تاریخچه آهنگ آذری

اولین اطلاعات در مورد موسیقی آذربایجان با آهنگ آذری در تعدادی از بناهای تاریخی حکاکی‌های صخره‌ای در حفاری‌های باستان‌شناسی در گوبوستان (هزاره هجدهم تا سوم قبل از میلاد) و گامیگایا (III - I قبل از میلاد) به دست آمد. اطلاعات غنی در مورد موسیقی قرون وسطایی، ژانرهای موسیقی، آلات موسیقی در «عصر کتابی دده گورگوت (قرن هفتم)، آثار نظامی، فضولی، ارائه شده است. در رسالات (مجله) دانشمندان مشهوری چون صفی الدین اورموی (قرن سیزدهم)، عبدالقادر مراگاهی (قرن چهاردهم)، میرزابی (قرن هفدهم)، میر محسن نواب (قرن نوزدهم) سطح بالای توسعه فرهنگ موسیقی قرون وسطی، اجرا، و مباحث نظری موسیقی آذربایجان.

اولین مرحله از تاریخ موسیقی آذربایجان شامل هنر موسیقی مینسترل است. در آثار هنری خلاقانه خود، ژانر هنری خنیاگر ترکیبی از آفرینش شاعر، خواننده و آهنگساز، پایه ژانر موسیقی را با ژانر و غنای فرم تشکیل می دهد.

مرحله بعدی موسیقی کلاسیک - موغم ها است. سازندگان و حافظان ثروت موسیقی کلاسیک گذشته - موغم ها، سازنداها با مهارت های هنری بالا متفاوت هستند. سازندگان موگام، موسیقی دارای میراث کلاسیک با ریشه های کهن، خوانندگان و هنر سازندها امروز زندگی می کنند و توسعه می یابند.

موغام نیز مانند تمام خلاقیت‌های آوازی مردم، یکی از اشکال مهم هنر شرقی است که چیزهای زیادی را در آفرینش آهنگساز مدرن تعیین می‌کند و بخش‌های مختلف موسیقی مدرن آذربایجان را تغذیه می‌کند.

تاریخ هنر موسیقی آذربایجان با نام بسیاری از استادان مشهور موغامی شناخته شده است. استادان قرن نوزدهم هستند، ستارخان معروف، حاجی حسی مکتب آواز معروف موسیقی را ایجاد کرده بود. نام استادان مشهور هنر قرن نوزدهم مانند حاجی هوسو، مشهدی ایشی، السکر شیرین، نوازنده تار سادیقجان و دیگران و در اوایل قرن ما جبار گاریاقدی، مشهدی جمیل امیروف، سید شوشینسکی برای ما شناخته شده است. از نوازندگان موغام قربان پیریموف، منصور منصوروف، احمد باکیخانف، بهرام منصوروف و دیگران نیز به شهرت رسیدند. آداب و رسوم موغام از قدیم الایام در مدارس خاص - جلسات، محافل، زیر نظر استادان مشهور موغام خراط گولو (شوشا)، محمود آقا (شماخی)، مشهدی ملک منصوروف (آذربایجان) و غیره تدریس و گسترش می یافت. نقش مهمی در شکل گیری عملکرد مدارس آذربایجان داشته اند.

در اوایل قرن بسیاری تصور می‌کردند که به دلیل عدم خلق و خوی در سازهای موسیقی محلی، نمی‌توان موسیقی آذربایجانی را با نت نوشت. این مشکل در توسعه هنر موسیقی آذربایجان تنها در آغاز قرن بیستم حل شد. راه حل آن نشان می دهد که موسیقی آذربایجان در سیستم کلی فرهنگ موسیقی حرفه ای جهان گنجانده شده است. در ۱۲ (۲۵) ژانویه ۱۹۰۸، اولین نمایش اپرای یو حاجی بیف لیلی و مجنون برگزار شد. این اجرا پایه و اساس اپرای ملی و توسعه خلاقانه آهنگساز حرفه ای آذربایجان را گذاشت. این اپرا و همچنین اپرای به اصطلاح موغام نوشته شده توسط حاجی بی اف قبل از انقلاب و اپرای بعدی او - شیخ صنعان، اصلی و کرم، رستم و سهراب، شاه عباس و خورشید بانو، و همچنین اپرای ذوالفغار حاجی بی اف عاشیق قریب. شاه اسماعیل مسلم ماگومایف نمونه های عمیقی از خلاقیت است که در تاریخ ملی موسیقی گنجانده شده است. باارزش ترین جنبه های اپراهایی که در سال های بعد نوشته شده اند در این آثار شکل گرفته است.

