به عبارت ساده، کنتاکتور یک کلید قطع و وصل می باشد که وظیفه اصلی آن اتصال یا قطع مدارات الکتریکی از منبع تغذیه است.برای کلید زنی مداراتی مانند مدار کنترل یا قدرت از یک کلید الکترومغناطیسی کنترل شونده به نام کنتاکتور استفاده می کنند. در آمپرهای بالا به جای رله به کار میرود زیرا سرعت قطع و وصل آن کمتر است. انواع مختلفی از کنتاکتور وجود دارد که میتوانند بین یک تا چند هزار آمپر جریان را قطع و وصل کنند. بارهای الکتریکی وسایل مختلفی مانند گرمکن ها، بانک های خازنی، مدارات روشنایی، الکتروموتورها و غیره را می توان با کمک کنتاکتورها کنترل نمود.
سه بخش اصلی یک کنتاکتور شامل بویین، محفظه عایق و تیغه است. دو نوع تیغه در ساختار یک Contactor وجود دارد که شامل تیغه قدرت و فرمان است.
هدایت جریانات ناشی از تحریک بویین وظیفه تیغه قدرت است. از تیغه های فرمان نیز در مدارات فرمان استفاده می شود. این تیغه ها به صورت باز و بسته در مدار به کار می روند. در اثر تحریکات بویین تیغه های فرمان تغییر وضعیت میدهند.
در کنتاکتورهای چینت تیغه کمکی 1=NO,1=NC بصورت دایمی برروی آن قراردارد.
قطعه دوم بویین است که در واقع نوعی سیم پیچ است که نیروی لازم برای اتصالات فیزیکی را تامین میکند. محفظه عایق ، قطعه سوم در یک کنتاکتور است که وظیفه جداسازی بخش های مختلف را برعهده دارد. جنس آن از پلاستیک یا نایلون است. برای ایمنی کاربری که با Contactor کار می کند از محفظه عایق استفاده می شود.
از مزیتهای کنتاکتور نسبت به یک کلید ساده میتوان به عمر بیشتر، امنیت بالاتر، کنترل فرمان اتوماتیک از چند محل، رفع خطاهای ماشین در حالت خاموشی اشاره کرد. کنتاکتورها می توانند جریان های دائمی هفتگی و هشت ساعته یا شیفتی را تحمل کنند و عملکرد تیغه های آنها برای این منظور طراحی و برنامهریزی شده است.
برای نصب کنتاکتور تکفاز و سه فاز روش های متفاوتی داریم. قبل از کنتاکتور بهتر است یک فیوز نصب شود تا از آن در برابر اتصالات محافظت کند. نکته دوم نصب یک مدار فرمان برای کنتاکتور است که میتواند با یک شستی استپ استارت یا یک کلید فرمان آن را طراحی نمود. از خروجی فیوز یک سیم به ورودی کلید فرمان می دهیم و سپس خروجی آن را به ورودی A1 وصل می کنیم. بعد از این مراحل Contactor آماده بهره برداری می باشد. برای نصب کنتاکتور تکفاز فقط از یک ورودی و خروجی استفاده می شود ولی برای سه فاز از همه ورودی ها و خروجی های روی Contactor استفاده می شود. عملکرد سایر قطعات مشابه است.
از کنتاکتور های تک فاز جهت کنترل کولر گازی، سیستم روشنایی، پمپ های آبیاری، دستگاه های ماینر پمپهای کفکش کشاورزی و هوشمندسازی ساختمان های هوشمند استفاده می شود.
کنتاکتور های تک فاز به طور کلی دارای دو پل ۲۵ آمپری می باشند. وقتی جریانی کمتر از ۲۵ آمپر از آنها عبور داده میشود یکی از پل ها فاز و دیگری نول در نظر گرفته می شود. در صورتی که جریان بیشتر از 25 آمپر باشد از هر دو پل استفاده می شود. بیشتر کاربرد کنتاکتور تک فاز زمان هایی است که وجود کنتاکتور سه فاز زیبایی تابلو برق را از بین می برد. در این گونه موارد جهت حفظ زیبایی تابلو برق و همچنین ابعاد کوچکتر و مناسب کنتاکتور تک فاز از آن استفاده می کنند.
کنتاکتور های تک فاز به علت صدای کمی که دارند در محیط های اداری و مسکونی بیشتر کاربرد دارند. همچنین باعث زیبایی تابلو برق می شوند زیرا از لحاظ ابعادی بسیار کوچک طراحی می شوند. در برابر گرد و خاک مقاومت خوبی دارند و در نتیجه نویز کمتری دریافت می کنند. در صورت نیاز می توان کنتاکت کمکی به آنها افزود و به وسیله پل کردن می توان تا ۵۰ آمپر از آنها عبور داد. قیمت آن مقرون به صرفه و کمتر می باشد.
کنتاکتور تکفاز نسبت به مدل سه فاز کوچکتر است و خیلی بی صدا عمل میکند. در واقع آنها نوعی رله هستند. از آنها به جای رله شیشه ای و Contactor فرمان استفاده می کنند. آنها میتوانند به علت داشتن ماژول هایی مانند تک پل و دوپل با تحریک مدار فرمان دچار تغییر وضعیت شوند. کنتاکت های قدرت در این Contactor روی پایه های ۱ تا ۴ قرار دارد. به پایه1 و 2 پل اول و به پایه ۳ و ۴ پل دوم می گویند.
پورت های A1 و A2 ورودی بوبین کنتاکتور میباشند که وظیفه فرمان دادن به سیم پیچ را بر عهده دارند. علامت های L1 و L2 و L3 یا پیچ های فرد 1 و 3 و 5 روی Contactor به عنوان ورودی کنتاکتور سه فاز به کار میروند. علامتهای T1 تا T3 یا پیچ های زوج 2 و 4 و 6 روی Contactor به عنوان خروجی در حالت سه فاز به کار می روند. Contactor هایی که در روی آنها حروف L و T دیده می شوند طبق استاندارد IEC ساخته شده اند. کنتاکت هایی که قبل از عمل کرد به صورت باز هستند با علامت NO نمایش داده می شوند. کنتاکتهای بسته نیز با علامت NC نمایش داده می شوند.
در کنار علامت های NO و NC اعداد دو رقمی قرار دارند که نشان دهنده تعداد کنتاکت های باز و بسته می باشند. اگر ارقام دوم اعداد ۳ و ۴ باشد کنتاکت به صورت باز می باشد ولی اگر رقم دوم یک و دو باشد کنتاکت به صورت بسته می باشد.
به طور کلی کنتاکتور نوعی وسیله برقی است که به کمک آن می توان موتورهای الکتریکی را کنترل کرد و توان عملیاتی لازم را تامین نمود. همچنین برای روشن و خاموش کردن مدارات الکتریکی از Contactor استفاده میشود. جهت خرید کنتاکتور و اطلاع از قیمت کنتاکتور با شماره های درج شده در سایت تکفاز کالا تماس حاصل فرمایید تا ضمن ارائه مشاوره تخصصی رایگان توسط کارشناسان مجموعه با اطمینان کامل خرید نمایید.
تکفازکالا نماینده فروش تجهیزات برق صنعتی چینت (چانت) در ایران می باشد.