سودابه پروا
سودابه پروا
خواندن ۴ دقیقه·۳ سال پیش

مادلین ویونه | Madeleine Vionnet (1876-1975)

مادلین ویونه یک طراح مد فرانسوی است که با دور انداختن دکمه و کرست (corset) و در عوض استفاده از "برش از بیراه" (bias cut) امپراطوری خودش را ساخت. او 26 خیاط و حدود 1000 کارمند داشت و بین دو جنگ جهانی به یکی از پیشگامان طراح مد فرانسه تبدیل شد. به او لقب "ملکه برش از بیراه" یا "معمار لباس" داده شد اما بیشتر از همه با لباس های سبک یونان (Grecian style) وبرش از بیراه شناخته میشود. با این حال اسم او به طرز عجیبی از لیست بزرگان طراحان مد ناپدید شده بود و این جان گالیانو (John Galliano) بود که دوباره برش از بیراه را استفاده کرد و نام مادلین را در سال 1990 زنده کرد.


لباس عصرانه (1929)
لباس عصرانه (1929)

مادلین ویونه در فرانسه متولد شد. زمانی که خیلی جوان بود والدینش از هم جدا شدند و از 11 سالگی مدرسه را ترک کرد. وقتی 12 ساله بود به اصرار پدرش کار را شروع کرد و به عنوان کارآموز یراق بافی با حقوقی ناچیز، ساعات طولانی کار میکرد اما همان زمان هم مستقل و متمرکز بود. در 18 سالگی ازدواج کرد و بچه دار شد امابچه اش قبل یک سالگی اش مرد و او از همسرش جدا شد.

ویونه تصمیم و آرزوی این را داشت که علی رغم پیشینه نه چندان خوبش، از خودش چیزی بسازد. بنابراین تصمیم گرفت از کشور برود و خانواده و همکارانش را ترک کند و یک زندگی جدید را در انگلستان بسازد؛ جایی که توانست به عنوان رختشو در رختشویی شروع به کار کند. سپس موفق شد نزد کیت ریلی (Kate Railly) که مد فرانسه را کپی میکرد استخدام شود.

کم کم رمز و راز این تجارت و ساختن آن را آموزش دید. با این دانش به فرانسه برگشت و در حالی که میدانست آینده او در ساخت لباس است، مستقیم به پاریس رفت. در یکی از کوتورهای پاریس به نام کالوت سرس (Callot Soeurs) که توسط سه خواهر که بزرگ ترینشان مادام گربر(Madame Gerber) بود اداره میشد، شاغل شد. ویونه از او خیاطی و لباس سازی درجه یک را آموزش دید. در سال 1907 (Jacques Doucet) یکی از بزرگ ترین شخصیت های کوتور فرانسه در سال های قبل جنگ جهانی اول که سابقه همکاری با پاول پوآره (Paul Poiret) را داشت، او را اغوا کرد تا از کالوت جدا شود، زیرا خودش به کسی نیاز داشت که بتواند خیاطانش را به روز کند تا به جای مشتریان سالخورده، افراد جوان را جذب کنند.

سرانجام در سال 1912 خانه مدی به نام خودش تاسیس کرد و در سال 1919 بعد از جنگ جهانی اول تصمیم گرفت به استبداد کرست ها پایان دهد. در این موضوع او تنها نبود. پوآره و شنل (chanel) هم گفته بودند که خانم ها را از شر آن رها خواهند کرد.

در 1902 گوستاو کلیمت (Gustav Klimt) در وین لباس های بدون کرست نقاشی میکرد و لباس های دلفوس (Delphos) در 1907 هم بدون کرست بودند؛ بنابراین معلوم نیست برای اولین بار چه کسی این کار را کرد. زنان کرست ها را دور ریختند و شروع به رژیم و ورزش و رفتن به اسپا کردند که بتوانند اندامشان را بدون کرست خوب نشان دهند. با مطالعه درباره مجسمه های کلاسیک یونان عاشق پارچه های روان و سیال شد که مثل آب حرکت میکردند. از آنجا قدم بزرگی برداشت و پارچه را از بیراه برش زد که قبل از آن فقط برای یقه استفاده میشد.

cowl neckline (1930)
cowl neckline (1930)

با آغاز جنگ جهانی کارش را تا پایان جنگ تعطیل کرد. بعد از آن تا سال 1923 کسب و کار او به قدری رشد کرد که مجبور شد به جای دیگری نقل مکان کند و 1000 نفر را استخدام کند. به ندرت کارمندان و خیاطان را میدید و اکثر وقت خود را صرف مطالعه میکرد و سرخیاطان ایده های جدید خود را به او معرفی میکردند.

کپی آثار همیشه در High fashion یک مشکل بوده است و موفقیت بزرگ و پروفایل خوب مادلین او را به یک هدف مناسب برای کپی گران بخصوص از آمریکا تبدیل کرده بود. اما چنین شخصی با این اراده هیچ وقت برای مدت طولانی قربانی باقی نمیماند. کمپین او علیه کپی گران در سال 1921 با ساخت انجمن دفاع از هنرهای تجسمی شروع شد. یک سال بعد بیانیه صریح و هشداردهنده ای آمد: مدل های مادلین ویونه در فرانسه ثبت و انتشار یافته اند. او هرگونه تقلب و کپی آثار را حتی جزئی پیگیری قانونی میکند. او حتی را پایش را فراتر گذاشت و آثارش را از جلو، پشت و کنار عکاسی، نام گذاری و شماره گذاری کرد و با اثر انگشت علامت گذاری کرد. بقیه کوتوریرها (couturiers) از او پیروی میکردند. اسکاپارلی قانونی گذاشت که هر تولیدکننده ای که به سالن او سر بزند باید حداقل سه مدل بخرد. حتی بعد از آن تا سال ها مشکل نشد.

لباس های برش از بیراه او بر دنیای اوت کوتور دهه 1930 غالب شد و بازیگران مشهوری مانند Marlene Dietrich ، Joan Crawford، Katharine Hepburn لباس های او را میپوشیدند. با شروع جنگ جهانی در سال 1939 تاسیساتش را تعطیل کرد و در حالی وارد بازنشستگی شد که در طول عمرش 12000 لباس درست کرده بود و در سال 1940 شرکت منحل شد و سرانجام یک سال قبل از صد سالگی فوت کرد.

ویونه همانند کوکو شنل از لباس های خشک و رسمی دوری میکرد و عقیده داشت وقتی زنی لبخند میزند لباسش هم باید همراه او لبخند بزند. او با لباس هایی شناخته میشود که فرم طبیعی بدن زنانه را اغراق میکنند، به همین دلیل تحت تاثیر لباس یونانی بود و از برش از بیراه استفاده میکرد. طراحان مد زیادی همچون Ossie Clark, Halston, John Galliano, Comme des Garçons, Azzedine Alaia, Issey Miyake , Marchesa از او تاثیر گرفتند. طرح های به یادماندنی او شامل :

Honeycomb dress, handkerchief dress, hemstitched dress, cowl neckline, halter dress

honeycomb dress (1936)
honeycomb dress (1936)
فشنمد و لباسطراحی لباس
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید