عقاید یک دلقک را احتمالا می‌توان مشهورترین و موفق‌ترین رمان هاینریش بل، نویسنده‌ی مشهور آلمانی دانست، کتابی که برای این نویسنده، جایزه‌ی نوبل ادبیات سال ۱۹۷۲ را نیز به ارمغان آورد. در ادامه مروری بر این رمان مشهور را به قلم مریم شعبانی، نویسنده‌ی وبلاگ طاقچه می‌خوانید.
این رمان طی فصل‌های متعدد، از زبان فردی به نام هانس شنیر روایت می‌شود: دلقکی که در آلمان پس از جنگ جهانی زندگی می‌کند، کاروبارش به مرحله‌ی شکست رسیده و آه در بساط ندارد و علاوه بر تمام این‌ها، معشوقه‌اش که تمام زندگی او بوده نیز او را ترک گفته و با مرد دیگری وارد رابطه شده که از قضا دلقک ماجرای ما نیز دل خوشی از عقاید مذهبی و سیاسی او ندارد. ابتدا تا انتهای این رمان در واقع متشکل از تعداد زیادی مونولوگ و اندکی دیالوگ است و ماجرا در زمان حال تنها طی چند ساعت رخ می‌دهد، اما با توجه به گریز زدن‌های شنیر به گذشته و شرح داده شدن خاطراتش به زبان خود او، با خواندن این کتاب یا شنیدن کتاب صوتی آن با لحظه به لحظه‌ی زندگی پر از مصیبت این دلقک همراه می‌شویم.
بل به عنوان یک آلمانی که خود در سال‌های جنگ جهانی اول متولد شده و دوران جنگ جهانی دوم و پس از آن را به چشم دیده و در آن زیسته است، به خوبی می‌توانست در بسیاری از آثار خود، در باب جنگ و تبعات پس از آن بنویسد. عقاید یک دلقک نیز اگرچه در وهله‌ی اول ممکن است از دید برخی از خوانندگان، داستانی حول زندگی عاطفی و روانی یک دلقک مفلوک و تنها به نظر برسد، اما بل با شخصیت‌پردازی عمیق و دقیق، جامعه‌ی پس از جنگ را به نوعی ملموس و قابل درک به تصویر کشیده است.
هانس شنیر علاوه بر روایت کردن ماجراهایی که در زمان حال بر او می‌گذرد، داستان‌هایی جسته‌وگریخته از دوران کودکی، اعضای خانواده و معشوقه‌اش ماری را نیز با مخاطب به اشتراک می‌گذارد. شنیر با توصیف شرایط ایام کودکی و نوع ارتباط خود با پدر و مادرش، به نوعی علل شکست‌ها و آسیب‌های روحی خود را روشن می‌کند، با شرح دادن وضعیت خانواده‌ی خود که نمادی از نظام سرمایه‌داری هستند، به استانداردهای جامعه‌ی سرمایه‌داری حمله می‌کند و با توصیف دلایلی که منجر به ترک شدنش توسط معشوقه‌اش شده، قوانین جوامع کاتولیک را زیر سوال می‌برد.
شخصیت‌های داستان عقاید یک دلقک در ابتدا ممکن است تنها شخصیت‌هایی در زندگی شنیر به نظر برسند، اما هر یک از آن‌ها را می‌توان نمادهایی دانست که بل برای مطرح کردن دیدگاه‌های خود و همچنین بیان عقاید مختلف دلقک داستان که از قضا شاید همین عقاید موجب طردشدگی او از جامعه شده باشد، در باب موضوعات متعدد از آن‌ها استفاده کرده است. انتخاب شخصیت اصلی این داستان به عنوان یک دلقک نیز بسیار هوشمندانه صورت گرفته است، از آن‌جا که دلقک‌ها عمدتا شخصیت‌هایی هستند که توقع می‌رود مخاطبان را با گریم و شکلک‌های خود به خنده بیاندازند؛ کسی از یک دلقک توقع افسردگی و درگیر مشکلات روحی و روانی بودن را ندارد، اما معمولا دلقک‌ها پشت همین گریم و شکلک‌ها، قادر به بیان حقایق تلخی هستند که ممکن است کسی با یک ظاهر عادی نتواند چنین تاثیری را بر مخاطب خود بگذارد.
بریده‌هایی از این کتاب را می‌خوانید:
برای تهیه‌ی نسخه‌ی الکترونیکی، صوتی یا چاپی این رمان می‌توانید به سایت خرید کتاب طاقچه مراجعه کنید.
