انواع خدمات مشاوره سازمانی در سازمان ها، بسته به کارکرد و عناوین مختلف، مورد استفاده قرار می گیرند. این خدمات شامل مواردی می شوند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد. ما ابتدا به تعریف آنها خواهیم پرداخت و در ادامه خدمات هر یک را بیان می کنیم.
این نوع مشاوره، به فرد کمک می کند تا در مورد نیازهای شغلی خود، اطلاعات کسب کند و استعدادها و رغبت های فرد را تعیین نماید. مشاور تنا نقش راهنما و مشورت کنده را برای فرد ایفا می کند. هرگز مشاور فرد را مجبور نمی کند که بخواهد یک شغل مشخصی را انتخاب کند. در عین حال، به او برخی مشاغل یا شغل ها را پیشنهاد می نماید.
نیلند (1980) معتقد است مشاوره شغلی، در مسیر رشد مثبت مراجع در حرکت است و برداشت های اشتباه را در خصوص یک شغل برطرف می سازد. مشاوره کمک می کند تا فرد بتواند برای انتخاب یک شغل مناسب، تصمیم درستی اتخاذ کند. همچنین به او آموزش می دهد که بتواند از عهده شغلی که انتخاب کرده است، برآید.
به طور سنتی می توانیم بگوییم راهنمایی و مشاوره شغلی، مناسب جوانان است. اما از آنجایی که مشاغل جدید به وجود آمدند، بزرگسالان هم به دریافت این نوع خدمات راهنمایی شغلی نیاز پیدا کردند؛ مخصوصا زمانی که مشاغل آنها از رده خارج شده و آنها تنها کارگران مازاد به شمار می روند.
افراد با دریافت خدمات مشاوره ای مناسب هر شغل، برای انجام آن کار آماده می شوند. در این نوع مشاوره، مشاوران هم به مشکلاتی که مربوط به کار است می پردازند و هم به مشکلات شخصی توجه می کنند. اگر این مشاوره با رویکرد اخلاقی فعال شرکت ها در حمایت از کارکنان خود همراه باشد، می تواند تاثیرات مثبتی به همراه داشته باشد.
این نوع مشاوره بیشتر برای سازمان هایی که نیروی مازاد دارند، کاربرد دارد. به گونه ای که به کارکنانی که شغل خود را از دست داده اند، خدمات مناسب ارائه می نماید. همچنین به آنها کمک می کند تا شرایط اخراج را پذیرفته و خود را از انجام کار کنار بکشند و به دنبال مشاغل دیگری برای جایگزینی شغل قبلی خود باشند.
در این چنین حالتی، رویکرد مناسب برای پیدا کردن یک شغل، توانایی ها، علائم، مهارت های شغلی سازمانی فرد، شخصیت و سازگاری فرد با شغل جدید خواهد بود. در گذشته برنامه، برنامه تغییر شغل بر مکانیسم های جستجوی شغل و دریافت مشاوره برای انجام مصاحبه متمرکز بود. این نوع خدمات، جزو عناصر اصلی به شمار می روند.
در حال حاضر تغییر دادن شغل، به خدمات دیگری غیر از این خدمات نیاز دارد و حتی لازم است که با تغییرات دنیای تجارت نیز روبه رو گردد. خدمات تغییر شغل، لازم است افراد را در بررسی تمامی گزینه های شغلی اعم از کارآفرینی و ایجاد یک شغل جدید، توانمند نماید. از سوی دیگر به ایجاد استراتژی کارآفرینی هم کمک کند.
آنها نیاز دارند که افراد را برای بازنشستگی آماده کرده و به آنها کمک کنند که بتوانند با تغییرات مختلف و پی در پی مواجه شوند. برای سازگار نمودن افراد با تغییرات دنیای کار، آنها مسئولیت بیشتری برای برنامه ریزی شغلی کسب خواهند کرد. موسسات مشاوره سازمانی لازم است به افرادی که جوینده کار هستند، کمک کنند تا مهارت های مورد نیاز خود را شکل دهند.
مهمترین دلایل نیاز به مشاوره سازمانی در حوزه تغییر شغل در شرکت ها را، باید چنین بیان کنیم:
از طریق این نوع مشاوره، افراد می توانند برای عملکرد بهتر و کارآمدتر، رشد و کنار آمدن با مشکلات، بهتر آماده شوند. این نوع مشاوره با مشاوره سنتی، در سه مورد با یکدیگر مشابه هستند. هر دو نسبت به رشد، بقا و عملکرد شخص، از حساسیت بالایی برخوردارند. البته این دو مشاوره تفاوت هایی را هم با یکدیگر دارند؛ زیرا مشاوره کارگماری تنها درگیر رابطه شخصی میان یک مراجع و مشاور نیست و از رابطه سه جانبه برخوردار است. یعنی علاوه بر آنکه به مراجع مشاوره ارائه می کند، شامل کارفرمایان نیز می شود.
در مشاوره کارگماری این سوال مطرح می شود که اصلا مراجع چه کسی است؟ پاسخ این سوال، مطرح کننده موضوع میان رازداری رابطه مراجع کارگر و مشاور است. بدان معنا، که چیزی برای برقراری اعتماد میان آن دو، لازم و ضروری است. آیا مشاور وظیفه دارد اطلاعات را برای کارفرما آشکار کند؟
ماهیت این تردید در پاسخ دهی، درباره محرمانه بودن رابطه نیست؛ بلکه در مورد انتظارات کارفرما و کارمند، حقوق قانونی، و علائق در یک پیوستاری است؛ که میان نگرانی های مشاور در خصوص مراجع و نگرانی های کارفرما در خصوص عینیات تجارت، نوعی اهمیت و ارزش ایجاد می کند.
