ثابت (Constant) چیزی است که مقدار آن تغییر نمیکند. یک ثابت در زبان برنامه نویسی Go می تواند از نوع رشته، عددی، بولی و کاراکتر باشد.
یک ثابت را می توان با استفاده از کلمه کلیدی const اعلام کرد. نکته مهمی که باید به آن توجه داشت این است که مقدار باید در حین اعلام یک ثابت تخصیص داده شود. بر خلاف متغیرهایی است که می توان بعداً مقدار را به آن اختصاص داد.
اعلام یک ثابت همراه با تعیین نوع:
با یک کلمه کلیدی const شروع می شود، سپس نام و سپس نوع. مقدار نیز باید تخصیص داده شود:
const c string = "circle"
اعلام یک ثابت بدون تعیین نوع:
یک ثابت تعریف شده بدون اینکه نوع آن مشخص شود، یک ثابت بدون نوع (untyped) است. در ادامه بیشتر با ثابت دارای نوع و بدون نوع آشنا خواهیم شد. در حال حاضر، مهم است بدانید که ثابت بدون نوع اعلام شده دارای یک نوع پنهان پیش فرض است. زمانی که به هر طریقی به متغیری اختصاص داده شود، با توجه به مقدار آن یک نوع داده به آن اختصاص می یابد (مقدار دهی اولیه مستقیم، ارسال به یک تابع و غیره).
const c = "circle"
اعلان چند ثابت با هم:
const ( c = "circle" s = "square" )
نکات مهم
یک ثابت پس از اعلان، مجددا قابل تخصیص نیست. به عنوان مثال کد زیر یک خطای کامپایل ایجاد می کند
package main func main() { const a int = 8 a = 9 }
خطا:
main.go:5:4: cannot assign to a
مقدار ثابت باید در زمان کامپایل حتما مشخص باشد. بنابراین نمی توان به یک ثابت، یک مقدار حاصل از فراخوانی تابع (که در زمان اجرا ارزیابی می شود) را اختصاص داد. همانطور که در برنامه زیر a یک ثابت است و مقدار آن باید در زمان کامپایل در دسترس باشد، اما تابع getValue فقط در زمان اجرا فراخوانی میشود، بنابراین در حین کامپایل خطا ایجاد میکند.
package main const name = "test" func main() { const a = getValue() } func getValue() int { return 1 }
خطا:
const initializer getValue() is not a constant
یک ثابت اعلام شده در یک محدوده (scope) داخلی که نامی مشابه با ثابت اعلام شده در محدوده بیرونی دارد، ثابت در محدوده بیرونی را تحت الشعاع قرار می دهد.
package main import "fmt" const a = 123 func main() { const a = 456 fmt.Println(a) }
خروجی:
456
در Go با ثابت ها به روشی متفاوت از هر زبان دیگری رفتار می شود. GO یک سیستم نوع بسیار قوی دارد که اجازه تبدیل ضمنی بین هیچ یک از انواع را نمی دهد. حتی با انواع عددی یکسان، هیچ عملیاتی بدون تبدیل صریح مجاز نیست. به عنوان مثال شما نمی توانید مقدار int32 و int64 را جمع (+) کنید. برای جمع کردن آنها، باید int32 به طور صریح به int64 تبدیل شود یا برعکس. به هر حال ثابت های بدون نوع دارای انعطاف پذیری موقت هستند که در این مقاله خواهیم دید.
یک ثابت که نوع آن در اعلان مشخص شده است یک ثابت دارای نوع است. به عنوان مثال در زیر ما یک ثابت از نوع int32 را اعلام می کنیم
const num int32 = 8
ثابت num را فقط می توان به متغیری از نوع int32 نسبت داد. اگر آن را به متغیری از هر نوع دیگری اختصاص دهید، یک خطا ایجاد می کند. برای تصویر برنامه زیر را ببینید.
package main func main() { const a int32 = 8 var i1 int32 var i2 int64 i1 = a i2 = a }
خروجی:
cannot use a (type int32) as type int64 in assignment
ثابت بدون نوع ثابتی است که نوع آن مشخص نشده باشد. یک ثابت بدون نوع در GO می تواند با نام یا بدون نام باشد. در هر دو حالت هیچ نوع مرتبطی با آن وجود ندارد.
