‌ها و توضیحات، تصاویر راهنما و…)، و حتی در استراتژی‌ و بخش های عملیاتی وبسایت (مانند شیوه ارسال کالا در سایت های فروشگاهی) اشاره کرد.


فواید یک تجربه کاربری خوب چیست؟

  • آسان تر شدن استفاده از تکنولوژی
  • پایین آمدن خطاهای کاربری
  • افزایش استفاده از تکنولوژی
  • مصرف مجدد محصول توسط کاربران
  • کاهش هزینه ها در توسعه محصول
  • افزایش فروش محصول
  • کاهش هزینه های پشتیبانی


اجزای تجربه کاربری (UX) کدام است؟

طراحی تجربه کاربری شامل ۵ زیر مجموعه اصلی است که در ادامه آنها را برای شما شرح خواهیم داد :

۱٫ طراحی تعاملی (Interactive Design)

در این اصل باید در نظر گرفت که رابط کاربری انسان است و دراین راستا تمهیداتی در نظر گرفته شود مانند: راههای ارتباط با محصول برای کاربران مشخص شود. برای فعالیتهای ویژه از رنگها استفاده شود. سرعت لودینگ صفحات افزایش یابد. ز المان های مفهومی برای استفاده کاربران استفاده شود. در تمام قسمتها سادگی و کاربر محوری در نظر گرفته شود.

۲٫ کاربرد پذیری (Usability)

در این قسمت باید کارآیی، امکانات، ایمنی و آموزش پذیری در الویتها قرار گیرد.

۳٫ معماری اطلاعات (IA)

در این نوع طراحی نحوه دسته بندی و نمایش اطلاعات باید به گونه ای باشد که کاربران هنگام جستجو و پیدا کردن اطلاعات به مشکلی برخورد نکنند و به راحتی نیازهای خود را برطرف نمایند.

حرفه‌ای تر عمل کنین: آموزش ویدیویی مبحث معماری اطلاعات با دوبله فارسی

۴٫ کاربر پژوهی (User Research)

پژوهش در میان کاربران به روشهای مختلف انجام می شود: نظر سنجی از طریق ایمیل و شبکه های اجتماعی نظر سنجی چهره به چهره مصاحبه رصد کردن فعالیتهای کاربر

۵٫ استراتژی محتوا (Content Startegy)

یک طراح کاربری موفق باید بداند که ، چه محتوایی و چه زمانی باید منتشر شود؟ و چه کسی این محتوا را تولید و منتشر کند و قوانین و محدویتهای این روش را بخوبی بشناسد.

تخصصی کار کنین: آموزش ویدیویی مبحث استراتژی محتوا با دوبله فارسی

مراحل طراحی تجربه کاربری :

اولین مرحله در طراحی تجربه کاربری، تحقیق در مورد کاربر یا User Research است. User Research شامل تحقیقات میدانی و مطالعات آماری مخاطبان بالقوه و بالفعل یک محصول مثل وبسایت و اپلیکیشن است و شامل تدوین پرسشنامه، توزیع و گردآوری پاسخ مخاطبان به آنها و تحلیل آماری داده‌های آن است.

مرحله بعد در طراحی UX، تقسیم‌بندی کاربران یا Users Segmentation است. در این مرحله کاربران را بر مبنای اطلاعات جمع آوری شده در نمونه آماری و بر اساس نوع رفتار کاربری و نیازهای آنها دسته‌بندی کرده و با استفاده از مدل STP گروه‌های هدف تعریف و اولویت بندی می‌شوند.

در مرحله بعد برای تجمیع نتایج و قابل فهم تر شدن راهکارها، به نمایندگی از هر گروه از مخاطبان یک پرسونا (UX Persona) تعریف می‌شود. پرسوناها شخصیت‌های فرضی هستند که ویژگی‌های فردی و کاربری آنها در بخش قابل توجهی از مخاطبان مشترک است.

پس از آن مشخصات پرسوناها در قالب شناسنامه‌های کاربری تدوین شده و نوع تعامل آنها با وبسایت یا اپلیکیشن شرح داده می‌شود. سپس سناریوهای کاربری هر پرسونا با توجه به تجمیع اطلاعات تعریف می‌شود تا روندها و جریان‌های کاربری (Workflow) بر مبنای نیاز انواع مخاطبان و کاربران طراحی شود.

در مرحله آخر با در نظر گرفتن نتایج User Research و سناریوهای تجربه کاربری، ساختار کلی صفحات مختلف وبسایت یا اپلیکیشن به شکل Wireframe طراحی شده و تمام مسیرهای دسترسی و تعامل کاربران در یک Workflow طراحی و پیش‌بینی می‌شود.

با این شیوه علاوه بر آنکه المان‌های طراحی رابط کاربری نظیر ترکیب‌بندی، رنگ‌ها، محتوا و… در راستای نیاز کاربران طراحی می‌گردد، شیوه تعامل کاربران با سیستم (HCI) نیز بر اساس سناریوهای مختلف تحلیل و در طراحی بخش ها و صفحات مختلف در نظر گرفته می‌شود.


برای آشنایی بیشتر با من و شروع یک پروژه خلاقانه، میتونید به وب‌سایت من سر بزنین :)

طراحیتجربه کاربریuxمعماری اطلاعاتکاربرپژوهی
هر از گاهی می‌نویسم...
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید