هنر گویندگی و مهارتی که گوینده برای بیان موضوع و انتقال احساسات مختلف به مخاطب دارد، همه عواملی هستند که باعث می شوند ما از گوش کردن به یک پادکست صوتی لذت ببریم و یا درک بهتری از صحنه های یک برنامه مستند داشته باشیم. در ادامه درباره مفهوم نریشن و کاربردهای آن توضیح داده ایم. شاید شما هم مانند بسیاری دیگر به این هنر علاقه داشته و قصد داشته باشید به عنوان یک گوینده مشغول به کار شوید. با خواندن این مقاله اطلاعات زیادی درباره نریشن یا گویندگی کسب خواهید کرد. در اتنها می توانید درباره شروع حرفه گویندگی و یا یادگیری مهارت های لازم برای آن تصمیم بگیرید.
نریشن یک کلمه انگلیسی (Narration) است که در فارسی به متن خوانی و به طور کلی گویندگی ترجمه می شود. بنابراین نریتور (Narrator) یا گوینده فردیست که یک متن یا نوشته (انواع نریشن) را نه تنها خوانده بلکه آن را به شیوه ای گویندگی می کند که تاثیر لازم را بر مخاطب بگذارد. به عبارتی دیگر این مهارت و نحوه گویندگی نریتور است که به برنامه های تصویری و شنیداری اعتبار می بخشد. تمامی گویندگان برای رسیدن به این هدف، آموزش های لازم را دریافت می کنند و با تمرین و کسب تجربه، در پروژه های مختلف نریشن شرکت می نمایند. اگر شما نیز فکر می کنید صدای مناسبی برای گویندگی دارید، می توانید مهارت های مختلف را در این حوزه فرا بگیرید. چرا از رو خوانی کردن یک متن با صدای بلند برای دیگران شروع نمی کنید؟!
همان طور که گفته شد، گویندگی مفهوم کلی تری است و شاخه ها و انواع مختلفی دارد. در هر کدام از این انواع، گوینده باید مهارت های خاصی را به کار ببرد. برای نمونه، نحوه گویندگی یک گزارشگر خبری تفاوت بسیاری با گویندگی یک مجری برنامه کودک دارد. در ادامه نگاهی به انواع گویندگی می اندازیم:
هرچند باقی موارد نیز از انواع گویندگی به شمار می آیند، اما در این مقاله ما تنها به متن خوانی یا همان نریشن می پردازیم و مهارت های مربوط به آن را بررسی می کنیم.
داشتن صدای خوب و پرقدرت تنها یکی از ویژگی هاییست که افراد علاقمند به این حوزه باید از آن برخوردار باشند. در کنار آن، داشتن مهارت و توانایی های دیگر به موفقیت شما در زمینه نریشن کمک می کند. گویندگان اغلب در پشت صحنه هنر نمایی می کنند و تنها صدای آن هاست که به مخاطب ارائه می شود. بنابراین تبدیل شدن به یک گوینده نریشن موفق بدون دیده شدن توسط مخاطبان می تواند بسیار چالش برانگیز باشد. با خواندن ادامه مطلب با مهارت های گویندگان موفق بیشتر آشنا شوید.
حتما قبول دارید که شروع کردن یک کار و موفق شدن در آن، علاقه و عشق به آن را می طلبد. مخاطبان می توانند اشتیاق و انرژی شما را از طرز بیان داستان و یا خواندن متن متوجه شوند. اگر بهترین صدا و بالاترین مهارت را در نریشن داشته باشید، اما علاقه ی شما به این کار در صدایتان شنیده نشود، محصول نهایی چندان به مذاق شنونده خوش نخواهد آمد. هر چقدر به این کار علاقه و اشتیاق بیشتری داشته باشید، در عرصه نریشن موفق تر خواهید بود.
یک گوینده موفق به خوبی می داند که چطور برای شخصیت ها و حالات مختلف آن ها، لحن و تون صدای خود را تغییر دهد. به طور مثال اگر دیالوگ مربوط به یک مرد مسن و عصبانی را می خواند، می تواند در خط بعدی لحن یک دختر بچه بازیگوش را به خود بگیرد. تغییر تون صدا نیز در موقعیت های مختلف ضروری است. ثابت نگه داشتن آن در طول خواندن متن، مخاطب را خسته و خواب آلود می کند! تغییر لحن و تون صدا به افزایش هر چه بیشتر جذابیت گویندگی شما کمک می نماید. یادتان باشد! گویندگان حرفه ای روخوانی نمی کنند!
در گویندگی داستان و روایت ها، شخصیت های موجود در آن حالات و احساسات متفاوتی را تجربه می کنند. خشم، ترس، شادی، هیجان و... همه احساساتی هستند که جز با مهارت گوینده به مخاطب انتقال پیدا نمی کنند. به عنوان یک گوینده شما باید با بیان خود به مخاطبان به خوبی نشان دهید که چقدر تنها ماندن در یک جنگل تاریک ترسناک است و یا چقدر گرفتن یک نامه از طرف یک دوست قدیمی می تواند خوشحال کننده باشد.
