مقره از وسایلی است که برای نگهداشتن، جدا کردن یا در برگرفتن هادیهای ولتاژ قوی استفاده میشود و از مقاومت الکترونیکی و مکانیکی بسیار زیادی برخوردار است و درنتیجه میتوانند قدرتهای مکانیکی و همچنین فشارهای گوناگون الکترونیکی را در انواع شرایط محیطی تحمل کند و همچنین جریانهای نشتی مقرهها نیز باید تا جایی که ممکن است، کاهش یابد. مقرههای دارای فشار زیاد نیز برای وصل کردن هادیهای خطوط انتقال به دکل استفاده میشوند. همچنین برای حفاظت و نگهداری هادیهای الکتریکی که شامل فشارقوی با ولتاژ بسیار زیاد هستند، از مقره فشارقوی استفاده میشود. در اصل میتوان گفت که مقره یک مسیر با مقاومت بسیار زیاد است که جریانها از آن عبور نمیکند و مکان جایگیری مقرههای الکترونیکی اصولاً بر روی دکلها یا تیرهای چراغبرق است.
در کل این قطعه فایده و کاربردهای بسیار زیادی دارند. مقرهها جزء تجهیزات بسیار ضروری شبکههای فشارقوی هستند که در شرایط مختلف جوی مثل آلودگی، رطوبت، باران و ..... اهمیت ویژهای پیدا میکنند و همچنین میتوان مقرهها را با اسم دیگری مثل، گیرههای چینی معرفی نمود.
انواع مقرهها:
این تجهیزات در بیشتر صنایع به سه دسته زیر تقسیم میشوند؛
1- مقرههای خطوط هوایی؛ از این نوع مقرهها برای عایقبندی هادیها نسبت به دکل و نسبت به یکدیگر و همچنین حفظ هادیها استفاده میشود.
2- مقره اتکایی؛ این نوع از مقرهها به منظور فعالیتهای عایقبندی باسبارها در تابلو و پستها نسبت به زمین و همچنین محفاظت از آنها کاربرد دارند.
3- مقره بوشینگ؛ از مقرههای عبوری یا بوشینگ برای عبور دادن باسبارها از دیوار یا بتن و یا واردکردن به تجهیزات استفاده میشود. همچنین این نوع از مقرهها، در انجام فعالیت ایزوله کردن بین خطهای متفاوت و یا بدنه تجهیزات نیز کاربرد دارند.
انواع مقرههای پرکاربرد در شبکه توزیع و انتقال:
1- مقرههای سوزنی؛ از رایجترین انواع مقرهها است. معمولاً مقرههای سوزنی به روی یک پیچ یا یکپایه فلزی قرار میگیرند و با توجه به این نکته مقرههای سوزنی سر جای خود باقی میمانند. سپس هادی بهوسیلهی یک کابل اصلی به روی مقرهها محکم میشود. این نوع از مقرهها معمولاً از جنس شیشه و یا چینی است. همهی کابلهایی که از بالای مقره عبور میکنند، بعدازاینکه در سر جای خود قرار گرفتند، بهوسیلهی سیمهای نرم مسی شکل، بسته خواهند شد. این کارها برای این منظور انجام میشود که سیمها بههیچعنوان از مقره خارج نشوند و یا در اثر وزش باد، از آن خارج نشوند. این فعالیت به نام، فرایند اصلی کردن سیمها معروف است.
همچنین مقرههای سوزنی شامل دودسته است؛
· سوزنی سرگرافیتی
· سوزنی معمولی
2- مقره آویزی؛ این مقره از کراس آرم آویزان ساختهشده است و هادی خط بهوسیلهی کلمپ به مکان پایانی وصل میشود. جنس بیشتر این مقرهها، شیشهای و چینی است و همچنین بیشتر در بخشهایی که زاویه دارد، استفاده میشود. در ضمن پایههایی که شامل مقرههای سوزنی است، از توانایی کافی برای تحمل نیروهای مکانیکی برخورد دار نیست.