نمونه هایی از ثابت بی نام و بدون نوع
123 //Default hidden type is int "circle" //Default hidden type is string 5.6. //Default hidden type is float64 true //Default hidden type is bool 'a' //Default hidden type is rune 3+5i //Default hidden type is complex128
نمونه هایی از ثابت دارای نام ولی بدون نوع
const a = 123 //Default hidden type is int const b = "circle" //Default hidden type is string const c = 5.6 //Default hidden type is float64 const d = true //Default hidden type is bool const e = 'a' //Default hidden type is rune const f = 3+5i //Default hidden type is complex128
ثابت بدون نوع، یک نوع پنهان پیش فرض دارد. به عنوان مثال جدول زیر انواع پیش فرض پنهان برای اعداد، رشته ها، کاراکترها و بولی را نشان می دهد.
وقتی هر ثابت بدون نوع را با استفاده از fmt.Printf چاپ می کنید، نوع پنهان پیش فرض را چاپ می کند. برنامه و خروجی زیر را برای ثابت بی نام و بدون نام مشاهده کنید.
package main import "fmt" func main() { //Unanamed untyped constant fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", 123, 123) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", "circle", "circle") fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", 5.6, 5.6) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", true, true) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", 'a', 'a') fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", 3+5i, 3+5i) //Named untyped constant const a = 123 //Default hidden type is int const b = "circle" //Default hidden type is string const c = 5.6 //Default hidden type is float64 const d = true //Default hidden type is bool const e = 'a' //Default hidden type is rune const f = 3 + 5i //Default hidden type is complex128 fmt.Println("") fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", a, a) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", b, b) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", c, c) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", d, d) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", e, e) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", f, f) }
خروجی:
Type: int Value: 123 Type: string Value: circle Type: float64 Value: 5.6 Type: bool Value: true Type: int32 Value: 97 Type: complex128 Value: (3+5i) Type: int Value: 123 Type: string Value: circle Type: float64 Value: 5.6 Type: bool Value: true Type: int32 Value: 97 Type: complex128 Value: (3+5i)
برنامه فوق int32 را به جای Rune چاپ می کند زیرا Rune نام مستعار int32 است
نوع پیشفرض یک نوع ثابت با نام یا بدون نام، به نوع متغیری تبدیل میشود که به آن اختصاص داده میشود. به عنوان مثال در متغیر کد زیر a نوع خود را از نوع پیش فرض ثابت بی نام 123 دریافت می کند که int است.
var a = 123
بیایید برنامه ای را ببینیم که همه ثابت های نوع بی نام نشان می دهد:
package main import "fmt" func main() { //Untyped var u = 123 //Default hidden type is int var v = "circle" //Default hidden type is string var w = 5.6 //Default hidden type is float64 var x = true //Default hidden type is bool var y = 'a' //Default hidden type is rune var z = 3 + 5i //Default hidden type is complex128 fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", u, u) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", v, v) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", w, w) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", x, x) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", y, y) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", z, z) }
خروجی:
Type: int Value: 123 Type: string Value: circle Type: float64 Value: 5.6 Type: bool Value: true Type: int32 Value: 97 Type: complex128 Value: (3+5i)
حال سوالی که به ذهن خطور می کند این است که ثابت بدون نوع چه کاربردی دارد. استفاده از ثابت بدون نوع این است که نوع ثابت بسته به نوع متغیری که به آن اختصاص داده می شود، تعیین می شود. گیج کننده به نظر می رسد؟ با یک مثال ببینیم :
مقدار ثابت عدد پی (Pi) در پکیج math به صورت زیر اعلام شده است.
const Pi = 3.14159265358979323846264338327950288419716939937510582097494459
توجه داشته باشید که نوع آن مشخص نشده است و فقط یک نوع پیش فرض پنهان دارد (که در اینجا float64 است). بیایید یک کد ببینیم
package main import ( "fmt" "math" ) func main() { var f1 float32 var f2 float64 f1 = math.Pi f2 = math.Pi fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", math.Pi, math.Pi) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", f1, f1) fmt.Printf("Type: %T Value: %v\n", f2, f2) }
خروجی:
Type: float64 Value: 3.141592653589793 Type: float32 Value: 3.1415927 Type: float64 Value: 3.141592653589793
به برنامه بالا توجه کنید.
با توجه به ماهیت نامشخص ثابت math.Pi می توان آن را به متغیری از نوع float32 و همچنین float64 نسبت داد. در غیر این صورت انجام این کار در GO ممکن نیست.
وقتی نوع math.Pi را چاپ می کنیم، نوع پیش فرض را که float64 است چاپ می کند
بسته به مورد استفاده، یک ثابت بدون نوع را می توان به یک نوع با دقت کم (float32) یا یک نوع با دقت بالا (float64) اختصاص داد.
قراردادهای نامگذاری برای یک ثابت مانند قراردادهای نامگذاری برای متغیرها است.