تلفیق سبک موسیقی دستگاه های ضبط حرفه ای اروپایی و موسیقی ملی در اولین اثر آرشین مال آلان که شهرت جهانی را برای آذربایجان و موسیقی آن به ارمغان آورده بود خودنمایی کرد. آرشین مال آلان که بیش از 70 سال به 40 زبان ترجمه شده بود در کشورهای مختلف صدادار است و فارغ از سن و آموزش موسیقی همه مخاطبان را اسیر خود می کند.

سال 30 قرن بیستم به عنوان دوره ظهور موسیقی آذربایجان شناخته می شود. در این سال‌ها گروه‌های اجرایی جدید، ارکسترهای سمفونیک (1920، ارکستر سمفونیک دولتی آذربایجان به نام یو. حاجی‌بایف)، گروه کر (1926)، ارکستر آلات موسیقی فولکلور (1931)، گروه رقص (1936)، انجمن فیلارمونیک دولتی آذربایجان به نام پس از م. ماگومایف (1936)، اتحادیه آهنگسازان آذربایجان (1934)، تئاتر کمدی موزیکال (1938، اکنون به نام ش.قربانف)، خانه خلاقیت مردم (1939)، دفتر موسیقی برای مجموعه و مطالعه موسیقی محلی آذربایجان زیر نظر کنسرواتوار دولتی آذربایجان (1931) سازماندهی شد.

تمایز 60-80 ساله با فعالیت خلاق آهنگسازان نسل قدیم و ظهور آهنگسازان جدید که در همه ژانرهای مهم موفقیت کسب کردند و روابط بین المللی را گسترش دادند. اپرا و باله ژانری است که آهنگسازان آذربایجانی به آن پرداخته اند. باله های A Melikov's Legend of Love (1961)، F. Amirov'a Legend about Nasimi (1973؛ جایزه دولتی جمهوری آذربایجان SSR، 1974)، شب های عربی (1979، جایزه دولتی اتحاد جماهیر شوروی، 1980) در سراسر جهان شهرت یافتند.

آثار آهنگسازان آذربایجانی گارا گارایف، افراسیاب بدالبیلی، فکرت امیروف، نیازی، عارف ملیکوف، تی.قلیف، واسف آدیگوزالوف، آذر رضایف، رئوف حاجی اف، فرنگیز علیزاده، آغشین علیزاده، فرج گارایف، راحیله حسنوا و دیگران از آثار هنری هستند. موسیقی جهان قرن بیستم ر. بهبودوف، نیازی، ز. خانلاروا، م. ماگومایف و غیره محبوبیت گسترده ای پیدا کردند. هنرمندان F. Gasimova (1977، ایتالیا، جایزه 1)، KH. گاسیمووا (1981، آتن، جایزه اول؛ هشتمین مسابقه بین المللی به نام پی. آی. چایکوفسکی. (1982، مسکو) جایزه دوم)، پیانیست F. Badalbeyli (1967، قرادتس-کرالوه، CSSR، 1968، در جایزه لیسبون، پرتغال، 1). پیانیست های جوان م. حسینوف، م. آدیگوزل زاده و ... برنده مسابقات مختلف بودند.

وی. مصطفی زاده آهنگساز و پیانیست آذربایجانی نقش مهمی در توسعه موسیقی جاز در آذربایجان داشت. وی. مصطفی زاده سرپرست گروه های سویل و موغام بود که توسط او سازماندهی شد و جایزه اول هشتمین مسابقه بین المللی جاز (مونته کارلو، 1978) را دریافت کرد.

در تاریخ خوانندگان موسیقی آذربایجان خ. شوشینسکی، آر.مرادوار، ش. الکپروا، الف. از نوازندگان تار H. Mamedov، B. Mansurov، A. Guliyev، R.Guliyev، A.Dadasov، M. Muradov، F.Alekberov، نوازندگان کمانچا هنرمند مردمی آذربایجان H.Aliyev، هنرمند ارجمند H. Mirzaliyev، تی.باکیخانف، ش.ایوازووا، ف.

