تعریف استتار : عبارتست از همرنگ و هم شکل کردن خود ، وسایل و تجهیزات اطراف با محیط ،بطوریکه باعث جلب توجه دشمن نشود.
منظور از استتار: مجموعه اقداماتی است که باعث جلوگیری از کشف محل ما برای دشمن می شود.
وسایل استتار : 1- طبیعی 2- مصنوعی
الف ) عوامل تشخیص استتار
1 – وضعیت نسبی : اشیاء غالباً نسبت به محیط اطرافشان شناخته می شوند. برای مثال : یک شیئ طویل روی ریل راه آمن معرف وجود قطار است .
2 – شکل Form : اشیاء و مصنوعات ساخت دست بشر دارای اشکال و زوایای منظم و طرح و انحنای خاصی می باشد.در حالیکه پدیده های طبیعی از یک الگو و شکل خاصی تبعیت ننموده و دارای اشکال نا منظم و بی قاعده می باشند.
3 – سایه Shadow : از دید هوایی سایه ها بسیار مشخص و قابل توجه هستند، در عکسهای هوایی عملاً سایه اجسام بهتر از خود شیئ آشکار میگردند.
4 – بافت Texture :یک سطح غیر صاف مانند علفزار ،نور قابل ملاحظه ای را منعکس نمی کند و سایه آن روی خودش می افتد و در نتیجه ،چه در عکس و چه هنگام دیدن ،سیاه به چشم می خورد.اما یک سطح صاف مانند یک فرودگاه و یا پشت بام ،نور زیادی را در عکس به چشم برمیگرداند و حتی جاهای رنگی آن نسبت به زمینهای مجاور نور بیشتری خواهند داد و یا به اصطلاح براق دیده می شوند.
5 – رنگ Color : رنگهای متفاوت در یک فاصله نزدیک موجب تشخیص اشیاء می گردد و همچنین دارای سایه های مختلف بوده و در میزان جلب توجه ، هر کدام اثری مربوط به خود دارند.
6 – حرکت Movment : منطقه مورد رؤیت پائین توسط دیده بان هوایی ، به اندازه ای وسیع و بزرگ است که اشیاء کوچک در آن گم می شوند و توجه بیننده را به خود جلب نمی کنند.ولی چنانچه شیئ حرکت کند فوراً چشمها را متوجه خود می سازد.همین اصول مشابه در خصوص دیده بان زمینی نیز صادق می باشد.
7 – درخشش Shine : یکی از روشهای خاص آشکار سازی جهت دیده بانی ، درخشش است.درخشش ،یک برق زدن و انعکاس نور از یک سطح صاف می باشد.
ب ) اصول استتار
1 – انتخاب محل : مواضع باید به گونه ای انتخاب شوند که در آنها افراد ، وسایل و فعالیتها تا حد امکان از دید دشمن دور بمانند.
2 – انضباط استتار : انضباط استتار اجتناب از کارهایی است که ظاهر طبیعی یک منطقه را تغییر داده یا موقعیت عده ها و تجهیزات را بدون اینکه حتی دیده شوند برای دشمن آشکار می سازد
3 - ساختمان استتار : هنگامیکه زمین و شکل طبیعی آن طوری است که در آن اختفا ممکن نیست ، استتار مصنوعی ایجاد می شود.برای اینکار از مواد و وسایل طبیعی و مصنوعی میتوان استفاده نمود و افراد و فعالیتها را باید با محیط اطرافشان همرنگ کرد .در ایجاد استتار ،وسایل طبیعی بر وسایل مصنوعی برتری دارند زیرا آنها طبیعی بودن را در همرنگی بهتر بوجود می آورند.
در انتخاب محل باید 3 عامل را در نظر گرفت:
الف) ماموریت
ب)پراکندگی
ج) شکل زمین
روش های استتار:
1- هم شکل کردن و هم رنگ کردن ( همگون سازی )
2- فریب دادن
تعریف اختفا : مخفی کردن خود و تجهیزات از دید دشمن را اختفا گوین و بر دو نوع است .
الف ) اختفای طبیعی : معمولاً اشیاء مجاور مانند بوته ها ، علفها ، کنده درختها بوجود آمده اند و نیازی به تغییر دادن در آنها برای استفاده ، نمی باشد.
ب ) اختفای مصنوعی : اختفای مصنوعی را باید از اجسامی مانند تور ، علف ، برگ ،پارچه و غیره فراهم نمود .بدیهی است در هر نوع اختفا باید اثرات تغییر فصل را در نظر داشت.
تذکر : باید دانست که اختفا فقط افراد و وسایل را در برابر دید دشمن حفظ می کند.
تعریف پوشش : حائلی که سرباز را در برابر آتش دشمن حفظ می کند که بر دو نوع است.
الف ) پوشش طبیعی : گودالها ، جویها ، ضد شیبها
ب ) پوشش مصنوعی : چاله ها ، سنگر ها ، دیوارها که افراد و وسایل را در برابر آتش تیر کشنده دشمن و تا اندازه ای آتشهای با تیر منحنی و اثرات هسته ای محافظت می کنند.