اهمیت تلفظ صحیح کلمات موجود در متن شاید به نظر بی اهمیتی بیاید و یک مسئله بدیهی تلقی شود. اما در صورت رعایت نکردن آن، کیفیت فایل صوتی که به دست مخاطبان می رسد به شدت افت می کند. خودتان را بگذارید جای مخاطبان. اگر یک کلمه و یا اسم یکی از کاراکتر های مورد علاقه تان مدام به طرز نادرستی تلفظ شود، آیا به گوش دادن ادامه خواهید داد؟! برای جلوگیری از چنین اشتباهی، متن را چندین بار روخوانی کرده و درمورد کلماتی که درباره تلفظ آن ها مطمئن نیستید، پرس و جو کنید. برای تلفظ درست اسامی خارجی نیز می توانید نسخه لاتین آن ها را چک کنید. علاوه بر این موارد، گوینده باید به زبان فارسی استاندارد مسلط بوده و هیچ گونه لحجه و گویشی نداشته باشد.
در برخی زمینه ها مانند برنامه های رادیویی یا صداگذاری بر روی فیلم و انیمیشن ها، نریشن همواره از مهم ترین مولفه های آن ها به حساب می آید. اما در برخی موارد، به تازگی گویندگی مورد توجه قرار گرفته است. به عنوان مثال با افزایش مشغله و کمبود وقت، افراد نمی توانند زمان زیادی را برای خواندن کتاب ها صرف کنند. بنابراین ترجیح می دهند به نسخه صوتی آن هنگام انجام دادن کارهای دیگری گوش فرا دهند. به همین دلیل است که کتاب های صوتی محبوبیت بسیاری در بین مردم پیدا کرده اند. برخی از کاربردهای نریشن یا گویندگی عبارتند از:
تولید یک فایل صوتی و خلق یک محصول با کیفیت و حرفه ای کاری فراتر از گویندگی یک متن و به کار بردن مهارت های نریشن است. نریشن یا متن خوانی به طور کلی شامل چندین مرحله می شود که علاوه بر نریتور، افراد دیگری نیز در آن ها نقش مهمی را ایفا می نمایند. این مراحل به شرح زیر است:
1. متن مورد توسط نویسندگان ماهر و با رعایت تمامی اصول نویسندگی نگارش می شود.
2. سپس نریتور متن را در استودیو و یا محیطی که کیفیت صدا مطلوب باشد گویندگی می کند.
3. فایل صوتی آماده شده به دست صدابردار می رسد و او با اضافه نمودن افکت ها، قرار دادن تیتراژ در ابتدا و انتها، گرفتن صدای هوا و تغییرات دیگر فایل خام را به یک فایل صوتی با کیفیت تبدیل می نماید.
4. بعد از آن در صورت نیاز و برای افزایش جذابیت محصول، موسیقی دلخواه و متناسب با اوج گیری و فرود صدای نریتور توسط آهنگساز ساخته می شود.
5. در نهایت فایل صوتی از طریق پلتفرم های مختلف مانند پادکست های صوتی، اپلیکیشن های کتاب صوتی، وب سایت های فعال در زمینه نریشن و دیگر موارد مشابه به مخاطبان ارائه می گردد.
اگر قصد دارید این حرفه را به طور جدی شروع کنید و از آن درآمد کسب نمایید، ابتدا به خوبی درباره این حرفه مطالعه کنید و گویندگان برتر ایران و جهان را بشناسید. پس از این که به اندازه کافی درباره هنر نریشن و مهارت های مربوط به آن اطلاعات کسب کردید، وقت آن است که توانایی های خود را در این زمینه آزمایش کنید. برای این کار می توانید صدای خود را چندین بار درحال خواندن یک متن ضبط نمایید. با گوش دادن به فایل ضبط شده سعی کنید خطا و ایرادهایتان را بسنجید. سپس چندین فایل صوتی از صدای خود را به عنوان رزومه و نمونه کار تهیه نمایید. اگر در دور و اطراف خود کسی را سراغ ندارید که در حوزه گویندگی و ساخت رسانه فعالیت داشته باشد، احتمالا پیدا کردن یک موقعیت کاری مناسب در گویندگی برای شما کمی دشوار به نظر بیاید. در وب سایت های مختلف که در زمینه سفارش گویندگی فعالیت دارند جستجو کنید. سپس در آن ها حساب باز کرده و درخواست نریشن دهید. با ارسال رزومه و نمونه کار خود، توانایی های خود را به صاحب وب سایت نشان دهید. در صورت تایید درخواست شما، دیگر می توانید خود را یک گوینده بنامید و در حوزه ای که به آن علاقه دارید فعالیت کنید!