یک نام ثابت فقط می تواند با یک حرف یا زیرخط شروع شود. بعد از آن می توان هر تعداد حروف، اعداد یا زیرخط را دنبال کرد
مانند هر متغیر دیگری، یک ثابت در یک بسته اگر در بالای یک فایل خارج از محدوده هر تابعی اعلان شود، سراسری خواهد بود. به عنوان مثال، در نام برنامه زیر یک ثابت سراسری در سراسر بسته اصلی در هر تابع موجود است. توجه داشته باشید که نام یک ثابت برای اینکه خارج از بسته اصلی در دسترس باشد باید با حرف بزرگ شروع شود.
کد زیر یک ثابت محلی را در یک بسته نشان می دهد.
package main import "fmt" const name = "test" func main() { const a = 8 fmt.Println(a) testGlobal() } func testGlobal() { fmt.Println(name) //The below line will give compiler error as a is a local constant //fmt.Println(a) }
انواع ثابت ها
ثابت می تواند چهار نوع باشد:
در go ثابت رشته به دو صورت نمایش داده می شود
برنامه زیر نمونه ای است از یک:
package main import "fmt" func main() { type myString string //Typed String constant const aa string = "abc" var uu = aa fmt.Println("Untyped named string constant") fmt.Printf("uu: Type: %T Value: %v\n\nn", uu, uu) //Below line will raise a compilation error //var v myString = aa //Untyped named string constant const bb = "abc" var ww myString = bb var xx = bb fmt.Println("Untyped named string constant") fmt.Printf("ww: Type: %T Value: %v\n", ww, ww) fmt.Printf("xx: Type: %T Value: %v\n\n", xx, xx) //Untyped unnamed string constant var yy myString = "abc" var zz = "abc" fmt.Println("Untyped unnamed string constant") fmt.Printf("yy: Type: %T Value: %v\n", yy, yy) fmt.Printf("zz: Type: %T Value: %v\n", zz, zz) }
خروجی:
Untyped named string constant uu: Type: string Value: abc nUntyped named string constant ww: Type: main.myString Value: abc xx: Type: string Value: abc Untyped unnamed string constant yy: Type: main.myString Value: abc zz: Type: string Value: abc
در برنامه فوق یک نوع جدید به نام myString در کد ایجاد کردیم.
type myString string
برنامه بالا مثالی است از :
ثابت رشته دارای نوع
const aa string = "abc"
توجه کنید که خط زیر باعث خطای کامپایل می شود. به این دلیل که ثابت aa از نوع string
است. لذا نمی توان آن را به متغیری از نوع myString نسبت داد.
var v myString = aa
اما ثابت رشته دارای نوع را می توان به متغیری که با کلمه کلیدی var ایجاد شده است مانند زیر نسبت داد
var uu = aa
ثابت رشته با نام بدون نوع
const bb = "abc"
ثابت رشته ای با نام بدون نوع را می توان به متغیری از نوع myString و همچنین متغیر ایجاد شده با کلمه کلیدی var نسبت داد، زیرا بدون نوع است، بنابراین نوع ثابت بسته به نوع متغیری که به آن اختصاص داده می شود، تعیین می شود.
var ww myString = bb
var xx = bb
ثابت رشته بدون نام بدون نوع
به شکل زیر تعریف شده است:
abc
ثابت رشته بدون نام بدون نوع را می توان به متغیری از نوع myString و همچنین متغیر ایجاد شده با کلمه کلیدی var نسبت داد، زیرا بدون نوع است، بنابراین نوع ثابت بسته به نوع متغیری که به آن اختصاص داده می شود، تعیین می شود.
var yy myString = "abc"
var zz = "abc"
ثابت های عددی بیشتر به سه نوع تقسیم می شوند
یک ثابت عدد صحیح بدون نوع (هم با نام و هم بدون نام) را می توان به انواع int، انواع float و complex نسبت داد. این به این دلیل است که مقدار int می تواند int یا float یا complex باشد. برای مثال مقدار int 123 می تواند باشد
بر اساس منطق مشابه، یک ثابت float بدون نوع را می توان به همه انواع float و complex اختصاص داد، اما نه به نوع int، زیرا برای مثال یک عدد float با مقدار 5.3 نمی تواند یک عدد صحیح باشد.
بر اساس منطق مشابه، یک ثابت complex بدون نوع را می توان به انواع complex اختصاص داد، اما نه int و یا float، زیرا برای مثال یک شناور 5i+3 نمی تواند یک عدد صحیح یا یک شناور باشد.
