مقدمه:
زنان لر همواره در طول تاریخ به لباس خود اهمیت بسیار می داده اند. شاید بتوان به ضرس قاطع اذعان کرد که لباس محلی زنان لر در میان همه اقوام ایران از همه زیباتر می باشد.
با توجه به بررسی هایی که از سنگ نگاره ها در دوره های مختلف انجام شده است، نشان می‌دهد که پوشش تمام بدن در دوره‌های مختلف تاریخی چه نزد زنان و چه نزد مردان در ایران وجود داشته است و به هیچ وجه ایرانیان در برهنگی به سر نمی برده‌اند.
بسیاری از تاریخدانان و اندیشمندان، ایران را منبع اصلى ترویج حجاب در جهان معرفى کرده اند.
در دوره های مختلف زنان علاوه بر حجاب بدن، حجاب سر هم داشته اند و چنان به آن پایبند بوده اند که هنگامی که خشایارشاه به ملکه «وشی» دستور داد که بدون پوشش به جشن بیاید تا حاضران زیبایی او را بنگرند، وی امتناع کرد و برای این سرپیچی عنوان «ملکه ایران» را از دست داد.
در مناطق لرنشین لباسهای زنانه لری را به سه گروه کلی لری فیلی ، لری بختیاری (طوایف چارلنگ و هفت لنگ بختیاری) و لری جنوبی (بویراحمدی، ممسنی،طیّبی، بهمئی، باوی تا بندرهای گناوه و دیلم) تقسیم‌بندی می کنند.
طبق تحقیقات انجام گرفته قدمت این نوع لباس ها در مناطق لر نشین حداقل از حدود قرن هشتم هجری می باشد.
لباس محلی زنان لر جنوبی از سه بخش اصلی «سرپوش»، «بالاتنه» و «پایین تنه» تشکیل شده است. «سرپوش» لباس محلی زنان لر جنوبی شامل یک روسری به نام " مینا " یا در زبان محلی "کانه" است که معمولا دارای بیش از یک متر طول و بیش از ۶۰ سانتیمتر عرض دارد. بر روی این روپوش مینا نیز پارچه‌ای به نام چارقد قرار می‌گیرد. همچنین یک کلاه کوچک زیر مینا یا کانه قرار میگرد به نام "لچک" تا پوشش دهنده موهای جلو سر زنان باشد و معمولاً زیورآلات و وسایل تزیین سنتی و ظریف به آن متصل می‌شود.
بخش «بالا تنه» لباس محلی زنان یک پیراهن ردا مانند است که شامل یک پارچه دو متری می‌باشد و از زیر گردن تا کف پای زنان را می‌پوشاند.
بخش «پایین تنه» این لباس‌ها همان دامن یا تنبان است که بیشترین حجم پارچه را در این لباس سنتی در برمی گیرد. معمولاً برای دامن این لباسهای محلی بین پنج تا ۱۲ متر پارچه مصرف می‌شود طوری‌که این دامن از بالا کشدار و کاملاً چین خورده است و در پایین آن تزیین‌هایی مانند نوار دوزی یا پارچه‌های پلیسه دار به کار می‌رود.
لباس محلی زنان لر در رنگ های زیبا و متفاوتی می باشد که الهام گرفته از طبیعت محل زندگی آنان است. آنان در مراسم های چون جشن و عروسی از رنگ های شاد و روشن و در مراسمات عزا از رنگ های تیره و مات استفاده می کنند.
به قلم: سید پژمان حسینی نویسنده و پژوهشگر تاریخ
آدرس اینستاگرام: tarikh_mamasani_rostam
