علی‌اشرف  فتحی
علی‌اشرف فتحی
خواندن ۲ دقیقه·۴ سال پیش

آن سوی انقلاب

عباس شیبانی و حبیب ‎الله پیمان در مراسم رونمایی مذاکرات شورای انقلاب، بهمن 97
عباس شیبانی و حبیب ‎الله پیمان در مراسم رونمایی مذاکرات شورای انقلاب، بهمن 97


این روزها کانال تلگرامی کلمه (وابسته به میرحسین موسوی) در حال انتشار صورت مذاکرات شورای انقلاب اسلامی است؛ اسناد مهمی که بهمن 97 در خانه‌موزه هاشمی رفسنجانی در جماران با حضور دو عضو شورای انقلاب (دکتر عباس شیبانی و دکتر حبیب‌الله پیمان) و فرزندان برخی دیگر از اعضای این نهاد مهم انقلابی رونمایی شد.

شورای انقلاب اسلامی که از بهمن 57 تا خرداد 59 مهم‌ترین نهاد اداره‌کننده کشور بود و اعضای آن به عنوان رهبران و چهره‌های مهم انقلاب 57 مطرح بودند، اکنون فقط پنج عضوش در قید حیات است؛ به جز شیبانی و پیمان، آیت‌الله خامنه‌ای، ابوالحسن بنی‌صدر و میرحسین موسوی .

اسناد منتشرشده نشان می‌دهد که در این شورا هم مانند مجلس خبرگان قانون اساسی، آقای دکتر بهشتی اداره‌کننده واقعی جلسات بوده است. با وجود آنکه مرحوم طالقانی ریاست شورای انقلاب را بر عهده داشت و پس از امام خمینی، مهم‌ترین رهبر انقلابی محسوب می‌شد، ولی به جز جلسات اولیه، پس از ماجرای دستگیری فرزندش کمتر در جلسات حاضر می‌شد. در مجلس خبرگان قانون اساسی نیز با وجود ریاست مرحوم آیت‌الله منتظری، دکتر بهشتی جلسات را اداره می‌کرد.

متاسفانه جلسات نه به صورت صوتی و نه تصویری، ضبط نشده و صورت‌جلسه‌ها نیز بسیاری مختصر و اجمالی است. با این حال می‌شود از همین اختصار و اجمال هم به برخی تصورات و ذهنیت‌های رجال مهم انقلاب پی برد. تا جایی که فرصت کرده و خوانده‌ام، بحث درباره نحوه برگزاری سالگرد دکتر مصدق در 14 اسفند 57، نظرات اعضا درباره بازگرداندن پیکر دکتر شریعتی از سوریه (مذاکرات فروردین، ص 51، جلسه روز 21 فروردین 58)، انتقادهای تند برخی اعضا نسبت به احکام اعدام و مصادره در دادگاه‌های انقلاب (ادامه جلسه 21 فروردین) و نیز مدیریت اقتصادی کشور پس از انقلاب از نکات خواندنی این مذاکرات است.

در جایی طالقانی از محمدرضاشاه با عنوان «کافر محارب» یاد می‌کند (فایل اسفند 57، ص 54) و در جای دیگری می‌گوید «مجلس مؤسسان در اسلام نداریم» و با پاسخ بنی‌صدر مواجه می‌شود که «قانون اساسی هم در اسلام نداریم» (اسفند 57، ص 52).

اهمیت این مذاکرات نسبت به مذاکرات مجلس خبرگان قانون اساسی در این است که این سخنان در فضای محرمانه و خصوصی بیان شده و از صراحت و شفافیت بیشتری برخوردار است.

آیت الله طالقانیبنی صدر
شاید از این پست‌ها خوشتان بیاید