ورق استیل به لحاظ دوام، خاصیت ضد خوردگی، استحکام و عوامل دیگر ماده ای محبوب از نظر نمونه سازی سریع می باشد. ورق استیل فلز مهمی است که با روش هایی نظیر ساخت به شکل ورق و ماشینکاری با دستگاه سی ان سی برای مقاصد و کاربردهای بسیاری تولید شده است. در عین مفید بودن، تعداد بسیاری گریدهای این آلیاژ وجود دارد که از میان آنها ورق استیل 316 در مقابل نوع کم کربن آن یعنی 316L بحثی است بسیار معمول.
در زمینه استفاده از آلیاژهای ضد زنگ خصوصاً ورق استیل 316 و 316L، لازم است به تفاوت میان آنها پی ببریم. از این رو این مقاله مقایسه ای خواهد داشت میان آلیاژهای 316 و 316L. همچنین درباره دو آلیاژ فوق، بر اساس خواص و ویژگی ها و ترکیب شیمیایی آنها بحث خواهد کرد. سپس وجود مشترک یا مشابهت ها و تفاوت های میان این دو آلیاژ نشان داده خواهد شد. مقاله حاضر همچنین عوامل متعددی را که به شما در انتخاب نوع صحیح آن جهت استفاده کمک می کند، نشان خواهد داد. لطفاً مطالعه بفرمایید.
ورق استیل 316 یا به طوری که معمولاً مصطلح است، گرید 316، آلیاژی است متداول از استنلس استیل که از ویژگی آستنیتی برخوردار می باشد. این گرید حاوی حداکثر 0.08 کربن و 2 تا 3 درصد عنصر مولیبدن است. مولیبدن افزوده، سبب ایجاد خاصیت مقاومت در برابر خوردگی، استفاده از آن در محیط اسیدی و مقاومت در برابر خوردگی حفره ای و همچنین دمای زیاد می باشد.
ورق استیل 316 در رابطه با عملیات مختلف نمونه سازی سریع جهت کارکردهای گوناگون به لحاظ ویژگی هایش، آلیاژی کاربردی و مفید است. در ذیل به برخی خواص مهم آن می پردازیم:
• استحکام زیادی دارد از این رو می توانید آن را به شکل های مختلف قالب گیری نمایید بدون شکست و ترک.
• در مقابل خوردگی و حفره ای شدن بسیار مقاوم است، از این رو می تواند در ساخت مواد که در معرض اسیدها و مواد شیمیایی خواهند بود استفاده شود.
• جوش پذیری و شکل پذیری مطلوبی دارد.
• مدول الاستیک یا کشسانی آن در حدود 193 گیگاپاسکال است.
• نقطه ذوب آن در محدوده 1371 تا 1399 درجه سانتیگراد قرار دارد.
• حداقل استحکام کششی آن 515 مگاپاسکال است.
• چگالی آن 7.98 گرم بر سانتی متر مکعب می باشد.
استنلس استیل 316 جهت ساخت محصولاتی به کار می روند که در مناطقی هستند که در آنجا مقاومت خوردگی امری ضروری است. نمونه هایی از این کاربردها عبارتند از: ساخت مبدل های حرارتی، قطعات تجهیزات کارخانه های داروسازی و دستگاه های عکسبرداری، پمپ ها و قطعاتی که همیشه در محیط و شرایط دریایی قرار دارند. این آلیاژ برای اواپراتورها و دستگاه های خطوط تولید و فرآوری مواد شیمیایی نیز بسیار مناسب است.
استنلس استیل 316L یا چنانچه به طور رسمی معروف است، گرید 316 کم کربن، در مقایسه با ورق استیل 316 از محتوای کربن پایین تری برخوردار است. این آلیاژ حاوی حداکثر 0.03 درصد کربن و فلز مولیبدن در ترکیب شیمیایی می باشد. این مقدار کربن سبب کاهش اثر رسوب کاربید در طول فرآیند کار بر روی فلز می شود مثلاً حین جوشکاری.
این آلیاژ نیز در عملیات مختلف نمونه سازی سریع جهت کارکردهای گوناگون به لحاظ ویژگی هایش، آلیاژی کاربردی و قابل استفاده است. ذیلاً به ذکر برخی خواص مهم آن اشاره می گردد:
• نسبت به خزش مقاومت زیادی دارد.
• از نظر "به شکل های مختلف در آمدن" قابلیت بسیار خوبی دارد.
• 316L در دمای بالا گسیخته و پاره شده و از استحکام کششی مطلوبی برخوردار است.
• قابل ملاحظه و مهمترین ویژگی این آلیاژ این است که نسبت به گرید 316 کربن و مولیبدن کمتری دارد. از این رو در مقایسه با 316 از مقاومت خوردگی بهتر و بالاتری بهره مند است.
