✍️فرهاد مهدوی - کارشناس رسانه
افزایش قدرت دیپلماسی، افزایش سازمانهای بینالمللی، افزایش رسانهها و افزایش انواع دیپلماسی این گمان را در اذهان برخیها ایجاد میکند که با توجه به این همه روشهای تعامل بینالمللی چه نیازی هست که کشوری موشک بسازد یا حتی آزمایش موشکی انجام بدهد؟چه نیازی هست بخشی از سرمایههای کشور را به جای آنکه در امور رفاهی هزینه کند، در امور دفاعی هزینه کند؟! مگر زمان گفتمان،گفتوگو، دیپلماسی و عصر دیپلماسی نیست، پس چه نیازی به موشک داریم؟!
آیا فقط ایران آزمایش موشکی دارد؟
به دلیل جنجال رسانههای ضد ایرانی درباره موشکهای ایرانی ممکن است که کسی فکر کند دنیا از موشک دست کشیده است و با گفتوگو و آرامش در اطراف یک میز نشستهاند و مسائل خود و جهان را مدیریت میکنند؛ اما اگر کاوش اندکی در رسانهها صورت بگیرد، متوجه خواهیم شد که دنیای رسانهای آزمایش، پرتاب و رونمایی از موشکها تا چه اندازه متداول و در عرصه میدان و دیپلماسی اثرگذار است. در یک سال گذشته بسیاری از قدرتمندترین موشکها در جهان پرتاب شدهاند؛ برای نمونه، پرتاب موشکهای آمریکایی با واکنش منفی روسیه، چین و کره شمالی مواجه شد، آزمایش موشکی روسیه با واکنش منفی آمریکا و ژاپن مواجه شد، آزمایش موشک چین با واکنش منفی تایوان، آمریکا و چین مواجه شد، آزمایش موشکی ژاپن با واکنش منفی کره شمالی، چین و روسیه مواجه شد و... .
آزمایش موشکی ژاپن
شبکه تلویزیونی «ان اچ کی» ژاپن در تاریخ 3/5/1401 گزارش داد، آژانس فضانوردی ژاپن آزمایشی در چارچوب تحقیقات برای ساخت موشکهای فراصوت انجام داده است. این موشک تا ارتفاع ۱۶۸ کیلومتر پس از گذشت ۳ دقیقه و ۳۰ ثانیه پس از پرتاب بالا رفت. بر سر دماغه این موشک تجهیزات آزمایشی برای موشک فراصوتی کار گذاشته شده بود که از بدنه آن جدا شد.
آزمایش موشکی روسیه
در میانه تنش مسکو و آمریکا در اوکراین، رسانههای روسی موشکهای بالستیک آزمایش کردند. روسیه در فاصله دو ماه اسفند ۱۴۰۱ و فروردین ۱۴۰۲ دو آزمایش موشکی با قدرت فوقالعاده به انجام رساند.
آزمایش موشک آر اس سارماتـ ۲۸ روسیه که موشکی عظیمالجثه با بیش از ۳۵ متر طول و ۲۲۰ تن وزن که میتواند ۱۵ کلاهک هستهای را در خود جای دهد، باعث نگرانی و وحشت آمریکاییها شد، تا جایی که به آن لقب شیطان دادند. روسیه تحقیقات پیرامون هایپرسونیک را از دهه ۱۹۸۰ میلادی شروع کرد. ارتش روسیه تا کنون موشکهای فراصوت کینژال(خنجر)،آوانگارد و زیرکن را از سال ۱۳۹۶تا کنون پرتاب کرده است.
آزمایش موشکی در آمریکا
با فاصله هفت روز پس از آزمایش موشکی روسیه، ارتش آمریکا در ۳۰ فروردین ۱۴۹۲ یک موشک بالستیک قارهپیما موسوم به «مینوتمن ۳» را آزمایش کرد. اما اطلاعات منتشره رسانهها و مقامات آمریکایی حاکی از آن است که آمریکا در رقابت تسلیحات مافوق صوت از رقبای شرقی عقب افتاده است. نیروهای مسلح آمریکا در سال مالی ۲۰۲۲ میلادی بالغ بر 8/3 میلیارد دلار برای توسعه تسلیحات هایپرسونیک و ۲۴۷ میلیون دلار دیگر برای تحقیقات دفاعی هایپرسونیک درخواست کرده بودند. عمده تسلیحات هایپرسونیک آمریکا در مرحله توسعه یا آزمایش هستند. پایگاه «رادیو فردا» وابسته به سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا آذرماه ۱۴۰۱ در رابطه با موشکهای هایپرسونیک این کشور نوشت: «نیروی هوایی آمریکا خبر داد که برنامه ساخت موشکهای بالستیک هوا به زمین هایپرسونیک این کشور مراحل پایانی خود را طی میکند و به مرحله عملیاتی شدن نزدیک شده است. این سلاح جدید AGM-183 ARRW نام دارد و بدنه آن را شرکت لاکهید مارتین ساخته است.»
آزمایش موشکی چین
موشک هایپرسونیک چین در سال ۲۰۱۴ اولین پرواز خود را انجام داد. مقامات آمریکایی میگویند پکن بین سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۱ صدها آزمایش تسلیحات هایپرسونیک انجام داده است. در سال ۲۰۱۶ هنگامی که کره جنوبی اعلام کرد، «ترمینال منطقه دفاعی در ارتفاع بالا» «THAAD» ساخته آمریکا را راهاندازی میکند، به مدت یک سال روابط دیپلماتیک خصمانه میان دو کشور چین و کره جنوبی درگرفت.
