اضطراب جدایی کودکان یکی از مشکلات رایج در سنین پایین است که معمولاً بین ۶ ماهگی تا ۳ سالگی رخ می‌دهد. این مشکل زمانی بروز می‌کند که کودک از والدین یا مراقبان خود جدا می‌شود و احساس نگرانی و ناراحتی زیادی می‌کند. اگرچه این واکنش در کودکان طبیعی است، اما اگر به شدت ادامه یابد یا در سنین بالاتر هم مشاهده شود، نیاز به مداخله تخصصی دارد. در ادامه، به بررسی دلایل، علائم و روش‌های درمان اضطراب جدایی در کودکان می‌پردازیم.
دلایل اضطراب جدایی در کودکان
وابستگی به والدین: کودکان در سال‌های اولیه زندگی به والدین خود، به‌ویژه مادر، وابستگی عاطفی شدیدی دارند. این وابستگی از نیاز به احساس امنیت ناشی می‌شود و می‌تواند یکی از دلایل اصلی اضطراب جدایی باشد.
تغییرات ناگهانی: اتفاقات ناگهانی مانند نقل مکان، تغییر مهدکودک، جدایی والدین یا حتی ورود یک خواهر یا برادر جدید می‌توانند اضطراب جدایی را در کودک تشدید کنند.
تجربه‌های منفی گذشته: کودکانی که تجربه جدایی ناگهانی و بدون آمادگی از والدین خود را داشته‌اند، مثل بستری شدن در بیمارستان، بیشتر در معرض اضطراب جدایی قرار می‌گیرند.
علائم اضطراب جدایی در کودکان
علائم اضطراب جدایی در کودکان ممکن است متفاوت باشد، اما برخی از نشانه‌های رایج شامل موارد زیر هستند:
گریه و بی‌قراری هنگام جدایی: کودک ممکن است هنگام جدا شدن از والدین، گریه کند و به شدت نگران شود.
ترس از تنهایی: کودکان مبتلا به اضطراب جدایی از تنها ماندن در اتاق یا خوابیدن به تنهایی می‌ترسند.
کابوس‌های شبانه: دیدن کابوس‌هایی که در آن‌ها کودک از والدین جدا شده است، می‌تواند نشانه‌ای از اضطراب جدایی باشد.
مشکلات جسمی: علائمی مانند درد معده، سردرد یا حالت تهوع هنگام جدایی از والدین نیز از نشانه‌های اضطراب جدایی هستند.
اجتناب از موقعیت‌های اجتماعی: کودک ممکن است از رفتن به مهدکودک، مدرسه یا حتی خانه دوستان امتناع کند.
روش‌های درمان اضطراب جدایی کودکان
برای درمان اضطراب جدایی کودکان، می‌توان از راهکارهای مختلفی استفاده کرد. این روش‌ها شامل:
ایجاد روال‌های ثابت: داشتن برنامه‌های روزانه منظم و ثابت، مانند زمان خواب و غذا خوردن، به کودک کمک می‌کند تا احساس امنیت بیشتری داشته باشد و اضطراب جدایی کاهش یابد.
آماده کردن کودک برای جدایی: قبل از ترک کودک، او را از قبل آماده کنید. به او بگویید که کجا می‌روید، چه زمانی برمی‌گردید و چه کسی در نبود شما از او مراقبت خواهد کرد. این کار باعث کاهش اضطراب کودک می‌شود.
آموزش مهارت‌های آرام‌سازی: تکنیک‌های تنفس عمیق و تمرینات آرامش‌بخش می‌توانند به کودک کمک کنند تا استرس خود را کاهش دهد و احساس بهتری داشته باشد.
اجتناب از ترک ناگهانی: هرگز کودک را به‌طور ناگهانی ترک نکنید. خداحافظی کوتاه و محبت‌آمیز به او کمک می‌کند تا به جدایی عادت کند و اطمینان پیدا کند که والدین به او باز خواهند گشت.
تقویت استقلال کودک: به کودک فرصت دهید تا به تدریج کارهای کوچک را به تنهایی انجام دهد. این کار باعث تقویت اعتماد به نفس و کاهش اضطراب جدایی می‌شود.
چه زمانی به مشاوره روانشناسی نیاز داریم؟
اگر اضطراب جدایی کودک به حدی شدید باشد که باعث اختلال در فعالیت‌های روزمره او شود یا به مدت طولانی ادامه پیدا کند، بهتر است از مشاوره روانشناسی کمک بگیرید. کلینیک روانشناسی روان رشد با تیمی از متخصصان کودک و نوجوان، می‌تواند به شما در مدیریت و درمان اضطراب جدایی کودک کمک کند. مشاوره تخصصی به کودک کمک می‌کند تا با یادگیری مهارت‌های مقابله با استرس، بهبود یابد و اضطراب خود را کنترل کند.
اضطراب جدایی کودکان بخشی طبیعی از فرآیند رشد آن‌هاست، اما می‌توان با استفاده از روش‌های مناسب و ایجاد محیطی امن، از شدت آن کاست و به کودک کمک کرد تا این مرحله را پشت سر بگذارد. توجه به نیازهای عاطفی کودک، صبر و آموزش مهارت‌های مقابله با استرس از جمله عوامل مؤثری هستند که می‌توانند در کاهش اضطراب جدایی نقش مهمی ایفا کنند.
تیم حرفه‌ای کلینیک روانشناسی روان رشد با بهره‌گیری از روانشناسان کودک متخصص، به طور موثر به درمان اضطراب جدایی کودکان می‌پردازد. این تیم با استفاده از روش‌های علمی و به‌روز مانند بازی‌درمانی، مشاوره والدین و تکنیک‌های آرام‌سازی، به کودک کمک می‌کند تا احساس امنیت بیشتری پیدا کرده و به تدریج ترس از جدایی را کاهش دهد. همچنین، والدین می‌توانند از راهنمایی‌های تخصصی بهره‌مند شوند تا رفتارهای حمایتی و مناسب را در مواجهه با اضطراب فرزندشان به کار بگیرند و روند بهبود او را تسریع کنند.
