علی شریعتی، جامعه شناس، روشنفکر و متفکر انقلابی برجسته ایرانی بود که نقش بسزایی در شکل گیری چشم انداز سیاسی-اجتماعی ایران در قرن بیستم داشت. او در سوم آبان 1332 در مزینان، روستایی کوچک در استان خراسان ایران به دنیا آمد. زندگی و آثار شریعتی گواهی بر تعهد تزلزل ناپذیر او به عدالت اجتماعی، درک عمیق او از آموزه های اسلامی و اندیشه های انقلابی اش است که وضعیت موجود را به چالش می کشد.
شریعتی در خانواده ای مذهبی بزرگ شد که بر اهمیت تعالیم اسلامی در شکل دادن به قطب نما اخلاقی افراد تاکید داشتند. تحصیلات اولیه را در زادگاهش گذراند و بعداً برای ادامه تحصیل به مشهد، یکی از شهرهای بزرگ ایران نقل مکان کرد. شریعتی عمیقاً تحت تأثیر پدرش که یک عالم دینی بود و روحیه انقلابی آن زمان که مبارزه ایران برای استقلال از سلطه بیگانگان به آن دامن می زد، بود. او به دلیل هوش تیز، عادات پرخاشگر خواندن و مهارت های تفکر انتقادی، که او را از سنین پایین از همسالانش متمایز می کرد، شهرت داشت. برای مشاهده سلبریتی های ایرانی متولد آذر با ما همراه باشید.
تحصیلات آکادمیک شریعتی او را به فرانسه کشاند و در آنجا در دانشگاه سوربن به تحصیل در رشته جامعه شناسی و تاریخ پرداخت و در سال 1964 دکترای خود را دریافت کرد. وی در مدت اقامت در فرانسه با جریانات فکری و ایدئولوژیک مختلف از جمله مارکسیسم، اگزیستانسیالیسم و ناسیونالیسم جهان سوم مواجه شد. ، که تأثیر زیادی بر تفکر او گذاشت. او همچنین تبعیض نژادی را که مهاجران غیرسفیدپوست در اروپا با آن مواجه می‌شدند، تجربه کرد، که تعهد او به عدالت و برابری اجتماعی را عمیق‌تر کرد.
شریعتی پس از بازگشت به ایران، کار خود را به عنوان استاد جامعه شناسی در دانشگاه مشهد آغاز کرد و در آنجا به سرعت به عنوان یک متفکر صریح و نامتعارف شهرت یافت. او از موقعیت خود برای به چالش کشیدن هنجارهای اجتماعی و سیاسی حاکم بر جامعه ایران، که به اعتقاد او ظالمانه و ناعادلانه بود، استفاده کرد. ویژگی‌های سخنرانی‌ها و نوشته‌های شریعتی ترکیب منحصربه‌فرد او از آموزه‌های اسلامی، تاریخ فارسی و نظریه‌های اجتماعی معاصر بود که در میان طیف وسیعی از مخاطبان، از عالمان دینی گرفته تا دانشجویان دانشگاه و ایرانیان عادی طنین‌انداز شد.
یکی از ایده های محوری شریعتی، مفهوم «تشیع سرخ» بود که می خواست آموزه های اسلام شیعی را به گونه ای بازتفسیر و احیا کند که توده ها را توانمند سازد و نخبگان حاکم را به چالش بکشد. او استدلال می‌کرد که پیام واقعی اسلام، پیامی از عدالت اجتماعی، برابری و رهایی است، و این پیام توسط طبقه حاکم به نفع خود تحریف شده و به اشتراک گذاشته شده است. تعبیر انقلابی شریعتی از اسلام، که او آن را کاتالیزوری برای تغییرات اجتماعی می‌دید، بسیاری از ایرانیان را که از نظم اجتماعی و سیاسی موجود سرخورده بودند، برانگیخت.
نوشته‌های شریعتی که شامل کتاب‌ها، مقاله‌ها و سخنرانی‌های متعددی بود، بسیار محبوب شد و تأثیر عمیقی بر جامعه ایران گذاشت. ایده های او الهام بخش نسلی از روشنفکران، فعالان و انقلابیون بود که در پی به چالش کشیدن حکومت استبدادی محمدرضا شاه پهلوی، آخرین پادشاه ایران بودند. آثار شریعتی به طور گسترده در محافل زیرزمینی پخش شد و او نماد مقاومت در برابر ظلم و بی عدالتی شد.
با این حال صراحت و اندیشه های انقلابی شریعتی از چشم مسئولان دور نماند. او به دلیل عقاید مخالف خود با آزار، سانسور و حتی زندان مواجه شد. شریعتی با وجود خطرات، بر پایبندی خود به اصول خود ثابت قدم ماند و به سخنان خود علیه بی عدالتی، فساد و نابرابری ادامه داد. او معتقد بود که نقش یک روشنفکر تنها تجزیه و تحلیل جامعه نیست، بلکه مشارکت فعالانه در تحول آن است.
نفوذ شریعتی در انقلاب 1357 ایران به اوج خود رسید که نتیجه آن سرنگونی رژیم شاه و استقرار جمهوری اسلامی در ایران بود. ایده های او در بسیج توده ها، به ویژه جوانان، که نقشی محوری در انقلاب داشتند، مؤثر بود.