آزمایش موشکی کره شمالی
کره شمالی مهرماه ۱۴۰۰ اعلام کرد، موشک هایپرسونیک با عنوان «هواسونگـ۸» را آزمایش کرده است. این کشور دی ماه ۱۴۰۰ نیز خبر داد،یک موشک هایپرسونیک دیگر مشابه «هواسونگ ۸» آزمایش کرده است.
بازتابهای قدرت فتاح ایران
رونمایی از موشک هایپرسونیک «فتاح» با حضور حجتالاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی و فرماندهان ارشد نظامی در شانزدهم خرداد یکی از برجستهترین روزهای جمهوری اسلامی ایران در تاریخ است. در این روز موشک فتاح با قابلیتهای تاکتیکی، بهدلیل برخورداری از پیشران سوخت جامد نازل متحرک مرحله دوم، قابلیت دستیابی به سرعتهای بسیار بالا و همچنین انجام رزمایشهای گوناگون در داخل و خارج از جو زمین به منظور غلبه بر انواع سامانههای دفاع هوایی دشمن را دارد. برد موشک فتاح ۱۴۰۰ کیلومتر و سرعت آن پیش از اصابت به هدف ۱۳ تا ۱۵ ماخ است. هنگام رونمایی ازموشک هایپرسونیک «فتاح» مشخص شد که قدرت این موشک کمتر از 400 ثانیه است و در همان لحظات اول رونمایی نگرانی محافل صهیونیست و لابیهای آنان را در پی داشت. این واکنشها نشان میدهد، فتاح بسیار زودتر از آنچه گمان میرفت، پیام خود را به دشمنان این مرز و بوم رسانده و آنها را منفعل کرده است. افزون بر این، انتشار خبر فتاح توانسته است محافل ضد ایرانی غرب را مأیوس و ناامید کند؛ کانال «۱۲» عبری رژیم صهیونیستی با اشاره به رونمایی سپاه پاسداران از موشک فراصوت فتاح، اذعان کرد: «نگرانی ما از قدرت این سلاح در زمانی است که به جو زمین وارد شود. برای درک بهتر سرعت این موشک فراصوت کافی است به تجربه خود از پرتاب سنگ بر روی سطح دریاچه و حرکت پرشتاب آن روی آب توجه کنید، این موشک همین عملکرد و سرعت فزاینده را در عبور از جو خواهد داشت که رهگیری و درک سرعت آن دشوار است.» «اوهاد حامو» تحلیلگر صهیونیستی جهان عرب نیز با اذعان به قدرت این سلاح در مصاحبه با کانال ۱۲، گفت: «در صورت جرقه درگیری، سامانههای موشکی ایران از جبهههای مختلف به سمت ما فعال خواهند شد.» وبگاه آمریکایی«Missile Threat» (تهدید موشکی) در گزارشی در ارتباط با آزمایش موشک هایپرسونیک فتاح، نوشت: «چند روز پیش ایران موشکی جدید را به نام فتاح آزمایش کرد که قادر است با سرعت فوقالعاده بالایی به سوی اهداف حرکت کند، به صورتی که سامانههای دفاع موشکی کلاسیک توانایی رهگیری آن را ندارند.»
نکات پایانی
۱ـ در دنیای امروز همه قدرتهای جهانی از موشکها برای حفظ بازدارندگی، امنیت و پیشرفت کشورشان استفاده میکنند و این فقط ایران نیست که موشک به آسمان پرتاب میکند. ۲ـ موشک فقط نشانهای از قدرت نظامی نیست؛ بلکه تبلور روحیه خودباوری و استقلال است، حتی کشورهای قدرتمند بیشتر از سایر کشورها آزمایش موشکی انجام میدهند. ۳ـ اگر خواهان تولید قدرت ملی و مقابله با شرارتهای ریز و درشت هستیم، لازمه آنها نه تنها موشک، بلکه مجموعهای از گفتوگو، دیپلماسی و قدرت نظامی است و جمهوری اسلامی کمترین استفاده از موشک را برای مقابله با دشمنان داشته است؛ اما موشکهایش بیشترین بازدارندگی را داشتهاند. ۴ـ قدرت گفتمانی جمهوری اسلامی ایران، بسیار بیشتر از موشکها بوده است و در زمانی که ایران موشک نداشت به خاطر عرض اندام فرهنگی، مذهبی و سیاسی آن که میتوانست تمام جهان را به علم و ایمان مسلح کند و در مقابل مستکبران شرق و غرب قرار دهد، مورد تهاجم قرار گرفت، اکنون موشک هم برای دفع اشرار و اجانبی که به ایران عزیز حملهور میشوند، به کار میآید. ۵ـ موشک نه تنها بازوی نظامی است؛ بلکه قله علم هم هست و اگر کسی توانست از لحاظ نظامی با کمتر از ۴۰۰ ثانیه دشمنان شرور را ساکت کند، قطعاً خواهد توانست در مرتبههای علمی شایستهای در جهان قرار بگیرد و مردم کشورش به آن افتخار کنند.