چاه ارت چاه عمیقی بوده که نزدیک ساختمان به شکل عمقی حفر میگردد و بر اساس اصولی که باید در آن رعایت گردد و تجهیزاتی که باید در آن به کار گرفته شود، منجر به اتصال اضافه ولتاژ واردشده به زمین میشود.
عمق چاه ارت
چاه ارتی که برای منازل مسکونی در نظر گرفته میشود، نسبت به چاه ارت مکانهای صنعتی دارای عمق متفاوتی است. برای منازل مسکونی، ۳ تا ۵ متر عمق کافی است اما برای بیمارستانها، کارخانهها سازمانها و ادارات، عمقی بهاندازهی ۶ تا ۱۰ متر لازم است. پس از راهاندازی چاه ارت نمیتوان به آن دسترسی داشت؛ لذا میبایست در حفر و راهاندازی آن دقت بسیاری نمود.
انواع سیستمهای ارت ازنظر کاربرد
انواع سیستمهای ارت ازلحاظ کاربرد، شامل دو دستهی کلی زمین حفاظتی و زمین الکتریکی بوده که استفاده از سیستم ارت زمین حفاظتی، به دلایل حفاظتی و امنیتی، در بیشتر مکانها دارای اولویت است.
عوامل تأثیرگذار در ایجاد یک سیستم ارت کارآمد
1- صفحه ارت دارای سطح مقطع اندازه گرفتهشده
2- مواد مناسب بهمنظور کاستن مقاومت خاک
3- حفاری تا عمق مناسب بهمنظور دست یافتن به رطوبت مطلوب و موردنیاز
تجهیزات چاه ارت
نوسانات و جریانهای مخربی که رایج هم هستند، سبب شده امروزه این لوازم در همهی صنعتها دارای جایگاهی ویژه باشند. تجهیزات ارتینگ بهمنظور جلوگیری از آسیب ناشی از نوسانات و رعدوبرق به وسایل الکتریکی به کار برده میشوند؛ بهگونهای که تجهیزات چاه ارت باعث هدایت جریانهای خطا به زمین شده و درنتیجه کل سیستم از این جریانها مصون میماند.
ازجمله تجهیزات اصلی چاه ارت میتوان انواع صفحه مسی، سیم مسی و میله ارت و … را نام برد.
و همچنین از جمله تجهیزات جانبی آن میتوان پودر جوش، انواع قالب کدولد، ارت سنج و … را نام برد که کلیهی این تجهیزات اصلی و جانبی در بازار موجود و قابلدسترس هستند.
تجهیزات اصلی چاه ارت
صفحه مسی
صفحههای مسی در ته چاه بهصورت عمودی به کار گرفته میشوند و سیم مسی به این صفحهها جوش داده میشود (اتصال صفحه مسی و سیم مسی با بست امکانپذیر نیست و حتماً باید از طریق جوش به یکدیگر اتصال یابند) و درنتیجهی این اتصال، ولتاژ اضافی و بار اضافی بهسادگی به زمین انتقال مییابد.
سیم مسی
بهمنظور منتقل شدن بار به زمین، سیم مسی و صفحه مسی به یکدیگر جوش داده میشوند. به علت اینکه سیم مسی یک رسانای قوی است، سرعت این انتقال بالاتر میرود.
میله مسی
میله مسی بهمنظور جایگزینی برای صفحه مسی به کار میرود. به علت استحکامی که در ساختار میله مسی وجود دارد و راحت به زمین کوبیده میشود هنگامیکه کندن زمین دشوار است، از آن استفاده میشود. در حقیقت میله مسی یک نوع میلهی گالوانیزهی محکم است.
بنتونیت
مخلوطی از زغال و نمک که برای پر کردن چاه ارت به کار میرود و جاهای خالی و سوراخهای اطراف میله زمین را پر مینماید، بنتونیت نام دارد.