برنامه زیر را ببینید که نکته فوق را نشان می دهد. این برنامه مثالی است برای :
package main import "fmt" func main() { //Typed int constant const aa int = 123 var uu = aa fmt.Println("Typed named integer constant") fmt.Printf("uu: Type: %T Value: %v\n\n", uu, uu) //Below line will raise a compilation error //var v int32 = aa //Untyped named int constant const bb = 123 var ww = bb var xx int32 = bb var yy float64 = bb var zz complex128 = bb fmt.Println("Untyped named integer constant") fmt.Printf("ww: Type: %T Value: %v\n", ww, ww) fmt.Printf("xx: Type: %T Value: %v\n", xx, xx) fmt.Printf("yy: Type: %T Value: %v\n", yy, yy) fmt.Printf("zz: Type: %T Value: %v\n\n", zz, zz) //Untyped unnamed int constant var ll = 123 var mm int32 = 123 var nn float64 = 123 var oo complex128 = 123 fmt.Println("Untyped unnamed integer constant") fmt.Printf("ll: Type: %T Value: %v\n", ll, ll) fmt.Printf("mm: Type: %T Value: %v\n", mm, mm) fmt.Printf("nn: Type: %T Value: %v\n", nn, nn) fmt.Printf("oo: Type: %T Value: %v\n", oo, oo) }
خروجی :
Typed named integer constant uu: Type: int Value: 123 Untyped named integer constant ww: Type: int Value: 123 xx: Type: int32 Value: 123 yy: Type: float64 Value: 123 zz: Type: complex128 Value: (123+0i) Untyped unnamed integer constant ll: Type: int Value: 123 mm: Type: int32 Value: 123 nn: Type: float64 Value: 123 oo: Type: complex128 Value: (123+0i)
برنامه بالا نمونه ای از a را نشان می دهد که a -
ثابت عدد صحیح دارای نوع
const aa int = 123
ثابت عدد صحیح دارای نوع را می توان به متغیر ایجاد شده با کلمه کلیدی var مانند زیر نسبت داد
var uu = aa
هنگامی که به نوع int دیگری اختصاص داده شود، خطای کامپایل را ایجاد میکند. بنابراین در زیر خطای کامپایل را خواهیم داشت زیرا متغیر aa از نوع int است
var v int32 = aa
ثابت عدد صحیح با نام بدون نوع
const bb = 123
ثابت عدد صحیح با نام بدون نوع را می توان به هر نوع int، هر نوع شناور و هر نوع عدد مختلط و همچنین به هر متغیری که با کلمه کلیدی var ایجاد شده است نسبت داد. بنابراین زیر کار می کند
var ww = bb
var xx int32 = bb
var yy float64 = bb
var zz complex128 = bb
ثابت عدد صحیح بدون نام بدون نوع
123
ثابت عدد صحیح با نام بدون نوع را می توان به هر نوع int، هر نوع float و هر نوع عدد complex و همچنین به هر متغیری که با کلمه کلیدی var ایجاد شده است نسبت داد. بنابراین زیر کار می کند
var ww = 123
var xx int32 = 123
var yy float64 = 123
var zz complex128 = 123
عبارات عددی
به دلیل ماهیت نامشخص ثابت های عددی ، انواع ثابت عددی مختلف را می توان با هم ترکیب کرد و یک عبارت را ایجاد کرد.
package main import "fmt" func main() { var p = 5.2 / 3 fmt.Printf("p: Type: %T Value: %v\n", p, p) }
خروجی:
p: Type: float64 Value: 1.7333333333333334
دو ثابت بولی بدون نوع true و false وجود دارد. در زیر برنامه ای است که ثابت بولی را نشان می دهد.
package main import "fmt" func main() { type myBool bool //Typed Boolean constant const aa bool = true var uu = aa fmt.Println("Typed named boolean constant") fmt.Printf("uu: Type: %T Value: %v\n\n", uu, uu) //Below line will raise a compilation error //var vv myBool = aa //Untyped named boolean constant const bb = true var ww myBool = bb var xx = bb fmt.Println("Untyped named boolean constant") fmt.Printf("ww: Type: %T Value: %v\n", ww, ww) fmt.Printf("xx: Type: %T Value: %v\n\n", xx, xx) //Untyped unnamed boolean constant var yy myBool = true var zz = true fmt.Println("Untyped unnamed boolean constant") fmt.Printf("yy: Type: %T Value: %v\n", yy, yy) fmt.Printf("zz: Type: %T Value: %v\n", zz, zz) }
خروجی:
Typed named boolean constant uu: Type: bool Value: true Untyped named boolean constant ww: Type: main.myBool Value: true xx: Type: bool Value: true Untyped unnamed boolean constant yy: Type: main.myBool Value: true zz: Type: bool Value: true
در برنامه فوق یک نوع جدید myBool ایجاد کردیم
type myBool bool
همچنین برنامه بالا مثالی است از:
ثابت بولی دارای نوع
const aa bool = true
توجه کنید که خط زیر باعث خطای کامپایل می شود. این به این دلیل است که متغیر aa از ثابت بولی دارای نوع است. بنابراین خط زیر باعث خطای کامپایل می شود زیرا نمی توان آن را به متغیری از نوع myBool اختصاص داد.
