
مدیریت داده سنتی اغلب رویکردی تدافعی و کنترلمحور داشت. هدف اصلی، ذخیرهسازی امن و کنترل دسترسی بود. این رویکرد، اگرچه برای امنیت ضروری است، اما به طور ناخواسته منجر به ایجاد «سیلوهای اطلاعاتی» و «دروازهبانان داده» (Data Gatekeepers) شد که نوآوری را خفه میکردند. روان بودن داده ها این پارادایم را به طور کامل تغییر میدهد و یک تحول بنیادین را نمایندگی میکند.
تفاوت اصلی در فلسفه حاکم بر این دو رویکرد است. مدیریت داده سنتی بر کنترل و محافظت از داده به عنوان یک دارایی ثابت و ایستا متمرکز بود. در مقابل، روان بودن داده ها بر توانمندسازی و به اشتراکگذاری داده به عنوان یک دارایی پویا و در گردش تأکید دارد. این تفاوت در فلسفه، منجر به تفاوتهای ساختاری و عملیاتی عمیقی میشود.
در مدل سنتی، دادهها در سیلوهای دپارتمانی و متمرکز محبوس بودند و دسترسی به آنها از طریق فرآیندهای دستهای (Batch Processing) و با تأخیر صورت میگرفت. مالکیت داده نیز عمدتاً در اختیار دپارتمان IT بود. در نتیجه، معیار موفقیت صرفاً امنیت و ثبات دادهها تلقی میشد.
اما در پارادایم روان بودن داده ها، ساختار به یک اکوسیستم متصل و توزیعشده تبدیل میشود که دسترسی آنی و بلادرنگ را ممکن میسازد. مالکیت داده از انحصار IT خارج شده و به یک دارایی مشترک کسبوکار با مسئولیتهای تجاری مشخص تبدیل میشود. در این نگاه نوین، معیار موفقیت دیگر ثبات داده نیست، بلکه سرعت رسیدن به بینش (Speed to Insight) و تأثیرگذاری بر تصمیمات کلیدی کسبوکار است.
این تحول از یک ذهنیت «نیاز به دانستن» (Need to Know) به یک ذهنیت «مسئولیت به اشتراکگذاری» (Responsibility to Share) است.