درصورتی‌که پس‌انداز شما زیر ۳۰ میلیون ریال است، توصیه نمی‌شود که در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری کنید. بهترین محل برای سرمایه‌گذاری این وجوه بازار پول یعنی بانک‌هاست. علت آن است که امکان نیاز فوری شما به این وجوه بسیار بالا خواهد بود و بهتر است از چنین حداقلی برای پشتوانه زندگی خود استفاده کنید و این پس‌اندازها را به شکلی نگاه‌دارید که نقد شوندگی بالا دارند و بدون ریسک‌اند.
درصورتی‌که با مبالغ در اختیار می‌توانید کاری را شروع کنید که دوست دارید، یعنی خود مستقیماً آن را به یک دارایی سرمایه‌ای (به یک کار فیزیکی و عملی) تبدیل کنید، به‌جای این‌که سهام بخرید، بهتر است همان کار را بکنید. البته، باید مطمئن شوید که در آن کار موفق می‌شوید؛ بنابراین، به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود که وسیله کار خود را بفروشید و به خریدوفروش سهام بپردازید. مثلاً، توصیه نمی‌شود کامیون خود را که وسیله کار شماست و یا کارگاه خیاطی، آموزشگاه حرفه‌ای، مطب و یا شرکت خود را بفروشید و با آن در بازار سرمایه حضور یابید. اول باید کار خود را بتوانید انجام دهید و بعد در بازار سرمایه، پس‌اندازهای خود را سرمایه‌گذاری کنید.
مسکن ضرورتی تام دارد و برای هر شهروند ایرانی و خانواده او تهیه مسکن امری حیاتی است؛ بنابراین، اگر بین خرید مسکن و خرید سهام می‌خواهید تصمیم بگیرید، توصیه می‌کنیم نسبت به خرید مسکن اقدام کنید. هرگز مسکن خود را نفروشید تا وجوه آن را به خرید سهام اختصاص دهید.
اگر حرفه‌ای نیستید، تسهیلات نگیرید و از دیگران قرض نکنید تا سهام بخرید. به کسانی هم که مدعی‌اند وجوه شمارا به نرخ بالایی از شما دریافت می‌کنند تا در بازار سرمایه‌گذاری کنند، وجهی ندهید.
اگر تابه‌حال سهام نخریده‌اید، مطلع باشید که خرید سهام متضمن دریافت سود، دریافت سهام جایزه، شرکت در جلسات سالیانه‌ای که مجامع عمومی نام دارد و نیز شرکت در افزایش سرمایه است؛ بنابراین، باید با این موضوعات ساده که سود چیست، شرکت‌ها چه گونه افزایش سرمایه می‌دهند و چه گونه باید در مجامع عمومی حضور یابید، آشنا شوید. به‌علاوه، اگر سهام‌دارید، حتماً در مجامع عمومی شرکت‌ها حضور یابید تا مراحل کار را فرابگیرید.
اگر تاکنون سهامی نخریده‌اید، توصیه می‌شود برای مدت چند روز در محل یکی از تالارهای بورس یا تالارهای اختصاصی حضور یابید و در آن محل اطلاعات را دنبال کنید. هم‌چنین از طریق سایت‌های شرکت‌های معتبر کارگزاری و سرمایه‌گذاری و سایر کسانی که سایت‌های معتبر دارند، اطلاعات بگیرید و یا روزنامه‌های اقتصادی را بخوانید. مناسب است اگر بتوانید ۱۰ یا ۱۵ روز قبل از اقدام به خرید سهام، در تالارهای بورس و یا تالارهای اختصاصی کارگزاران حاضر شوید و با فرایند سرمایه‌گذاری آشنا شوید. اگر تابه‌حال سهامی نخریده‌اید، شایسته است دریکی از کلاس‌های کوتاه‌مدتی که راهنمای سرمایه‌گذاری است، شرکت کنید. در حال حاضر، کلاس‌های متعددی تشکیل می‌شود.
آنگاه‌که تصمیم به خرید سهام می‌گیرید، مطلع باشید که سهام دارای ریسک است؛ بنابراین، به سودآوری شرکت‌ها و مخصوصاً سودآوری مستمر آن‌ها (سود عملیاتی) توجه خاص کنید. اگر تابه‌حال سهام نخریده‌اید، حتماً از شرکت‌های بزرگ شروع کنید و بلافاصله وارد خرید سهام شرکت‌های کوچک و متوسط نشوید (به بندهای ۱۱ و ۱۲ رجوع کنید).
از شایعه و دنبال‌روی و تصمیم‌گیری بر اساس شایعه پرهیز کنید. فکر نکنید که در بازار سرمایه معجزه رخ می‌دهد. ممکن است کسانی در تالارهای بورس و یا درجاهای دیگر باشند که قصد دادن اطلاعات نادرست به شما دارند تا از آن طریق، خود بهره‌مند شوند. مثلاً، به شما می‌گویند سهمی را بخرید که وضعیت مناسبی ندارد و شما فردا آن سهم را می‌خرید، درحالی‌که ممکن است خود آنان فروشند آن سهم باشند. یا ممکن است به شما بگویند فلان سهم را بفروشید، درحالی‌که خودشان فردا خریدار آن سهم باشند؛ بنابراین، از کسانی که اعتماد دارید مشورت بگیرید و به‌هیچ‌وجه به دنبال شایعات نروید. به دنبال چیزی که درصدگیری نام‌گرفته است، نروید. اگر قیمت سهمی هرروز دارای نوسان است و تغییرات شدید می‌کند، چندان به دنبال آن نباشید. به دنبال سهامی باشید که قیمت آن‌ها ثبات نسبی دارد.
اگر مثلاً ۱۰ میلیون تومان دارید، حتماً ترکیبی از سهام را بخرید. اصطلاحاً به این‌ها سبد سهام می‌گوییم. مثلاً ۵ سهم بخرید، یعنی ۲ میلیون تومان به هر سهم اختصاص دهید. بدین ترتیب، ریسک شما کاهش پیدا می‌کند. در انتخاب این سهام، از صنایع مختلف سهم بخرید: مثلاً اگر سهم ۵ شرکت را از صنایع سیمان، خودرو، پتروشیمی، ساختمانی، مالی، مقاطع کاران بزرگ، گروه‌های دیگر خریداری کنید، این توزیع به شما کمک می‌کند تا ریسک خود را کاهش دهید.
مصلحت آن است که سهام را به شکل سبدی بخرید که فرد کارشناس و متخصص انتخاب کرده است. به‌زودی در بازار سرمایه ایران، سبدهایی طراحی‌شده و به فروش خواهد رسید. یک نوع از این سبدها، صندوق سرمایه‌گذاری مشاع نام دارد که در دست انتشار است. این‌ها را در آینده نزدیک خواهیم داشت. آنچه در حال حاضر در دسترس است، سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری است.
اگر بازار دچار هیجانات شدید شد، یعنی شاخص به‌شدت نوسان به‌طرف بالا یا پایین داشت، بهتر است هیچ کاری نکنید. همه افراد باتجربه در چنین دوره‌هایی نه می‌فروشند و نه می‌خرند، بلکه به بررسی بیشتر و گردآوری اطلاعات می‌پردازند. توجه بفرمایید که بعضی کاهش‌های شدید قیمت ممکن است به دلیل افزایش سرمایه باشد و واقعاً قیمت کاهش نیافته باشد.
عرضه‌های اولیه، سهامی است که برای اولین بار به بورس می‌آید . بعضی از این سهام دولتی است که سازمان خصوصی‌سازی عرضه می‌کند و بعضی از آن‌ها را بخش خصوصی ارائه می‌دهد. در طی چند سال گذشته، خرید سهام عرضه‌های اولیه با سود مناسب همراه بوده است، ازاین‌رو، خرید سهام در عرضه‌های اولیه (به‌ویژه عرضه‌های دولتی) قابل توصیه است. البته، عرضه‌های اولیه نامناسب هم وجود داشته است.
به‌زودی اوراق مشارکت شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس نیز منتشر می‌شود. ازآنجاکه ناشران این اوراق پرداخت اصل و سود علی‌الحساب را تضمین می‌کنند، ریسک این اوراق به‌مراتب کمتر از سهام است. به‌علاوه، در مقایسه با اوراق مشارکت دولتی و بانک مرکزی، سود قطعی مورد انتظار این اوراق بالاتر است؛ بنابراین، توصیه می‌شود که بخشی از منابع خود را به خرید اوراق مشارکت شرکت‌ها اختصاص دهید.
اگر شما خود را سرمایه‌گذاری حرفه‌ای می‌دانید و از وضع شرکت‌های مختلف بورس اطلاع کامل دارید، توصیه‌های ما به شما مربوط نمی‌شود. مخاطب این توصیه‌ها صرفاً سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای‌اند.
سهام را برای چند روز یا چند هفته نخرید. افق سرمایه‌گذاری بلندمدت داشته باشید و اگر سهمِ مطمئنی خریده‌اید، حداقل افق سرمایه‌گذاری ۶ ماهه داشته باشید. از نوسانات گاه‌به‌گاه قیمت سهامِ مطمئنی که خریده‌اید، نگران نباشید.بیشتر بخوانید:کرونا درروزهای اوج گسترش و برخی دانشگاهیان جامعه گریز!
سیاوش عزیزی هستم و فعال در حوزه استارتاپ. مشتاق کار گروهی و شروع دوباره های عجیب و غریب! به دنبال تجارب جدید، کارهای جدید، جاهای جدید و هر چیز متمایزکننده عالی! مشغول در شتابدهنده کارما
