تنگه ی الله اکبر شمالی ترین جای دیدنی شیراز است که شاه راه ورودی شهر از سمت شمال میباشد. این تنگه در واقع دره ای است که رشته کوه شمالی شیراز را از وسط دو نیم کرده است. کوه رو به مغرب را «باباکوهی» و کو رو به مشرق را «چهل مقام» مینامند.
در قدیم شیراز دارای 6دروازه بوده است .هم اکنون در شیراز دروازهای به جز دروازه قرآن وجود ندارد اما مردم شیراز هنوز به محل دروازه های قدیمی اشاره می کنند که عبارتند از : ‘دروازه قرآن,دروازه اصفهان, دروازه سعدی ,دروازه قصابخانه, دروازه کازرون ,دروازه شاه داعی الی اله’ در مدخل تنگ الله اکبر باردروازه ای روبروهستیم ,که به دروازه قرآن معروف شده است .این دروازه به دستور عضدالوله دیلمی ساخته شده وجه تسمیه آن بخاطر قرآنی است ,که به دستور امیر در آن قرارگرفته شده است .تا مسافرین به سلامت ازآن عبور کنند.
این طاق به مرورزمان به خرابی رفت ,تااینکه درزمان کریم خان زند ازنوساخته شد وقرآن معروف به <<هفده من >> که منسوب به خط سلطان ابراهیم بن شاهرخ تیموری در اطاقک بالای آن گذاشته شد.این دروازه بانابخردی شهرداری شیراز به دستور رضاخان در سال 1316شمسی ویران شد وقرآنش به موزه پارس انتقال یافت .اما باردیگر این دروازه بابلندنظری یکی ازبازرگانان معروف شیراز بنام مرحوم حسین ایگار در سال 1328شمسی تجدید بنا گردید.
این بنا در تاریخ 19/9/1375باشماره 1800در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است . دروازه قرآن در شمال شرقی شهر شیراز در تنگ الله اکبر میان کوه چهل مقام و کوه باباکوهی قرار دارد و در واقع در خروجی شیراز بسمت شهر مرودشت واقع شده‌است. این بنای تاریخی در کنار فلکه طاووسیه شیراز قرار دارد. دروازه قرآن در فاصله کمتر از ده متری مقبره خواجوی کرمانی و همچنین فاصله کمتر از پانصد متری باغ جهان نما و همچنین فاصله کمتر از هزار متری مقبره شاعر نامدار پارسی زبان حافظ شیرازی و باغ جهان نما قرار دارد.
از دیر زمان، مسافرانی که راه دراز اصفهان به شیراز را در چندین شبانه روز به وسیله ی چهارپایان، با گذر از بیابان های ایزد خواست، دشت ها و کوه های آباده تا صحرای گسترده ی سعادت شهر، خرم بید، سوریان و سپس مرودشت، زرقان، و مسیر پر پیچ و خم باجگاه به امید رسیدن به شیراز می پیموده اند، هنگامی که آخرین پیچ کوه را پشت سر گذاشته، به ناگاه از بلندای جاده، چشمشان به شهر زیبای شیراز و باغ های سرسبز و گنبد های هزار رنگ آن می افتاده، شگفت زده شده و لب به ستایش گشوده و ناخود آگاه الله اکبر میگفته اند.
پیش از اسلام، راه ارتباطی جلگه ی شیراز به شمال فارس، از تنگه ی سعدی می گذشته است. ( تنگه ی سعدی در کنار کوه قلعه ی بندر است و هم اکنون آرامگاه و شهرک سعدی در آن قرار دارد)
پس از ورود اسلام به ایران٬ بنا بر دلایلی، تنگه ی سعدی کم کم از رونق افتاد و تنگه ی الله اکبر، شاهراه پیوند شیراز به شمال فارس شد.
۱_دوره ی دیلمیان به ویژه در زمان «امیر عضدالدوله دیلمی»
۲_در روزگار صفویه به سال ۱۴۱۰ه.ق به همت «امام قلی خان»٬ فرمانروای وقت فارس
۳_در زمان «رضا شاه پهلوی» به سال ۱۳۱۰ خورشیدی
۴_ در سال ۱۳۶۵ خورشیدی توسط شهرداری شیراز که دره ی عمیق تنگه را پر کردند و بر سطح آن بلوار ساختند.
۵_ از سال ۱۳۷۰ تاکنون که ساخت و ساز اطراف دروازه تکمیل شده و از نظر زیبا سازی، نورپردازی و فضای سبز اقدامات اساسی انجام گرفته است.
در تنگ الله اکبر، چندین مکان دیدنی وجود دارد که عبارتند از:« دروازه ی قرآن، آرامگاه خواجوی کرمانی، مشرقین، گهواره ی دید و…»
