?انفجار سد کاخوفکا به نفع چه کسی است؟
✍️ثمانه اکوان - دبیر گروه بین الملل
در حالی که تبلیغات رسانه‌ای برای آغاز حملات تهاجمی اوکراین به منافع روسیه در منطقه به اوج خود رسیده است، نتیجه نبرد بر روی زمین نشان می‌دهد، این حملات به احتمال زیاد با شکست مواجه شده‌اند. ایجاد انفجار در سد کاخوفکا در منطقه جنوبی اوکراین که هم اکنون کنترل آن در دست نیروهای روسی است، در این میان گواه دیگری بر این ادعاست که احتمالاً دولت زلنسکی تلاش داشته است با از بین بردن منطقه خرسون و فرو بردن آن در آب، با ارتش و نیروهای روسی مقابله کند. با وجود اینکه هر دو طرف، دیگری را مسئول انفجار در سد کاخوفکا می‌دانند؛ اما نگاهی به پیامدهای این انفجار نشان‌می‌دهد، دولت اوکراین از این مسئله سود بیشتری می‌برد تا روسیه. با سرازیر شدن آب پشت این سد به مناطق پایین دستی، منطقه خرسون حالا کاملاً زیر آب فرو رفته است؛ منطقه‌ای که نبردی عظیم برای تسلط بر آن در طول چند ماه گذشته شکل گرفته بود. در بالا دست سد نیز کم شدن میزان آب می‌تواند دستگاه‌های خنک‌کننده نیروگاه هسته‌ای زاپروژیا را با مشکل مواجه کند و به این ترتیب امکان ذوب شدن هسته اصلی این نیروگاه و ایجاد بحران زیست محیطی و انسانی در این منطقه وجود دارد. نکته جالب توجه در این مسئله این است که این روزها، زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین همیشه در حل تکذیب کردن اخباری است که به نظر می‌رسد در نهایت درست از آب در می‌آیند. اولین بار او حمله پهپادی به کرملین را تکذیب کرد و گفت، این مسئله کار اوکراینی‌ها نبوده است؛ اما پس از مدتی ایالات متحده اعلام کرد، بخشی از دولت اوکراین، مسئول این کار بوده‌اند. در ماجرای حمله به خط لوله نورد استریم 1 و 2 نیز، با وجود اینکه روزنامه‌نگاران آمریکایی در ابتدای امر بیان کردند که مسئولیت این کار متوجه دولت بایدن است، اما پس از مدتی رسانه‌ها اعلام کردند این اقدام از سوی دولت اوکراین انجام شده و البته دولت بایدن نیز از این مسئله آگاهی داشته است. زلنسکی هفته گذشته، این مسئله را نیز تکذیب و اعلام کرد، انفجار در خط لوله نورد استریم کار اوکراینی‌ها نبوده است. درباره سد کاخوفکا نیز به نظر می‌رسد همین فرآیند در حال اجرایی شدن است. از یک سو دولت اوکراین اتهام حمله به سد را به گردن روس‌ها می‌اندازد و از سوی دیگر پیامدهای این کار تنها موجب ضرر و زیان روسیه شده است. «ولادیمیر پوتین» حادثه رخ داده در سد «کاخوفکا» در منطقه خرسون را اقدام وحشیانه کی‌یف تحت هدایت غرب خواند. کرملین (کاخ ریاست‌جمهوری روسیه) در بیانیه‌ای اعلام‌کرد، پوتین چهارشنبه (هفتم ژوئن) در تماس تلفنی با «رجب طیب اردوغان» همتای ترکیه‌ای خود گفت: «این اقدام وحشیانه منجر به فاجعه زیست محیطی و انسانی در مقیاس بزرگ شده است.» پوتین همچنین به اردوغان گفت اوکراین به تحریک غرب به‌طرز خطرناکی در حال تشدید خصومت‌ها با روسیه است.
این سد یک زیرساخت حیاتی است که حدود ۱۸ کیلومتر مکعب آب در مخزن کاخوفکا را در خود جای داده است. این سد آب بسیاری از بخش‌های جنوبی اوکراین و شبه‌جزیره کریمه را که در سال ۲۰۱۴ به خاک روسیه الحاق شد، تأمین می‌کند. پیشتر، یک منبع در خدمات اضطراری روسیه اعلام‌کرد پس از فرو ریختن سد نیروگاه برق‌ـ آبی کاخوفکا در جنوب اوکراین، حدود دو هزار و ۷۰۰ خانه زیر آب رفت.
به نوشته «تاس»، در حال حاضر ۱۴ شهرک در منطقه سیل‌زده قرار دارد و ممکن است در مجموع حدود ۸۰ روستا زیر آب برود. تخریب این سد باعث آسیب زیست‌محیطی جدی شده و زمین‌های کشاورزی در امتداد رودخانه دنیپرو با آب شسته شده و این خطر وجود دارد که کانال کریمه شمالی کم‌عمق شود.