این آلیاژ متریالی است رایج و مورد استفاده در ساخت دستگاه ها و تجهیزاتی برای صنایع گوناگون از جمله:
• صنایع فرآوری غذایی و صنایع شیمیایی
• صنایع دریایی
• جواهرآلات
• شرکت ها و تاسیسات تصفیه آب
• صنعت تولید برق
به عنوان یک ماده نمونه سازی سریع نیز قابلیت کاربرد به صورت ورق فلز ساخته شده و ماشینکاری با سی ان سی را به لحاظ خواص مکانیکی اش دارد. در عالم پزشکی یک آتل فلزی پوشیده با آلیاژ 316L خواص مکانیکی خوب و مقاومت کششی مطلوبی دارد، بادوام و ظاهر از پرداخت زیبا و دلپذیر پرداخت برخوردار است.
در اینجا نگاهی به برخی شباهت های مهم میان دو گرید 316 و نوع کم کربن آن خواهیم انداخت. این کار به ما در درک تفاوت هایشان کمک بیشتری خواهد نمود و به همین ترتیب شما را در تصمیم گیری تان نسبت به اینکه کدام آلیاژ برای پروژه تان به کار ببرید یاری خواهد کرد. شباهت ها به قرار ذیل اند:
آنها ضدخوردگی اند.
هر دو استنلس استیل 316 و 316L از سطح بالایی از مقاومت خوردگی برخوردارند خصوصاً در موارد کاربردی که مواجهه با کلریدها امری اجتناب ناپذیر است. این دو گرید حاوی مقادیر مولیبدن و نیکل اند که در مقابل تاثیرات اسیدها و کالری ها مقاوم می باشند.
این دو آلیاژ ترکیب شیمیایی مشابهی نیز دارند که عناصر تشکیل دهنده شان یکسان است. اگر چه از نظر ترکیب کربن متفاوت است.
هر دو گرید 316 و 316L انعطاف پذیری عالی دارند بنابراین به سهولت می توانند مورد ماشینکاری و ساخت قرار گرفته و به اشکال گوناگون درآیند. همچنین می تواند عملیات و فرآیندهای تولید را تحمل نمایند نظیر کشش، سوراخکاری و اصطلاحاً سنبه زنی، خمکاری، چرخش و عملیات دیگر بدون باقی گذاشتن ترک.
به لحاظ استحکام زیادش برای مصارف و مواردی که طی فرآیندهای ساخت، جوشکاری های زیادی انجام می شود، گزینه مطلوبی است. شما می توانید بدون هیچ مشکلی آن را به اشکال مختلف در آورده و در پروژه هایتان به کار ببرید.
حتی با یک تغییر جزئی در محتوای کربن شان، بها و قیمت عامل محدود کننده برای مقایسه دو ورق استیل ۳۱۶ و 316L با هم نیست. هر دو گرید تقریباً بهای یکسانی دارند.
در حالی که هر دو گونه مذکور کیفیت های مشابهی دارند اما ممکن است شگفت زده شوید که چه تفاوتی میان این دو گرید وجود دارد. در این بخش از مقاله درباره عوامل مختلفی که باعث تفاوت و تمایز دو آلیاژ می شوند، تفحص خواهیم نمود.
ورق استیل 316L در مقایسه با 316 مقاومت خوردگی بالاتری نسبت به کلریدها و اسید ها دارد. این امر به علت مولیبدن بیشتر و کربن کمتر در آن است. از این رو گرید 316L برای پروژه تان گزینه مناسب تری می باشد، چرا که می تواند در معرض عوامل محیطی، اسیدها و مواد شیمیایی مقاوم تر باشد.
در حین ساخت چنانچه جوشکاری زیاد صورت پذیرد گرید 316L گزینه بهتری است زیرا نسبت به گرید 316 کربن کمتری دارد. این مهم ترین اختلاف میان این دو آلیاژ است. نتیجتاً افت و کاهشی در رسوب کاربید به وجود می آید که همین موضوع منجر به پوسیدگی و زوال آلیاژ خواهد شد. این ویژگی مزیتی است که سبب می شود گرید 316L برای کاربردهایی که به جوشکاری زیادی نیاز دارند، گزینه مطلوب تری محسوب شود.
گرید 316 در مقایسه با 316L از خواص مکانیکی بهتری برخوردار است. سخت تر و داکتیل تر است و نسبت به 316L استحکام کششی بیشتری دارد.
ورق استیل 316 در مقابل 316L: انتخاب گزینه اصلح
بسته به نیاز و مصلحت پروژه تان واجب و لازم است عوامل زیر را هنگام مقایسه دو گرید 316 و نوع کم کربن آن جهت گزینش ملحوظ نمایید:
تفاوت عمده میان دو استیل 316 و 316L در محتوای کربن آنها است. آلیاژ 316L نسبت به گونه 316 کربن کمتری دارد، از این رو از نظر کاربرد مثلاً کاربرد در رابطه با خوردگی، 316L نسبت به 316 اصلح است.
قیمت عامل مهمی در انتخاب هر نوع استیل می باشد. اگرچه در مقام مقایسه دو گرید 316 و 316L قیمت عامل محدود کننده ای نمی باشد زیرا این دو آلیاژ از نظر محتوای کربن شان تفاوت بسیار جزئی دارند. بدین جهت گزینه شما می بایست وابسته و بر اساس نیاز پروژه تان انتخاب گردد.
ورق استیل 316 غیر مغناطیسی و اصطلاحاً نگیر است. چون در میدان های مغناطیسی پاسخ قابل اغماض و بسیار ضعیفی نشان می دهد. مع ذالک با انجام عملیات و فرآیندهای اضافی بر روی آن، همچون جوشکاری، ساختار کریستالی این گرید می تواند تغییر کند که میل می کند به سمت تا حد جزئی مغناطیسی شدن یا اصطلاحاً بگیر شدن.
بسته به نوع کاربردتان، چه به صورت ورق فلز آن را مورد ساخت قرار دهید، چه توسط دستگاه سی ان سی آن را ماشینکاری نمایید، در هر حال قبل از انتخاب می بایست مقایسه این دو گرید را بدانید. مثلاً چنانچه در طراحی و پروژه تان بر روی ورق فلز فرآیند جوشکاری می بایست انجام شود، نکته طراحی صفحه ورق فلز عبارت است از خودداری از به کار بردن گرید پرکربن چرا که ممکن است منجر به ترک پس از سرد شدن شود. بنابراین شما می بایست از آلیاژ با محتوای کربن پایین تر استفاده نمایید. بر طبق ویژگی های مذکور، ورق استیل 316L میزان کربن پایینی دارد.
هر دو گونه از ورق فلزات انواع مطلوب هستند. بر مبنای خواص مکانیکی این دو آلیاژ یعنی داکتیلیتی، استحکام کششی و سختی، ورق استیل 316 نسبت به 316L خواص مکانیکی مطلوب تری دارد. بنابراین گزینش شما میان این دو بستگی به این دارد که پروژه تان چه نیازهایی دارد.
حرف L در 316L به طور ساده یعنی Low به معنی کم که مربوط می شود به محتوای کربن کم در گرید 316L که حداکثر 0.03 درصد می باشد. این، تفاوت عمده میان دو آلیاژ مزبور و مبین عملیاتی است که آلیاژ برای آن به کار می رود. مثلاً برای پروژه های که لازم است از گریدی استفاده شود که در آن مقاومت در برابر ترک امری واجب و ضروری است، در این قبیل موارد گرید 316L گزینه مناسب تری است زیرا محتوای کربن آن کم می باشد.
استنلس استیل 316L حاوی مقداری مولیبدن است که همین امر ماهیت و وجه ضدخوردگی آن را تقویت می نماید. این مزیت سبب پیشگیری از زنگ زدگی آن در شرایط کاربردی برای ساخت محصولاتی که در معرض شرایط محیطی نظیر هوا و کلرید و نمک قرار می گیرند، می گردد.
اغلب مردم هنگام استفاده از استیل 316L ممکن نیست دچار حساسیت شوند زیرا این آلیاژ حاوی مقدار کمی نیکل است. این عنصر آن را ضد حساسیت ساخته و گزینه های بسیار عالی برای استفاده در ساخت تجهیزات و دستگاه های صنعت داروسازی و جواهر سازی نموده است.
بر حسب نیاز پروژه شما، نوع آلیاژی که به کار می گیرید بسیار مهم است. از این رو بحث ها و مقایسه های بسیاری بر مبنای گریدهای استیل وجود دارد. یک مقایسه معروف در این خصوص عبارت است از مقایسه میان دو استنلس استیل 316 و نوع کم کربن آن. هر دو گرید هنگام استفاده به طرق و روش های مختلف ماشینکاری و ساخته می شوند که این موضوع حاکی از تفاوتی است که این دو با هم دارند. به منظور توضیح و بیان اختلاف میان گریدهای مذکور، این مقاله هر دو گونه را، خواص و ویژگی هایشان و کاربردهایشان را مورد بحث قرار داده است. سپس در این نوشتار، مشابهت ها و اختلاف های میان این دو آلیاژ و نحوه انتخاب نوع و گزینه مناسب و درست جهت بررسی و تصمیم گیری نشان داده شده است.