گروه اول مشاغل مالیاتی
صاحبان کسب‌وکارهای بزرگ (پردرآمد)
کلیه اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغلی که یکی از سه شرط زیر را داشته باشند، جزء مشاغل گروه اول مالیاتی یا مشاغل گروه الف مالیاتی محسوب می‌شوند:
🔸 درآمد ابرازی آن‌ها (اعم از فروش کالا و یا فروش توأم کالا و ارائه خدمات) بر اساس اظهارنامه مالیاتی عملکرد دو سال قبل آن‌ها بیش از مبلغ 300 میلیارد ریال (30,000,000,000 تومان) باشد. (بر اساس جزء 9 بند الف ماده 2 آیین‌نامه اجرایی ماده 95 ق.م.م)
مثال: مبنای گروه‌بندی سال 1402، مبلغ فروش و سایر درآمدهای مندرج در اظهارنامه عملکرد سال 1400 است.
🔸 آخرین درآمد قطعی شده (فروش کالا یا فروش توأم کالا و ارائه خدمات آن‌ها) بیش از 300 میلیارد ریال باشد؛ معیار سنجش درآمد قطعی شده، برگ قطعی مالیات ابلاغی به مؤدی یا نماینده قانونی او، تا پایان دی‌ماه سال قبل است.
مثال: برای عملکرد سال 1402، آخرین درآمد قطعی شده تا پایان دی‌ماه سال 1401، موردبررسی قرار می‌گیرد.
🔸 اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل زیر فارغ از حجم فعالیتشان جزء اشخاص حقیقی گروه اول هستند:
گروه دوم مشاغل مالیاتی
صاحبان کسب‌وکارهای با درآمد متوسط و بالا
بر اساس بند ب ماده 2 آیین‌نامه اجرایی ماده 95 ق.م.م، مشاغل گروه دوم مالیاتی یا مشاغل گروه ب مالیاتی کلیه اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغلی را در برمی‌گیرد که یکی از دو شرط زیر را داشته باشند:
🔸 درآمد ابرازی آن‌ها (اعم از فروش کالا و یا فروش کالا و ارائه خدمات) بر اساس اظهارنامه مالیات بر عملکرد دو سال قبل، بیشتر از 100 میلیارد ریال و کمتر یا برابر با 300 میلیارد ریال باشد
🔸 آخرین درآمد قطعی شده (فروش کالا یا فروش کالا و ارائه خدمات) آن‌ها بر اساس برگ قطعی مالیات ابلاغی تا پایان دی‌ماه سال قبل، بین 100 میلیارد ریال تا 300 میلیارد ریال باشد.
گروه سوم مشاغل مالیاتی
صاحبان کسب‌وکارهای کوچک (کم‌درآمد)
این گروه شامل کسب‌وکارهای کوچک و تازه تأسیس است؛ به‌عبارت‌دیگر، اشخاص حقیقی که در دو گروه فوق قرار نمی‌گیرند، در لیست مشاغل گروه سوم مالیاتی (مشاغل گروه سوم مالیاتی یا مشاغل گروه ج مالیاتی ) قرار خواهند گرفت.
📌 نکته
مؤدیانی که در گروه‌های پایین‌تر قرار دارند، امکان تسلیم اظهارنامه گروه‌های بالاتر رادارند؛ به‌عنوان‌مثال مؤدیان گروه سوم می‌توانند اظهارنامه مالیاتی گروه اول یا دوم را تکمیل و ارسال نمایند؛ اما انجام این کار آن‌ها در گروه‌های بالاتر قرار نخواهد داد.
اهمیت گروه‌بندی مشاغل مالیاتی
بر اساس ماده 97 ق.م.م، درآمد مشمول مالیات اشخاص حقیقی موضوع این ماده که مکلف به ارائه اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی هستند، به استناد اظهارنامه مالیاتی مؤدی با هر سه شرط زیر، تعیین خواهد شد:
درصورتی‌که مؤدی از ارائه اظهارنامه مالیاتی خودداری کند:
ازاین‌رو بهتر است مؤدیان نسبت به انجام تکالیف خود در زمان مقرر اقدام نمایند، تا درگیر چالش‌های عدم انجام تکالیف نشوند. اولین گام در این راستا، تعیین گروه‌های مالیاتی اشخاص حقیقی (گروه‌بندی مؤدیان مالیاتی) مناسب نوع کسب‌وکار و درآمد خود و اطلاع از تکالیف مربوط به گروه مالیاتی مربوطه است. علاوه بر این اطلاع از گروه شغلی مناسب خود، موجب اطلاع و برخورداری از تسهیلات اعطایی سازمان به کسب‌وکار شما خواهد شد.
