سه مفهوم و عبارت مشابه Digitization، Digitialization و Digital Transformation به صورت سهوی به اشتباه به جای هم استفاده میشوند و با بیان تعریف دقیق هر کدام میتوانیم به عمق و اهمیت «تحول دیجیتال» بعنوان راس هرم خلق ارزش پی ببریم.
دیجیت سازی یا Digitization صرفا به درست کردن نمونهی دیجیتال یک شیء فیزیکی یا مفهومی آنالوگ اشاره میکند، بعنوان مثال اسکن کردن کاغذ یک فرآیند Digitization است. این عمل به تنهایی هیچ ارزش کسبوکاری نداشته اما سنگ بنای خیلی از عادات کسبوکاری ما خصوصا در زمینه دادهها است.
دیجیتالی کردن یا Digitalization راجع به ایجاد، بهبود یا تغییر فرآیندهای کسبوکاری با استفاده از فناوریها و ابزارهای دیجیتال بهمراه دادههای دیجیت شده است. پس این امر بیشتر به فرآیندها و اتوماسیون آنها توجه داشته که تحول را در سطح نقشهای کاری یا عملیات کسبوکار بوجود میآورد.
اما تحول دیجیتال یا Digital Transformation فرای دو مفهوم قبلی به «خلق ارزشهای مولد — Value Creation» و «الگوهای کسبوکاری جدید — New Business Models» بر مبنای شرایط و داراییهای فعلی است. در این فرآیند فعالیتهای کسبوکاری، شایستگیها و الگوهای کسبوکار به شکل عمیقی تغییر یافته تا بتوان از فرصتهای خلق شده توسط فناوریهای دیجیتال بیشترین بهرهبرداری را انجام داد.
بعنوان مثال برخی از مارکتپلیسها -- Marketplaces یکی از سادهترین گونههای تحول دیجیتال هستند. مثلا تا قبل از اسنپ؛ مسافر وجود داشت، تاکسی خطی، بین راهی و آژانس تلفنی هم وجود داشت. ولی اسنپ با ایجاد مزیت و سهولت توانست از طریق ایجاد ارزش جدید برای همه ذینفعان الگوی کسبوکاری نوینی را خلق کند.
همینطور در مورد یک مثال خارجی یعنی Airbnb چندین دهه هاستلها و مسافرخانهها (Bed & Breakfast که کلمه bnb در اسم شرکت نیز از اینجا میآید) در حال سرویسدهی به مسافرها بودند. اما Airbnb نه تنها برای این الگو ارزشها و مزایای جدید درست کرد، بلکه یک بازار و الگوی تجاری جدیدی را برای آنانی که میخواهند در خانه خود مهمان بپذیرند یا در زمان خالی بودن ملکشان از آن درآمد کسب کنن، ایجاد کرد. گرچه قبل از آن این مدل در Couchsurfing هم وجود داشت ولی در این بازار میتوان به ایربیانبی یک «برهمزن -- بنافکن یا همان Disruptor تمام عیار» گفت!
ما هم در مارکتپلیس رزرو آنلاین تور و تجربه هوریز نیز چنین ماموریتی را در ایران و خصوصا در صنعت گردشگری تجربهمحور و سفرهای تجربهگرا دنبال میکنیم. بدین شکل که افراد محلی یا راهنمایان گردشگری تا کنون خدمات خود را از طرق مختلف به مسافران ارائه میکنند اما شاید ابزار بهتری برای تجاریسازی آن یا حتی آسانتر کردن کسبوکارشان نداشته باشند. همچنین استعداد این افراد و کسبوکارهای محلیشان خیلی بیشتر شکوفا خواهد شد اگر هوریز بتواند به آنان کمک کند که به اطراف خود بیشتر دقت کنند، تجربه تازه و محصولات گردشگری بدیعی را خلق کنند و با تشخیص رفتار مسافران و مشتری آن محصولات را بهتر تجاریسازی کنند.
شما چه تحول دیجیتالی را در اطراف خود میبینید یا به صورت روزمره از آن استفاده میکنید که تاثیر و تغییر بزرگی در زندگی و محیط پیرامون شما ایجاد کرده؟