شینه ارت
برای اتصالات چاه ارت کاربرد دارد و مسئول هدایت نمودن جریان الکتریکی به قطعات گوناگون تابلو است.
کابلشو
بهمنظور اتصال کابل به سایر بخشهای چاه ارت از کابلشو استفاده میشود.
عوامل تأثیرگذار بر مقاومت چاه ارت
- فاصلهی بین چاههای ارت
- فشردگی خاک
- رطوبت و آب
مزایای استفاده از چاه ارت
امروزه لزوم وجود چاه ارت یا سیستم ارتینگ به دلیل میزان اهمیتی که ایمنی ساختمانها و استانداردهای مربوط به ساختمانسازی دارد، بیشتر از پیش محسوس شده و چاه ارت در ساختمانهایی که حفاری و ارتینگ قابلیت اجرا دارد، بهمنظور محافظت از حریق و برقگرفتگی اجرا میشود.
یکی از سایر مزایای بهکارگیری چاه ارت، پیشگیری از آسیبهای بعد از رعدوبرق و صاعقه بر افراد، سیمکشی ساختمانها و دستگاهها است که نتیجهی تولید ولتاژ اضافی توسط رعدوبرق و صاعقه است.
از دیگر مزایای استفاده از چاه ارت میتوان به ممانعت از ولتاژ تماس، ایجاد شرایط ایده آل برای کار و ممانعت از ولتاژهای خواسته و ناخواسته اشاره داشت.
تست چاه ارت با روشهای مختلف
از اصلیترین موارد حفاظت از امنیت مکانی استفاده از چاه ارت است. ارتینگ و چاه ارت، سیستمهای حفاظتی هستند که بهمنظور پیشگیری از خطرات احتمالی و حوادث ناخوشایندی که براثر صاعقه رخ میدهد کاربرد دارند.
بهمنظور تست نمودن چگونگی عملکرد چاه ارت و اطمینان یافتن از سلامت آن، تست چاه ارت انجام میشود.
اجرای تست چاه ارت به چند روش امکانپذیر است که در ادامه به آن میپردازیم.
-تست چاه ارت بهوسیلهی یک ترانسفورماتور ایزوله، یک آمپرمتر و یک ولتمتر
در این رویه، سوندها در زمین تعبیه میشوند. پس از آن می بایست آمپرمتر را با سر دوم ترانس سری نموده و یک سر آزاد ترانس به سیم چاه ارت و یک سر آمپرمتر به سوند نهایی اتصال مییابد. سپس یک سر ولتمتر به سیم چاه ارت و سر دیگر آن به سوند اول متصل میشود و درنهایت ترانس ایزوله به برق ۲۲۰ ولت وصل میشود که با تقسیم مقدار ولت بهدستآمده بر عدد آمپرمتر، مقاومت چاه ارت به دست میآید.
تست چاه ارت بهوسیلهی ارت تستر
این روش شامل 3 میله است که یکی از آنها به سیم مسی متصل میشود و ۲ میلهی دیگر در فاصلههای ۱۰ متری و ۲۰ متری پس از چاه ارت کوبیده میشوند و سپس مقاومت زمین اندازهگیری میشود. در صورت عدم وجود ارت تستر، فیوز مینیاتوری ۱۰ آمپر نیز توانایی تست چاه ارت را دارد. برای این کار یک سر فیوز به برق متصل شده و سپس فیوز وصل میشود و سیمی نیز به چاه ارت وصل شده و در یکلحظه به فیوز زده میشود که درصورتیکه مقاومت چاه ارت استاندارد باشد، فیوز قطع میشود.
خرید تجهیزات چاه ارت
بهمنظور اطلاعات بیشتر راجع به تجهیزات چاه ارت و یا نحوهی خرید آن میتوانید از طریق راههای ارتباطی فروشگاه خاورمس (شماره تماس و یا وبسایت) مشاورهی قبل از خرید دریافت کنید و تجربهی خریدی لذتبخش و مقرونبهصرفه را داشته باشید.