3- مقره کششی؛ از این مقرهها بهطورمعمول در نقطهی پایانی و ابتدایی خطوط، زاویهها، پیچهای شدید و همچنین در اسپینهای طولانی مثل عبور از درههای پهن و رودخانهها استفاده میشود.
4- مقره چرخی؛ این نوع از مقره بیشتر از جنس چینی است که بخشهای روی آن را لعاب دادهاند و در انواع شبکههای فشار کم، به علت عمودی بودن شبکه کاربرد دارد.
شکل و جنس مقرهها:
معروفترین و رایجترین جنس مقرههای کاربردی در بیشتر صنایع عبارت است از؛
مقرههای چینی؛ این شکل از مقرهها از مخلوط کردن سیلیکات آلومینیوم و پودرهای کوارتز تولید میشوند و همچنین برای زیادتر کردن پایداری و مقاومت این نوع مقره به آن اکسید آلومینیوم نیز اضافه میشود. این مقرهها دارای شکلهای گوناگونی هستند که بهصورت سنجاقی، بشقابی و مقرههای یکپارچه ميباشند که مقرههای بشقابی در تیرهای پایانی و وسطی و مقرههای سنجاقی و یکپارچه تنها در تیرهای وسطی مورداستفاده قرار میگیرند.
مقرههای شیشهای؛ این مقرهها از شیشه ساخته شده و به علت کم بودن مقاومت مکانیکی شیشه ضروری است که به شیوهای آن را مقاوم کرد. شیوه نخست، سرد کردن بلافاصله شیشه پس از طرح دادن آن است که با این راه سطح بیرونی مقره سفت شده و باعث افزایش استحکام آن میشود. عیب و مشکل اصلی مقرههای شیشهای این است که در برابر ضربههای سبک خاصیت شکننده دارد و با آرامترین ضربه، مقره کاملاً شکسته و خرد میشود.
مقرههای پلاستیکی؛ این شکل از مقرهها اصولاً از جنس پلاستیک است و از مخلوط کردن مواد شیمیائی، رزین، اتیلن و ...... ساخته میشوند. ویژگی این نوع مقره، دفع سریع آب است؛ زیرا پلاستیک این ویژگی را به وجود میآورد که قطرههای آب روی سطح مقره جاری نشود. درصورتیکه در مقرههای شیشهای و چینی آب بهطور راحت و سریع روی سطح مقره جاری میشود.
خصوصیات، ویژگی و وظایف مقرهها:
وظیفه مقرهها در شبكه را میتوان به شکل زير شرح نمود:
1- عایقبندی هادیها و زمین بر عهده مقرهها است. همچنین مقرهها بايد از نیروی الکترونیکی خوبی دارا باشند تا بتوانند بين دکلها و فازهای شبکه كه به زمين وصلاند، متصل شوند و توانایی ایزوله کردن براي تحمل ولتاژ فشارها را داشته باشند. توانایی الكترونیکی مقرهها بايد بهگونهای باشد كه در ناپایدارترین شرايط (رطوبت، بارش باران، آلودگي، رعدوبرق) دچار شكست الكترونيكي نشوند.
2- تحمل نیروی هادي خطهای انتقال و توزيع نیرو براي مراقبت از کابلهای هوايي روي دکلها در بدترين شرايط موجود (هنگامیکه ضخامت برفها به روي کابلها در حداكثر مقدار باشد) را مقاومت مینماید.
مقرهها بايد شامل خصوصيات و ویژگیهای زير باشد:
1- توانایی الكتريكي زیاد
2- حداکثر توانایی مكانيكي
3- مقرهها باید ترکیبی از ناخالصي باشند
4- پایداری در برابر تغييرات درجه دما و عدمتغییر شكل مقره در اثر تغيير دما
5- دارای ضريب امنیت بالا
6- دارای ضريب خسارات عايقي كم
7- مقاوم در مقابل نفوذ رطوبت، آب و آلودگیها
8- عدم وجود حفرههای درونی در سطح انواع مقرهها
9- ازلحاظ اقتصادی و قیمت مقرونبهصرفه هستند.
برای اطلاعات بیشتر لطفا به سایت پلیمر عایق اسپادانا مراجعه کنید