کاهش قيمت بيت کوين (bitcoin price) در هفته هاي گذشته، بسياري از سازمانهاي سرمايهگذار در زمينه استخراج را حيرتزده کرد. اين سازمانها بودجه زيادي را براي خريد تجهيزات و سخت افزارهاي استخراج صرف کرده بودند و منتظر هاوينگ (halving) امسال بيت کوين بودند.
بنا بر گزارش کوين دسک (coindesk)، شرکتهاي زيادي در چند ماه گذشته مشغول سرمايهگذاري و ارتقاي تجهيزات استخراج بيت کوين خود بودهاند و به سودآوري اين صنعت در دراز مدت اميد داشتهاند. هاوينگ بعدي بيت کوين قرار است در ماه مي رخ دهد و بعد از اين رويداد، پاداش استخراج نصف خواهد شد و ديگر تجهيزات قديمي براي اين شرکتها پاسخگو نخواهند بود؛ به همين خاطر است که اين شرکتها اقدام به سرمايهگذاري و خريد تجهيزات جديد کردهاند.
کاهش قيمت بيت کوين به زير 5000 دلار، موجي از وحشت را در ميان افراد درگير در صنعت استخراج ايجاد کرد و اکنون شک و ترديد زيادي در مورد سودآوري فارمهاي (farm) استخراج مطرح است. گزارشها حاکي از آن هستند که با توجه به افت قيمت بيت کوين و شرايط پيش آمده، حتي مدرنترين تجهيزات استخراج نيز سودآوري مطلوبي ندارند.
اگر بعد از فرآيند هاوينگ، قيمت بيت کوين بالا نرود، سرمايهگذاران مجبورند مدت زمان بيشتري براي بازگشت سرمايه خود صبر کنند. بسياري از شرکتهاي فعال در زمينه استخراج، ديگر خريد تجهيزات را متوقف کردهاند و منتظر هستند که ببينند قيمت بيت کوين به کجا خواهد رسيد.
حال بايد ديد که قدرت محاسباتي شبکه بيت کوين چگونه به کاهش قيمت آن واکنش نشان خواهد داد. اگر قدرت محاسباتي و سختي استخراج بيت کوين به صورت قابل ملاحظهاي کاهش پيدا کند، متصديان قادر به استخراج کوينهاي بيشتري خواهند بود. بعد از اين کاهش قيمت بيت کوين، نرخ هش (hash rate) شبکه به نسبت قبل کاهش يافته است. انتظار ميرود که قدرت محاسبات در چند ماه آينده با کاهش 20 تا 30 درصدي مواجه شود.
خريد بيش از حد سخت افزار و تجهيزات توسط فارم هاي جهاني استخراج باعث رشد برجسته قدرت محاسباتي کل شبکه بيت کوين در نيم سال گذشته شد. از سپتامبر 2019 به بعد بود که قدرت هش در شبکه بيت کوين به ميزان 30 درصد افزايش پيدا کرد. متصديان فارمهاي استخراج از ماهها قبل براي رويداد هاوينگ آماده شدهاند و متحمل صرف هزينه زيادي شدهاند و البته کاهش قيمت بيت کوين تمام محاسبات آنها را به هم زد.
مدير محصول شرکت 3logic ابراز داشت که مشتريان آنها در روسيه و آسياي مرکزي از ماه اکتبر شروع به خريد انت ماينر (Antminer) نوع S17 کرده بودند و آماده بودند که آنها را با تجهيزات قديمي جايگزين کنند. 3logic يکي از شرکتهايي است که به بازفروش دستگاههاي ايسيک (ASIC) بيت کوين ميپردازد.
فروش اين شرکت بعد از کاهش اخير قيمت بيت کوين نصف شده است و به 2500 واحد از تجهيزات جديد در ماه رسيده است. اين در حالي است که پيشبيني ميشد که اين فروش بسيار بيشتر باشد و بسياري از تجهيزات قديمي جايگزين شوند. گزارشها حاکي از آن هستند که ديگر شرکتهاي فروشنده تجهيزات استخراج نيز با کاهش قابل ملاحظه فروش روبرو شدهاند.
در چين هم وضعيت به همين صورت است و فارمها مقدار زيادي تجهيزات و سخت افزار جديد خريدهاند. بعضي از اين فارمها، خريد سخت افزار و تجهيزات را خيلي وقت است که شروع کردهاند و گزارشهايي در مورد خريد تجهيزات از اوايل سال 2019 توسط بعضي از اين سازمانها موجود است.
پيش از افت اخير قيمت بيت کوين، سرمايه زيادي از سال 2019 وارد فضاي استخراج شده است. اين امر باعث افزايش بيسابقه قدرت هش بيت کوين در ژانويه 2020 شد. اين تسريع رشد توسط سازندگان اصلي سخت افزار و تجهيزات استخراج مانند بيت مين (Bitmain) محقق شد.
اين فناوريهاي جديد بسيار گرانتر از قبل هستند و اين به معني بيرون راندن ماينرهاي (miner) خرد ميتواند باشد. اين امر باعث افزايش تمرکز در فضاي استخراج ميشود و بيت کوين و ديگر ارز هاي ديجيتال را از رسالت اوليه خويش که تمرکززدايي است، دور ميکند.
حتي در بازار صعودي سال 2017 نيز به ندرت ميشنيديم که يک مشتري اقدام به خريد بيش از 15 ميليون دلار تجهيزات استخراج کرده باشد، اما اين امر در سال 2019 تبديل به امري عادي شد. با چنين خريدي در سال 2017 ميتوانستيم به يکي از بزرگترين ماينرهاي شبکه تبديل شويم، اما اينک وضعيت تغيير کرده است و با اين مبلغ تنها ميتوانيم به يک ماينر عادي در اين فضا تبديل شويم.
