آموزش سینتکس پایه پایتون

امروز با مقاله دیگری از سری مقاله های آموزش پایتون همراه شما هستیم، در این مقاله میخواهیم سینتکس پایه پایتون را مورد بررسی قرار دهیم..

ساختار نگارشی پایه پایتون (basic syntax)

زبان پایتون شباهت های زیادی به زبان های Perl، C و Java دارد. با این حال، تفاوت های اساسی هم بین این زبان ها وجود دارد.

اولین برنامه ی پایتون

برنامه نویسی خود را از روش های زیر انجام می دهیم.

برنامه نویسی با فراخوانی مفسر

آموزش پایتون : اگر مفسر را بدون ارسال یک فایل اسکریپت به آن به عنوان پارامتر، صدا بزنید با prompt (کادری حاوی دستورات) زیر مواجه خواهید شد:

$ python
Python 3.8.6 (#1, sep24 2020, 13:34:43)
Type &quothelp&quot, &quotcopyright&quot, &quotcredits&quot or &quotlicense&quot for more information.
>>>

دستور زیر را وارد کنید و کلید Enter را فشار دهید:

print &quotHello, Python!&quot

در صورت استفاده از نسخه ی جدید پایتون، می بایست همراه با دستور Print از () استفاده کنید، بدین صورت: print ("Hello, Python!");. در ویرایش این زبان، نتیجه ی زیر حاصل می شود:

&quotHello, Python!&quot                                                                                          

شناسه ها در پایتون

شناسه یا identifier یک اسم است که به منظور شناسایی متغیر، تابع، کلاس، ماژول یا دیگر اشیا به آن ها تخصیص داده می شود. شناسه با یک حرف از A تا Z (یا a تا z) یا زیرخط (_) آغاز شده و به دنبال آن یک یا چند صفر، حرف، زیرخط و عدد قرار می گیرد.
استفاده از علائم نگارشی همچون @، $ و % در شناسه مجاز نمی باشد. پایتون یک زبان حساس به کوچک و بزرگی حروف است. از این رو، دو واژه ی Manpower و manpower دو شناسه ی کاملا متفاوت از یکدیگر هستند.
قوانین نام گذاری توابع، متغیرها و اشیا در زیر فهرست شده:

1. اسم کلاس ها با حرف بزرگ آغاز می شود. دیگر شناسه ها با حرف کوچک شروع می شود.
2. آغاز کردن یک شناسه با زیرخط (_)، بیانگر این است که آن شناسه private می باشد.
3. آغاز کردن یک شناسه با دو زیرخط نشانگر strongly private بودن آن شناسه است.
4. اگر شناسه ای با دو زیرخط پشت سرهم پایان یابد، در آن صورت شناسه ی مورد نظر اسم خاص language defined می باشد.

کلمات رزرو شده

لیست زیر کلمات رزرو شده ی زبان پایتون را نمایش می دهد. این کلمات را نمی توان به عنوان اسم متغیر، ثابت (constant) یا هر چیز دیگر استفاده کرد. لازم به ذکر است که تمامی کلیدواژه های پایتون تماما با حروف کوچک نوشته می شوند.

خطوط فاصله و تورفتگی

آموزش پایتون از {} برای مشخص کردن قطعه کدهای تعریف کلاس، تابع یا جریان کنترل داده (flow control در ارتباطات داده‌ای، کنترل جریان یک فرایند مدیریت نرخ انتقال بین دو گره برای جلوگیری از ارسال از طرف فرستنده سریع به دریافت کننده کند است. کنترل جریان مکانیزمی را برای دریافت کننده جهت کنترل سرعت انتقال فراهم می‌کند.) استفاده نمی کند. قطعه کدها با استفاده از تورفتگی مشخص می شوند. از این رو در استفاده از آن بایستی بسیار دقیق بود.
مقدار فضای خالی در تورفتگی ها متغیر است، اما تمامی دستورات درون قطعه کد بایستی به یک اندازه توگذاشته شوند. مثال:

if True:
    print &quotTrue&quot
else:
  print &quotFalse&quot

اما قطعه کد زیر خطا می دهد:

if True:
    print &quotAnswer&quot
    print &quotTrue&quot
else:
    print &quotAnswer&quot
  print &quotFalse&quot

بنابراین، در زبان پایتون تمامی خطاهای متوالی که به یک اندازه توگذاشته شده اند، در کل یک قطعه کد را تشکیل می دهند. اگر با دقت به مثال زیر دقت کنید، می بینید که چندین قطعه کد در آن وجود دارد:

#!/usr/bin/python
import sys
try:
  # open file stream
  file = open(file_name, &quotw&quot)
except IOError:
  print &quotThere was an error writing to&quot, file_name
  sys.exit()
print &quotEnter '&quot, file_finish,
print &quot' When finished&quot
while file_text != file_finish:
  file_text = raw_input(&quotEnter text: &quot)
  if file_text == file_finish:
    # close the file
    file.close
    break
  file.write(file_text)
  file.write(&quot\n&quot)
file.close()
file_name = raw_input(&quotEnter filename: &quot)
if len(file_name) == 0:
  print &quotNext time please enter something&quot
  sys.exit()
try:
  file = open(file_name, &quotr&quot)
except IOError:
print &quotThere was an error reading file&quot
  sys.exit()
file_text = file.read()
file.close()
print file_text