در حال حاضر موضوع قره باغ بخش مهمی از تاریخ موسیقی آذربایجان را تشکیل می دهد. از جمله V. Adygozelov; شیکسته و کاروان غم قره باغ (1999)، سمفونی فریاد قره باغ اثر تی باکیخانف (2001)، قصیده سرزمین مادری ا. علیزاده (1993)، سمفونی هفتم (1998) ن. ممدوف، تقدیم به تراژدی خوجالی \ مصطفی و "حقیقت با تو، آذربایجان (1992) کانتاتا، شعر "سازم در دستان من گریه خواهد کرد" از اچ. خانمادوف برای سازهای عامیانه (1991، تقدیم به شهدای قره باغ)، کانتاتا "شهدای کشور اس. ابراهیمووا" (1990)، دلم برات تنگ شده، شوشای من (1999) برای تار و ارکستر زهی و دیگران جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده اند. در سال 2002 برای اولین بار باله ا.علیزاده سفر به قفقاز بر اساس اثری از ا. در این سال‌ها باله یک‌پرده نیک و بد تی باکیخانوف (1990)، شیخ سنان ن.ماموف، علی‌بابا او. ذولفوگاروف و باله 40 دزد (1990) نوشته شد.

در دوران استقلال آهنگسازان آذربایجانی فرصتی برای شرکت در جشنواره های مختلف موسیقی، مسابقات بین المللی، پروژه های موسیقی فرهنگی جهانی در خارج از کشور داشتند تا موسیقی آذربایجان را در جهان معرفی کنند و دوباره آن را معرفی کنند. آثار A. Malikov, V. Adygozelov, X. Mirzazade, A. Alizadeh, T. Bakikhanov, F. Garayev, I. Hajıbayov, F. Alizade, J. Guliyev, E. Dadashova, R. Hasanova, G. Mamedov F. Huseynov در کشورهای ترکیه، نروژ، هلند، قبرس، آمریکا، سوئیس، آلمان، تایلند و ... به صدا در آمدند، برندگان مسابقات معتبر بودند. اولین نمایش های A. Melikov (سمفونی شماره 7)، V. Adygozelov (Oratorio Chanaqqala) در ترکیه، T. Bakikhanav (فصول قبرس شمالی، سوئیت قبرس شمالی) و دیگران در قبرس برگزار شد. در هلند آثار ف. گارایف (کوتبا، موغام، ساعت سوره بابل 2000)، اف. علیزاده (سراب)، آر. حسنوا (آسمان) اجرا شد. در پروژه جاده ابریشم، مشارکت ف. علیزاده (درویش) و جی قلی اف (کاروان) به موفقیت منجر شد. ف. حسینوف برنده مسابقه یونسکو و ژاپن (کنسرت سفر در زمان برای ارکستر سمفونیک) و برنده جایزه سازمان ملل (بگذارید صلح در اراتوریو جهانی باشد)

در سال 1999، آ. کاسیموف، نوازنده ماهر موغام، مدال طلای یونسکو را به دلیل مشارکت در توسعه و کمال هنر موغام دریافت کرد. در جشنواره بین المللی که در فرانسه برگزار شد، با اجرای ارکستر سمفونیک دولتی آذربایجان (مدیر و رهبر هنری، هنرمند مردمی ر. عبدالله یف) آثاری از یو. حاجی بایف، جی. گارایف و ف. امیروف با موفقیت اجرا شد. در آلمان، در نمایشگاه بین المللی Expo - 2000، اجرای درخشان ارکستر مجلسی دولتی آذربایجان، تئاتر آواز دولتی، گروه رقص دولتی و گروهی از هنرمندان در کانون توجه زندگی موسیقی این دوره قرار گرفته است.

در سال 2003، اپرای ناطوان دختر خان (2003، دسامبر 2003) از وی. آدیگوزلوف که به شاعره ناتاوان تقدیم شده بود، اجرا شد. این اثر آهنگساز معروف ما در تاریخ توسعه اپرای ملی جایگاه شایسته ای داشته است.

در سال 2009 جشنواره بین‌المللی موسیقی آی گابالا که در شهر گابالا برگزار شد، نقشی بی‌نظیر در تاریخ موسیقی آذربایجان داشت و به نوعی به یک سنت تبدیل شد. دومین جشنواره بین المللی موسیقی قبالا که در سال 2010 برگزار شد، طنین انداز زیادی در جهان ایجاد کرد.

پس از اعاده استقلال دولتی آذربایجان، روابط بین المللی در زمینه موسیقی نیز گسترش یافت. جشنواره های بین المللی موسیقی در باکو با حضور نوازندگان خارجی برگزار می شود. در همان زمان، نوازندگان طیف جهانی - مستیسلاو روسترووویچ، بلا داویدویچ، دیمیتری سیتکووتسکی با اشتیاق فراوان از باکو بازدید کردند، در کنسرت ها اجرا کردند، درس های آزاد داشتند.

از رویدادهای اخیر جاده ابریشم - اولین جشنواره سمفونی و موسیقی مجلسی (2010) طنین انداز زیادی ایجاد کرد.