در گذشته، فارمها بيت کوينهاي خود را براي پوشش هزينههاي خود ميفروختند، اما در چند سال اخير بازاري براي آنها فراهم شده است و اين فارمها ميتوانند به نگهداري بيت کوينهاي خود بپردازند. فارمها از داراييهاي استخراج شده به عنوان وثيقه براي دريافت وامهايي استفاده ميکنند که هزينههاي آنها را پوشش ميدهد. اين فارمها ميتوانند بعدها که قيمت بيت کوين بالا رفت، اقدام به فروش داراييهاي خود کنند و اين سودآوري آنها را در دراز مدت افزايش خواهد داد.
اين اقدام فارمها در صورتي که قيمت بيت کوين بسيار کاهش پيدا کند، ميتواند به ضرر آنها تمام شد و باعث نقد شدن داراييهاي استخراج شده آنها شود. نرخ وثيقه براي دريافت وام از بسياري از وامدهندگان اصلي در حدود 60 تا 70 درصد است که اين باعث ايجاد ريسک براي دريافتکنندگان وام ميشود. در صورت کاهش قيمت بيت کوين، وامگيرندگان بايد داراييهاي بيشتري را در گرو بگذارند و اگر اين کار را نکنند، داراييهاي آنها نقد خواهد شد.
اين استراتژي (strategy) نقد شدن داراييهاي استخراج شده از منطقهاي به منطقه ديگر متفاوت است. در ايالات متحده، مردم براي مديريت جريان نقدينگي خود اقدام به فروش اين داراييها ميکنند اما در چين وضعيت به گونهاي ديگر است و ماينرها سعي ميکنند تا آنجا که ميتوانند داراييهاي استخراج شده خود را نگه دارند.
در روسيه نيز ماينرهاي باتجربه سعي ميکنند که داراييهاي استخراج شده خود را نگه دارند و آنها را سريع نفروشند. البته افرادي اقدام به نگهداري کوينها ميکنند که به اکوسيستم (ecosystem) ارز ديجيتال ايمان دارند و آينده درخشاني را براي آن متصور هستند.
در همين حال، سرمايهگذاراني در ايالات متحده در حال ورود به اين فضا هستند که داراي پيشينه و سابقه در موسسات مالي و سازمانهاي نفت و گاز هستند و دوست دارند که ريسک را پايين بياورند و خود را درگير نوسانات بيت کوين و قدرت هش آن نکنند. بازار اختيارات و قراردادهاي آتي بيت کوين هم هنوز به حدي رشد نکرده است که بتواند جواب نيازهاي اين گروه از سرمايهگذاران را بدهد.
البته هنوز افراد و سازمانهاي کوچکي موجود هستند که نسبت به سازمانها و فارمهاي بزرگ به الکتريسيته ارزانتري دسترسي دارند. افرادي که دسترسي به الکتريسيته ارزان دارند، هنوز هم ميتوانند از دستگاههاي قديمي براي استخراج استفاده کنند. افراد در جاهايي مانند سيبري و قزاقستان ممکن است بتوانند با استفاده از دستگاههاي قديمي استخراج سودآوري داشته باشند.
اين ايسيکهاي قديمي براي فارمهاي بزرگ هزينه دارند و فضا را اشغال ميکنند، بنابراين اين سازمانها رغبت زيادي براي فروش آنها دارند. اين دستگاههاي قديمي يکشبه ناپديد نخواهند شد، اما به مرور زمان جاي خود را به دستگاههاي جديدي مانند S17 و S19 ميدهند.
بهاي بيتکوين با سقوط به زير سطح 6 هزار دلار، به پايينترين قيمت خود در بيشتر از يک سال اخير رسيد.
کاهش شديد ارزش بيت کوين که مدتها پيش و از اوايل سال ميلادي جاري آغاز شد، منجر به شکلگيري موج فروش در بيتکوين و ديگر ارزهاي رمزپايه شده است.
نعيم اصلان، تحليلگر کارگزاري آنلاين تينکمارکتز (ThinkMarkets) در واکنش به اين رويداد به خبرگزاري رويترز گفته است:
آنچه در بازار رمزارزها ميبينيم اين است که روند کاهشي چند روز اخير همچنان به قوت خود پابرجاست و قيمتها کماکان سير نزولي دارد.
افت بهاي Bitcoin بهعنوان کشندهي بازار ارزهاي رمزپايه، ديگر رمزارزها را هم بينصيب نگذاشته و باعث شده اتريوم، دومين ارز رمزپايه [از نظر ارزش بازار] به پايينترين قيمت خود طي دو ماه اخير برسد.
بنابر آمار و ارقام وبسايت کوينمارکتکپ، موج فروش کمسابقهاي که ديروز شاهدش بوديم باعث شده مجموع ارزش بازار ارزهاي رمزپايه براي اولين بار از اواسط سپتامبر سال ميلادي جاري به زير 200 ميليارد دلار سقوط کند.
چارلي هيتر، بنيانگذار وبسايت کريپتوکامپير (Cryptocompare) در گفتگو با رويترز گفته است:
آنچه در بازار ارزهاي رمزپايه ميبينيم، شکست سطوح حمايتي قيمتها است.
گاهي اوقات اتفاقات ناگهاني در بازار رخ ميدهد؛ اما مدتي به طول ميانجامد تا بفهميم علل اصلي ماجرا چه بوده است.
در بيشتر موارد هم سرنخها به يک اقدام نظارتي محدودکننده يا يک معاملهي کلان در يکي از صرافيها ختم ميشوند.