تعرفه گمرکی یا تعرفه کالا چیست ؟
معنی و مفهوم تعرفه
تعرفه عبارت است از مالیات و عوارضی که دولت ها به دلایل حمایتی ، مالی یا ترکیبی آنها از کالا های وارداتی و یا صادراتی اخذ میکنند. اصطلاحا این دریافتی به حقوق گمرکی Customs Duties موسوم است. تعرفه گمرکی ممکن است براساس ارزش کالا دریافت شود که در این صورت، آن را تعرفه ارزشی مینامند و به روشهای مختلف محاسبه و دریافت میشود. در ادامه به معرفی انواع تعرفه ها پرداخته ایم. اما مفهوم تعرفه در ایران در میان بازرگانان بعضا متفاوت است و در ادبیات تجاری بعضا تعرفه به دو معنای زیر است که سعی کرده این موارد را نیز توضیح دهیم.
الف- تعریف اول: تعرفه به معنی جایگاه کالا در طبقه بندی HS ( نمانکلاتور سیستم هماهنگ شده(HS- harmonized system) ) است که در گمرک در هنگام اظهار کالا و یا در هنگام دریافت مجوز از سایر مراجع قانونی مانند ثبت سفارش اعلام می شود. بر اساس این تعرفه گمرکی، بازرگانان و ترخیص کاران درصد یا روش محاسبه میزان حقوق و عوارض گمرکی و مجوز های مورد نیاز برای ورود کالا ، مجوز های مورد نیاز برای ترخیص کالا و گروه کالایی برای دریافت ارز (این مجوز به علت بحران ها ارزی دریافت می شود (سال ۹۸) یا مجاز بودن واردات و صادرات ، را تعیین می نمایند.
طبق قانون امور گمرکی ، ماده ۱ بند ژـ سامانه ( سیستم ) هماهنگ شده به معنای: توصیف و کدگذاری کالا براساس کنوانسیون بین المللی سامانه هماهنگ شده توصیف و نشانه گذاری ( کدگذاری ) کالا مورخ ۱۴ ژوئن ۱۹۸۳ میلادی که به تصویب شورای همکاری گمرکی رسیده و جمهوری اسلامی ایران براساس ماده واحده قانون الحاق دولت جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون یاد شده مصوب ۱۳۷۳/۰۶/۲۰ هجری شمسی، به آن پیوسته است.
تعرفه ی اتوی برقی 85164000 است که در اینجا با ذکر شماره ۸ رقمی که مربوط به آن کالا می باشد ،پاسخ داده می شود.
در اینجا ذکر یک نکته حائز اهمیت می باشد. ارقام تعرفه گمرکی از سمت چپ به راست دو رقم دو رقم باید خوانده شود .
به عنوان مثال تعرفه گمرکی اتوی برقی به شرح زیر خوانده می شود: هشتاد و پنج، شانزده، چهل، دوتا صفر
ب- تعریف دوم: تعرفه به معنای میزان حقوق و عوارض کالا در هنگام اظهار و ترخیص کالا در گمرک است. در این تعریف بازرگانان به دنبال ماخذ محاسبه حقوق و عوارض گمرکی هستند.
مثال
تعرفه ی اتوی برقی چند درصد می باشد که منظور ماخذ حقوق ورودی آن کالا می باشد که در کتاب مقررات صادرات و واردات آورده شده است که در پاسخ می گویند ۲۶ درصد . در این حالت اگر ماخذ ارزش بر اساس ارزش کالا باشد، میزان تعرفه گمرکی واردات مساوی است با ارزش کالا ضربدر ۲۶ درصد. در نتیجه بازرگان می بایست این عدد را برای واردات کالا به کشور در هنگام ترخیص کالا به گمرک پرداخت نمایند.
در این تعریف تعرفه های گمرکی وجوهی است که در گمرک از کالا های وارداتی و صادراتی دریافت میشود و به چند دسته تقسیم میشود. یکی حقوق و عوارض است که نوعی مالیات غیرمستقیم است و دیگری هزینه هاست که در مقابل انجام خدمت وصول میشود.
مثل هزینه تخلیه و بارگیری، آزمایش، استاندارد و انبارداری. حقوق و عوارض توسط گمرک وصول میشود ولی هزینهها توسط سازمانهای ارائهکننده خدمت مثل سازمان بنادر در بنادر ، انبار های عمومی در گمرکات داخلی و سازمان ملی استاندارد وصول میگردد.
۱ ـ حقوق گمرکی (که برای همه کالا ها ۴ درصد است و توسط مجلس وضع شده است).
۲ ـ سود بازرگانی که توسط دولت تعیین میشود.
حقوق گمرکی معادل چهار درصد (۴%) ارزش گمرکی کالا به اضافه سود بازرگانی که توسط هیأت وزیران تعیین می گردد به علاوه وجوهی که به موجب قانون ، گمرک مسئول وصول آن است و به واردات قطعی کالا تعلق می گیرد ولی شامل هزینه های انجام خدمات نمی شود.
برای آشنایی بیشتر با چگونگی تعیین ارزی کالای وارداتی بخش دوم ـ تعیین ارزش و قواعد مبدأ ( آیین نامه اجرایی قانون امور گمرکی ) ، فصل اول ـ ارزش کالا، مبحث اول ـ ارزش کالای ورودی ( وارداتی ) آیین نامه اجرای قانون امور گمرکی را مطالعه نمایید.
برای مشاهده تعرفه گمرکی سال 99 به بخش آموزش صادرات سایت آیکسپورت مراجعه نمایید.