حوزههای مختلفی وجود دارند که فعالیت آنها به طور مستقیم با جریان برق مرتبط است و از انواع کابل و سیم برای برقراری این جریان در آنها استفاده میشود. به همین دلیل ما در این مطلب به معرفی انواع اتصالات سیم برق و کابل برق پرداخته تا با آشنایی با آنها، از بروز خطرات احتمالی جبران ناپذیر جلوگیری کرده و در هنگام کار با آنها، شرایط ایمنی را فراهم کنید.
ابتدا به معرفی انواع اتصالاتی که بین سیمهای برق وجود دارد را توضیح میدهیم:
در این نوع از اتصالات، از لحیم کاری برای اتصال دو سیم به یکدیگر استفاده میشود. یعنی به کمک سیم لحیم و هویه برقی، لحیم بر روی سر دو سیم ذوب میشود و آنها را به یکدیگر متصل میکند.
در این نوع از اتصالات از تمامی قطعات پیچ و مهره، ترمینال، روش پرسی، حوضچه قلع و وایرشو (سرسیمی) استفاده میشود که انتخاب هر کدام از آنها، با توجه به شرایط اتصال در نظر گرفته میشود. انواع اتصالات غیر لحیمی شامل موارد زیر هستند:
برای برقراری این نوع از اتصال در سیمها، باید از ترمینالها استفاده شود. استفاده از این قطعات احتمال رخ دادن اتفاقات و ایجاد خطر را کاهش میدهد و یک اتصال ایمن برقرار میکند. برای اتصال ترمینالی سیمها به یکدیگر میتوانید از انواع ترمینال که شامل نوع شاخهای، سرامیکی و تابلویی هستند، استفاده کنید که در ادامه به تشریح آنها میپردازیم:
در این نوع از اتصال سیم برق، برای نگه داشتن سیم در زیر ترمینال، کنتاکتور و… از یک سرسیم یا همان وایرشو استفاده میشود که شامل سوراخ کابلشو، قسمت پهن کابلشو، سوکت و عایق سیمهاست. این نوع از اتصالات به دلیل نصب آسانی که دارد، یک اتصال پرکاربرد در صنعت برق محسوب میشود.
رایجترین مثال برای این نوع از اتصالات، پیچ و مهرههایی هستند که در کلید و پریز برای متصل نگه داشتن سیمها استفاده میشوند. بنابراین برای تنظیم پیچ و مهره آن به ابزاری مانند پیچ گوشتی نیاز دارید.
در این نوع از اتصال غیر لحیمی سیم برق، به تجهیزات مختلفی برای اتصال سیمهای برق به یکدیگر نیاز است. برای مثال در اتصال کشویی باید از فیشهای نری و مادگی که در داخل یکدیگر قرار میگیرند استفاده شود.
برای برقراری اتصال بین دو سیم با استفاده از حوضچه قلع باید قلعی که در اختیار دارید را درون وان بریزید. سپس وان را به جریان برق متصل میکنند و بلافاصله دو سر سیم را درون قلع فرو کنید و بدون اتلاف وقت، اتصال را برقرار نمایید. این روش شباهت بسیاری به روش اتصال لحیمی دارد.
در ادامه به معرفی انواع اتصالاتی که در بین کابلهای برق وجود دارد میپردازیم:
هنگامی که دو کابل به یکدیگر متصل میشوند، محل اتصال باید از رطوبت، گرد و غبار و… محافظت شود. از طرفی میدان الکتریکی برقرار شده بین دو کابل که به تازگی به یکدیگر متصل شدهاند، نیاز به آببندی دارد. در صنعت برق، انجام همه این وظایف بر عهده قطعهای به نام مفصل است و فرآیند انجام این کار؛ مفصلزنی نام دارد.
در صنعت برق برای اتصال یک کابل به یک مدار الکتریکی، شینه و هر تجهیز دیگری از کابلشو استفاده میشود. کابلشوها در اندازههای مختلف تولید میشوند و این موضوع باید در انتخاب کابلشو مناسب جهت برقراری اتصال ایمن در نظر گرفته شود. کابلشو به صورت یک لوله تولید میشود که یک سر آن پرس شده و دارای یک سوراخ است. همچنین برای جلوگیری از اکسید یا سولفاته شدن کابلشو نیز آن را آبکاری میکنند.
موف نیز یکی دیگر از اتصالاتی است که برای برقراری اتصال بین دو کابل استفاده میشود. موف یا دوراهه شامل انواع مختلف؛ پیچی، لحیمی و پرسی است. در حال حاضر انواع مختلفی از موف با جنسهای مسی، آلومینیومی و بی متال در صنعت برق استفاده میشوند. از موفهای مسی و آلومینیومی برای اتصال دو کابل همجنس استفاده میشود و از موف بی متال هم در شرایطی استفاده خواهد شد که جنس کابلها یکسان نباشند.