موارد خاص گروه‌بندی مشاغل مالیاتی
گروه‌بندی صاحبان مشاغل خدماتی
در مواردی که مؤدی صرفاً به ارائه خدمات اشتغال داشته باشد، 50% مبالغ تعیین‌شده ملاک عمل خواهد بود
گروه‌بندی صاحبان مشاغل مشارکتی
در مشاغل مشارکتی (اعم از قهری یا اختیاری) درآمد ابرازی یا قطعی شده مشارکت، ملاک عمل است.
گروه‌بندی صاحبان مشاغل تازه تأسیس
مطابق تبصره 4 بند ج ماده 2 فصل دوم جدیدترین آیین‌نامه اجرایی تحریر دفاتر قانونی (موضوع ماده 95 ق.م.م) اصلاحیه اردیبهشت 1401، صاحبان مشاغل و حرفه‌های موضوع این دستورالعمل، در اولین سال تأسیس، جز گروه سوم محسوب می‌شوند؛ این مشاغل از سال سوم فعالیت به بعد بر اساس نصاب‌های مقرر، طبقه‌بندی و موظف به انجام تکالیف قانونی خواهند بود.
نکته: مؤدیانی که به‌واسطه موضوع فعالیت، جزو گروه اول طبقه‌بندی‌شده‌اند، مشمول بند فوق نخواهند بود.
تکالیف صاحبان مشاغل در خصوص نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک
به‌موجب ماده 6 آیین‌نامه اجرایی موضوع ماده 95 قانون مالیات‌ها مصوب 94/4/31، تکالیف صاحبان مشاغل ازلحاظ نگهداری دفاتر و اسناد و مدارک برای گروه‌های مختلف، متفاوت است:
تکالیف گروه اول مشاغل مالیاتی
صاحبان مشاغل این گروه و کلیه اشخاص حقوقی موظف‌اند:
ارائه کلیه دفاتر روزنامه و کل و یا سایر دفاتر حسب مورد دستی یا ماشینی (مکانیزه یا الکترونیکی) متکی به اسناد و مدارک
نکته: اسناد و مدارک باید با رعایت مقررات مربوط به پلمپ دفاتر، ثبت رویدادها و نگهداری آن‌ها، نگهداری و بایگانی شوند.
ارائه صورتحساب سود و زیان
ارائه ترازنامه
تکالیف گروه دوم مشاغل مالیاتی
این گروه باید اسناد و مدارک مربوط به معاملات خود در هرسال مالیاتی را با شرایط زیر جمع‌آوری و نگهداری نمایند:
نگهداری اسناد و مدارک درآمدی مانند فروش کالا و خدمات به‌صورت تفکیکی
ثبت و نگهداری کلیه اسناد و مدارک هزینه‌ای مانند خرید کالا و خدمات و دارایی‌ها و سایر هزینه‌ها به‌صورت تفکیکی
جمع‌آوری و نگهداری کلیه اسناد و مدارک به ترتیب تاریخ وقوع رویدادهای مالی
تهیه و تنظیم صورت درآمد و هزینه ماهانه و سالانه
تکالیف گروه سوم مشاغل مالیاتی
این گروه نیز باید اسناد و مدارک مربوط به معاملات خود را با شرایط زیر جمع‌آوری و نگهداری نمایند:
نگهداری اسناد و مدارک درآمدی فروش کالا یا خدمات یا سایر درآمدها
نگهداری اسناد و مدارک خرید کالا و خدمات و دارایی‌ها و سایر اسناد و مدارک هزینه‌ای
تهیه و تنظیم خلاصه درآمد و هزینه سالانه
حداقل مدارک موردنیاز برای تهیه اظهارنامه گروه‌های مالیاتی اشخاص حقیقی
حداقل مدارک موردنیاز جهت تهیه اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل موضوع آیین‌نامه اجرایی ماده ۹۵ قانون مالیات‌های مستقیم برای هر یک از گروه‌های گروه‌بندی مشاغل مالیاتی به ترتیب زیر است:
مدارک گروه اول مشاغل مالیاتی
مدارک گروه دوم مشاغل مالیاتی
مدارک گروه سوم مشاغل مالیاتی
شرکت ترازسازان، متشکل از متخصصان مالی و مالیاتی جوان، همواره در کنار کسب و کارهایی است که به فکر توسعه هستند.