دستورهای چندخطی

آموزش پایتون : دستورات پایتون معمولا به خط جدید ختم می شوند (یک خط تمام شده و خط دیگری شروع می شود). کاراکتر (\) در انتهای خط نشانگر ادامه ی دستور مورد نظر در خط دیگر است. مثال:

total = item_one + \
        item_two + \
        item_three

دستوراتی که داخل {}، [] یا () قرار می گیرند نیازی به کاراکتر (\) برای نشان دادن اینکه ادامه دستور در خط بعدی قرار گرفته، ندارد.

days = ['Monday', 'Tuesday', 'Wednesday',
        'Thursday', 'Friday']

علامت نقل قول یا کوتیشن در پایتون

می توان در پایتون از تک کوتیشن (')، دابل کوتیشن (") و سه کوتیشن با هم (''' یا " " ") استفاده کرد. مقداری که درون این علامت ها قرار می گیرد، یک رشته ی نوشتاری (string literal) را تشکیل می دهد. بایستی دقت داشت که یک رشته با یک نوع کوتیشن آغاز شده و با همان نوع نیز پایان می یابد.
از ''' یا " " " برای محصور کردن یک رشته که در چندین خط ادامه دارد استفاده می شود. تمامی نمونه های زیر مجاز و صحیح هستند:

word = 'word'
sentence = &quotThis is a sentence.&quot
paragraph = &quot&quot&quotThis is a paragraph. It is
made up of multiple lines and sentences.&quot&quot&quot

(توضیحات) Comment در پایتون

علامت # اگر داخل کوتیشن محصور نباشد، نشانگر شروع comment خواهد بود. تمام کاراکترهایی که پس از # قرار می گیرند تا پایان آن خط بخشی از توضیح محسوب می شوند و مفسر پایتون آن ها را نادیده گرفته و اجرا نمی کند.

#!/usr/bin/python
# First comment
print &quotHello, Python!&quot # second comment

خروجی کد بالا:

Hello, Python!

می توانید یک comment را درست بعد از یک دستور یا عبارت شروع کرد، بدین نحو:

name = &quotMadisetti&quot # This is again comment

می توانید چند خط را به صورت comment دربیاورید، بدین شکل:

# This is a comment.
# This is a comment, too.
# This is a comment, too.
# I said that already.

استفاده از خطوط تهی

خطی که چیزی به جز فضای خالی در آن بکار نرفته و احیانا دارای یک comment می باشد، درواقع یک خط تهی (blank space) محسوب می شود و مفسر پایتون آن را کاملا نادیده می گیرد.
در یک session که برنامه نویس مستقیما با مفسر تعامل دارد، می بایست بین این دستور و دستور بعدی یک خط خالی فاصله بیاندازید.

منتظر کاربر بودن

خط زیر یک پنجره ی prompt حاوی دستور “Press the enter key to exit” نمایش می دهد و منتظر کاربر می ماند تا اقدامات لازم را انجام دهد:

#!/usr/bin/python
raw_input(&quot\n\nPress the enter key to exit.&quot)

در اینجا، دستور "\n\n" دو خط جدید ایجاد کرده، سپس خود خط را نمایش می دهد.
پس از اینکه کاربر کلید Enter را فشار می دهد، برنامه پایان می یابد. با این روش می توان پنجره ی console را تا زمانی که کاربر کارش با برنامه تمام نشده، باز نگه داشت.

چندین دستور در یک خط

آموزش پایتون : با استفاده از نقطه ویرگول (;) می توان چندین دستور را در یک خط واحد جای داد، لازم به ذکر است هیچ یک از دستورات مزبور یک قطعه کد مجزا را تشکیل نمی دهد. در زیر یک تکه کدی را مشاهده می کنید که از نقطه ویرگول در آن استفاده شده است:

import sys; x = 'foo'; sys.stdout.write(x + '\n')

مجموعه دستورات در پایتون

یک گروه از دستورات منفرد، که در مجموع یک قطعه کد مجزا را تشکیل می دهند در زبان پایتون به اصطلاح suite اطلاق می گردند. دستورات مرکب نظیر if، while، def و class نیازمند یک خط سرآیند (header line) و یک suiteهستند.
خطوط سرآیند (header) با یک دستور (یک کلیدواژه) آغاز می شود و با یک دونقطه (:) به پایان می رسد، همچنین به دنبال آن یک یا چندین خط قرار می گیرد که suite (مجموعه دستور) را تشکیل می دهد. نمونه:

if expression :
   suite
elif expression :
   suite
else :

آرگومان های خط فرمان (command-line arguments)

بسیاری از دستورات را می توان اجرا کرد تا اطلاعات ابتدایی دررابطه با نحوه ی اجرای برنامه در اختیار شما قرار دهد. پایتون با فراهم نمودن دستور –h، این امکان را به شما می دهد:

$ python -h
usage: python [option] ... [-c cmd | -m mod | file | -] [arg] ...
Options and arguments (and corresponding environment variables):
-c cmd : program passed in as string (terminates option list)
-d     : debug output from parser (also PYTHONDEBUG=x)
-E     : ignore environment variables (such as PYTHONPATH)
-h     : print this help message and exit
 [ etc. ]

آموزش پایتون ادامه دارد