var v mybool = aa
اما ثابت رشته دارای نوع را می توان به متغیری که با کلمه کلیدی var ایجاد شده است مانند زیر نسبت داد
var uu = aa
ثابت بولی با نام بدون نوع
const bb = true
ثابت رشته ای با نام بدون نوع را می توان به متغیری از نوع myBool و همچنین متغیر ایجاد شده با کلمه کلیدی var اختصاص داد زیرا بدون نوع است بنابراین نوع ثابت بسته به نوع متغیری که به آن اختصاص داده می شود تعیین می شود.
var ww mybool = bb
var xx = bb
ثابت بولی بدون نام بدون نوع
true
ثابت رشته بدون نام بدون نام را می توان به متغیری از نوع myBool و همچنین متغیر ایجاد شده با کلمه کلیدی var اختصاص داد زیرا بدون نوع است بنابراین نوع ثابت بسته به نوع متغیری که به آن اختصاص داده می شود تعیین می شود.
var yy mybool = true var zz = true
در زیر برنامه ای است که ثابت کاراکتر را نشان می دهد.
package main import "fmt" func main() { type myChar int32 //Typed character constant const aa int32 = 'a' var uu = aa fmt.Println("Untyped unnamed character constant") fmt.Printf("uu: Type: %T Value: %v\n\n", uu, uu) //Below line will raise a compilation error //var vv myBool = aa //Untyped named character constant const bb = 'a' var ww myChar = bb var xx = bb fmt.Println("Untyped named character constant") fmt.Printf("ww: Type: %T Value: %v\n", ww, ww) fmt.Printf("xx: Type: %T Value: %v\n\n", xx, xx) //Untyped unnamed character constant var yy myChar = 'a' var zz = 'a' fmt.Println("Untyped unnamed character constant") fmt.Printf("yy: Type: %T Value: %v\n", yy, yy) fmt.Printf("zz: Type: %T Value: %v\n", zz, zz) }
خروجی:
Untyped unnamed character constant uu: Type: int32 Value: 97 Untyped named character constant ww: Type: main.myChar Value: 97 xx: Type: int32 Value: 97 Untyped unnamed character constant yy: Type: main.myChar Value: 97 zz: Type: int32 Value: 97
در برنامه فوق یک نوع جدید myChar ایجاد کردیم
type myChar int32
همچنین برنامه بالا مثالی است از:
const aa int32 = 'a'
توجه کنید که خط زیر باعث خطای کامپایل می شود. این به این دلیل است که متغیر aa از نوع int32 است. بنابراین خط زیر باعث خطای کامپایل می شود زیرا نمی توان آن را به متغیری از نوع myChar نسبت داد
var v myChar = aa
اما ثابت رشته دارای نوع را می توان به متغیری که با کلمه کلیدی var ایجاد شده است مانند زیر نسبت داد
var uu = aa
const bb = 'a'
ثابت رشته ای با نام بدون نوع را می توان به متغیری از نوع myChar و همچنین متغیر ایجاد شده با کلمه کلیدی var نسبت داد، زیرا بدون نوع است، بنابراین نوع ثابت بسته به نوع متغیری که به آن اختصاص داده می شود، تعیین می شود.
var ww myChar = bb
var xx = bb
ثابت کاراکتر بدون نام بدون نوع
'a'
ثابت رشته بدون نام را می توان به متغیری از نوع myChar و همچنین متغیر ایجاد شده با کلمه کلیدی var نسبت داد زیرا بدون نوع است بنابراین نوع ثابت بسته به نوع متغیری که به آن اختصاص داده می شود تعیین می شود.
var yy myChar = 'a'
var zz = 'a'
نتیجه
آنچه بیان شد همه چیز در مورد ثابت ها در زبان Go است. امیدواریم این مقاله را دوست داشته باشید. لطفا بازخورد یا بهبود یا اشتباهات را در نظرات به اشتراک بگذارید.
-----------------------------------
مطالب دیگر:
-----------------------------------
توجه: در بخشی از متن ترجمه شده به جهت خوانایی بیشتر، به نحوی که در مفهوم مطالب تغییری ایجاد نشود تغییراتی ایجاد شده است.
منبع: