مهمترین چالش در سود حسابداری، نحوه ترکیب دو نوع بازده است: بازده سرمایهگذاران، که به استفاده آنها از سرمایه خود مربوط میشود و در بازده سرمایه عادی منعکس میشود؛ و افزایش سود پس از کسر تمام هزینهها، که به عنوان سود اقتصادی یا بهره مالکانه شناخته میشود.
برای درک کامل مفهوم سود باید به سود اقتصادی توجه ویژهای داشت. سود اقتصادی، دقیقترین معیار برای سنجش توانایی یک سازمان در ایجاد ارزش افزوده است. یکی از روشهای تمایز سود اقتصادی از سود حسابداری، توجه به مفهوم بهره یا بهره مالکانه است، که معمولاً برای بیان سود اقتصادی مورد استفاده قرار میگیرد.
یکی از پرکاربردترین معیارهای سود اقتصادی، ارزش افزوده اقتصادی (EVA) است که توسط شرکت مشاوره استرن استیوارت اند طراحی و توسعه یافته است. EVA به صورت زیر محاسبه میشود:
EVA = سود عملیاتی خالص پس از کسر مالیات (NOPAT) – هزینه سرمایه
که در آن، هزینه سرمایه = سرمایه به کار گرفته شده × میانگین موزون هزینه سرمایه (WACC) است.
عملکرد سود اقتصادی، دو مزیت عمده نسبت به سود حسابداری دارد: