در بسیاری از صنایع، شرکتها به دلیل رقابت شدید و فشار برای حفظ سهم بازار، عمدتاً بر مشتریان فعلی و رقبا تمرکز میکنند. این تمرکز باعث میشود تا از کشف فرصتهای جدید غافل شوند. دلیل اصلی این است که رقابت در بازارهای اشباع شده (یا به اصطلاح اقیانوس قرمز) به آسانی قابل مشاهده است: شرکتها میتوانند عملکرد رقبای خود را تحلیل کنند و تلاشهای خود را برای بهبود محصولات یا کاهش قیمتها متمرکز کنند. این استراتژی رقابتی در کوتاهمدت ممکن است نتایجی به همراه داشته باشد، اما در طولانیمدت منجر به کاهش سودآوری و محدود شدن بازار میشود.
بسیاری از کسبوکارها تمایلی به ریسکپذیری ندارند و به جای کاوش در بازارهای جدید، به دنبال بهبود عملکرد در بازارهای فعلی هستند. همچنین، شناسایی و درک نیازهای مشتریان غیرفعال نیازمند منابع مالی و انسانی بیشتری است، چرا که این مشتریان معمولاً نیازهای متفاوت و ناشناختهتری دارند. با این حال، شرکتهایی که به این نیازها توجه میکنند، میتوانند بازارهای جدیدی ایجاد کرده و از مزایای اقیانوس آبی بهرهمند شوند.
یکی از مزیتهای کلیدی تمرکز بر مشتریان غیرفعال، ایجاد بازارهای جدید است. این بازارها بدون رقابتهای فرسایشی معمول در اقیانوس قرمز هستند و این بدان معناست که شرکتها میتوانند بدون نگرانی از رقبا، به تقاضاهای ناشناخته و نادیدهگرفتهشده پاسخ دهند.
شرکتها با استفاده از استراتژی اقیانوس آبی و تمرکز بر مشتریان غیرفعال میتوانند محصولات یا خدماتی ارائه دهند که نیازهای ویژهای را پوشش میدهد و این باعث میشود تقاضا در بازار افزایش یابد و به سودآوری قابل توجهی دست یابند. علاوه بر این، چون رقابت در این بازارها کم است، شرکتها میتوانند از مزیت اولین بودن بهرهمند شوند و به سرعت جایگاه خود را تثبیت کنند.
یکی از معروفترین نمونهها در این زمینه، نتفلیکس است. در دورهای که بیشتر مردم برای تماشای فیلم و سریالها از دیویدیهای کرایهای استفاده میکردند، نتفلیکس بازار جدیدی ایجاد کرد. این شرکت به جای رقابت مستقیم با کسبوکارهای سنتی و فیلمسازان، به مشتریانی هدفگذاری کرد که به دنبال راهکارهای جدید و انعطافپذیر برای دسترسی به محتوا بودند. نتفلیکس با ارائه سرویس استریم آنلاین و ایجاد یک مدل کسبوکار اشتراکی، توانست نیازهای مشتریان غیرفعال را پاسخ دهد و صنعت سرگرمی را به طور کامل متحول کند.
مثال دیگر، سرکی دو سولیل است. این شرکت با تغییر ماهیت سنتی سیرکها، بدون رقابت مستقیم با سایر سیرکهای کلاسیک، تجربه جدیدی از سرگرمی را برای مشتریانی که به دنبال هنرهای نمایشی و مفاهیم داستانی بودند، خلق کرد. حذف نمایشهای حیوانات و تمرکز بر نمایشهای هنری باعث شد که سرکی دو سولیل بازاری جدید و بدون رقابت را تصاحب کند.
در این بخش، به اهمیت شناسایی و هدفگیری مشتریان غیرفعال و پتانسیل بالای سودآوری در این بازارهای جدید پرداختیم. شرکتهایی که جسارت خارج شدن از اقیانوس قرمز را دارند، میتوانند با نوآوری و پاسخگویی به نیازهای ناشناخته، فرصتهای رشد بزرگی را در بازارهای اقیانوس آبی به دست آورند.